anahtar teslimi götürü bedel sözleşmeye bağlanan İş’in yürütülmesi sırasında ihale kapsamında verilen mimari uygulama projeleri içerisinde K1- 16 nolu tiyatro mahallinde yer alan “Sahne Mekaniği” sistemlerinin bu iş kapsamında bulunup bulunmadığı, söz konusu imalatların iş artışı dahilinde ödenip ödenmemesi hakkında yüklenici ile aralarında uyuşmazlık
YÜKSEK FEN KURULU BAŞKANLIĞI
KARAR VE GÖRÜŞLER
Karar Konusu : Görüş Talebi
Karar No : 2013/28
Karar Tarihi : 23/05/2013
YÜKSEK FEN KURULU KARARI
I- GİRİŞ
… Belediyesi tarafından ihale edilerek, anahtar teslimi götürü bedel sözleşmeye
bağlanan “Kültür ve Ticaret Merkezi Yapım İşi” ile ilgili görüş istemidir.
II- KONU
İdaresinin, … sayılı yazısında özetle; 4734 ve 4735 sayılı Kanunlara göre 12/04/2010
tarihinde ihale edilerek, 11/02/2011 tarihinde anahtar teslimi götürü bedel sözleşmeye bağlanan
İş’in yürütülmesi sırasında ihale kapsamında verilen mimari uygulama projeleri içerisinde K1-
16 nolu tiyatro mahallinde yer alan “Sahne Mekaniği” sistemlerinin bu iş kapsamında bulunup
bulunmadığı, söz konusu imalatların iş artışı dahilinde ödenip ödenmemesi hakkında yüklenici
ile aralarında uyuşmazlık oluştuğu belirtilerek, konuya ilişkin görüşümüzün bildirilmesi talep
edilmektedir.
III- İNCELEME
Konu, gönderilen bilgi ve belgeler ile ilgili mevzuatları çerçevesinde Kurulumuzca
incelenmiştir.
Yüklenicinin görüş ve talebi; İhale kapsamında verilen mimari uygulama projelerinde
K1-16 nolu mahalde gösterilen “Sahne Mekaniği” sistemlerinin detay projelerinin verilmediği,
söz konusu imalatların mahal listesinde bulunmadığı, ayrıca ihale aşamasında idaresine sunulan
iş kalemleri ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatlar ile bu fiyatlara ait
idarenin istediği teklif mektubu eki analizlerde de söz konusu imalatlar için herhangi bir bedel
öngörülmediği, dolayısıyla taahhütleri kapsamında bulunmadığı, söz konusu imalatlar yapılacak
ise uygulamaya esas detay projelerinin hazırlaması ile bu imalatlara ilişkin yeni birim fiyatların
Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 22 nci maddesindeki hükümlere göre idaresi ile karşılıklı
anlaşarak yapılması,
İdaresinin görüş ve değerlendirmesi ise; Sözleşmenin eki ihale dokümanlarının
(projeler, mahal listesi ve şartnameler) incelenmesi sonucunda, İnşaat İşleri Teknik Şartnamesinde
“Sahne Mekanizması ve Sofit Sistemleri” başlığı altında; Hareketli Portal, Motorlu Sahne Perdesi
Mekanizması, Motorlu Işık-Hertz Köprüleri, Motorlu Dekor Asma Sofiti, Fon Perdesi Asma
Mekanizması, Kulis Perdeleri, Siyah Fon Perdesi, Friz Perdesi, Sahne Perdesi ve Motorlu
Sistemlerin Genel Kumanda Panosu alt başlıklarında “Sahne Mekaniği Sistemleri” tariflerinin
yapıldığı, ayrıca mimari proje kesitlerinde de “Sofit Sahne Mekanik Sistemler” başlığı altında
sofita makara sistemi, sahne ışık köprüsü, yan sahne ışık köprüsü, sahne perdesi ve sahne kedi
yollarının belirtildiği, ayrıca anahtar teslim götürü bedel sözleşmenin “Sözleşme ekleri” başlığı
altındaki 8 inci maddesinde “Sözleşme ekindeki ihale dokümanı ve diğer belgelerle bir bütündür,
idareyi ve yükleniciyi bağlar. Ancak Sözleşme hükümleri ile ihale dokümanını oluşturan
belgelerdeki hükümler arasında çelişki veya farklılık olması halinde, ihale dokümanında yer
alan hükümler esas alınır.” hükmüne yer verildiğinden proje ve şartnamede tarifi yapılan söz
konusu imalatların yüklenici tarafından sözleşmesi kapsamında yapılması gerektiğine,
İlişkin bulunmaktadır.
Tarafların görüş ve talepleri belirtildikten sonra, konunun inceleme ve değerlendirilmesine
geçilmiştir.
Bilindiği üzere, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun; Tanımlar başlıklı 4 üncü
maddesinde Uygulama projesi: Belli bir yapının onaylanmış kesin projesine göre yapının her
türlü ayrıntısının belirtildiği projeyi tarif etmektedir.
İşe ait sözleşmenin Sözleşmenin Türü ve bedeli başlıklı 6 ncı maddesinde de, anahtar
teslimi götürü bedel sözleşmelerin ihale dokümanında yer alan uygulama projeleri ve bunlara
ilişkin mahal listelerine dayalı olarak, işin tamamı için yüklenici tarafından teklif edilen toplam
bedel üzerinden akdedilmiş olduğu ve yapılan işlerin bedellerinin ödenmesinde, yüklenicinin
teklif ettiği toplam bedel esas alınacağına ilişkin hüküm bulunmaktadır.
Ayrıca, Sözleşmenin ekleri başlıklı 8 inci maddesinde; Sözleşmenin, ekindeki ihale
dokümanı ve diğer belgelerle bir bütün olduğu, idareyi ve yükleniciyi bağladığı, ancak, sözleşme
hükümleri ile ihale dokümanını oluşturan belgelerdeki hükümler arasında çelişki veya farklılık
olması halinde, ihale dokümanında yer alan hükümler esas alınacağı belirtilmektedir.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik şartname” başlıklı 17 nci
maddesinin birinci fıkrasında da; işin teknik ayrıntıları ve şartları ile projesini de kapsayan teknik
şartnameler hazırlanarak ihale dokümanına dâhil edileceği, teknik şartnamelerde belirlenecek
teknik kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici
hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması zorunlu tutulmaktadır.
Özellikle anahtar teslimi götürü bedel sözleşmeye bağlanacak işlerde ihale
dokümanlarının yukarıda alıntısı yapılan hükümler de dikkate alınarak herhangi bir tereddüte
mahal vermeyecek ölçüde açık ve net bir şekilde idarece düzenlenmesinin gerekli olduğu,
uygulama projeleri, mahal listeleri ve sözleşme kapsamında yaptırılacak imalatlara ait teknik
şartnamelerin arasında uyum olması gerektiğinin belirtilmesinde fayda mütalaa edilmektedir.
Yapılan incelemede, işe ait Mimari uygulama projesinde K1-16 nolu mahalde Tiyatro
Sahne Sistemlerinin detayları verilmeden gösterildiği, sahne sistemlerinin mekanik ve elektrik
tesisatı projelerinde de yer almadığı ve ayrıca sistemle ilgili imalatların mahal listelerinde
gösterilmediği anlaşılmaktadır.
Ancak, Genel Teknik Şartname adı altında düzenlenen işe ait şartnamenin Projeler
başlıklı 1.4. maddesinde; “İdarece verilen projeler umumiyetle genel yerleşimlerini ve tip
detaylarını ihtiva etmektedir. Verilen detaylar projeye göre uyarlanacaktır. Projelerde idarenin
yazılı onayı alınmadan hiçbir değişiklik yapılmayacaktır.
Yüklenici, projeleri tetkik ederek gerek kanun, tüzük ve yönetmelikler ve mahalli
usul ve kaideler yönünden, gerek mecburi veya isteğe bağlı uygulamalı standartlar yönünden,
gerek imalat ve montaj tekniği ve gerekse bir yanlışlığın düzeltilmesi, bir eksikliğin
tamamlanması yönlerinden zorunlu veya faydalı bulacağı bütün tadilatı, ana hatlarıyla
bir öneri raporu ve projesiyle birlikte idareye yazıyla bildirecek, idare bu raporu ve projeyi
uygun gördüğü takdirde uygulanması için yükleniciye tebliğ edecektir. Tetkikin yetersizliği
nedeniyle doğacak sorumluluk yükleniciye ait olacak ve meydana gelecek hasar yüklenici
tarafından karşılanacaktır. Değişiklikler ve tadilat projesi için yükleniciye hiçbir ilave ödeme
yapılmayacaktır.
Aynı Şartnamenin Diğer başlıklı 1.5. maddesinde de; “Elektrik, tesisat veya statik
projelerle mimari projeler arasında ihtilaf olması durumunda, betonarme taşıyıcı sistem
de düşünülerek mimari projeler esas alınacaktır. Mimari detaylara uyabilmek veya elektrik
ve tesisat imalatlarını yapabilmek için taşıyıcı sisteme gelişigüzel müdahalelerde kesinlikle
bulunulmayacaktır. Herhangi bir şekilde gösterilmemiş detay veya imalat, Mimari proje genel
yaklaşımına ve Bayındırlık Genel Teknik Şartnamesine uygun imalat yapılarak binanın işlevini
bozmayacak şekilde tamamlanacaktır.” Hükümleri mevcut olup ayrıca,
İşe ait İnşaat İşleri Teknik Şartnamesinin Sahne Mekanizması ve Sofit Sistemleri”
başlığı altındaki maddede; Hareketli Portal, Motorlu Sahne Perdesi Mekanizması, Motorlu Işık-
Hertz Köprüleri, Motorlu Dekor Asma Sofiti, Fon Perdesi Asma Mekanizması, Kulis Perdeleri,
Siyah Fon Perdesi, Friz Perdesi, Sahne Perdesi Teknik Özellikler, Motorlu Sistemlerin Genel
Kumandası, imalatlarının tariflerine yer verildiği görülmektedir.
Bu hükümlere göre; idarece verilen projelerin genel yerleşimleri ve tip detayları ihtiva
ettiği, verilen detayların projeye göre uyarlanacağı, elektrik, tesisat veya statik projelerle mimari
projeler arasında ihtilaf olması durumunda, betonarme taşıyıcı sistem de düşünülerek mimari
projeler esas alınacağı, herhangi bir şekilde gösterilmemiş detay veya imalat, mimari proje genel
yaklaşımına uygun imalat yapılarak binanın işlevini bozmayacak şekilde tamamlanacağı hususu
açıktır.
Yukarıda belirtilen tüm bu hususlardan, bahse konu sahne sistemleri de dahil
herhangi bir şekilde gösterilmemiş detay veya imalatın binanın işlevini bozmayacak şekilde
tamamlanacağının belirtildiği ve ayrıca, sahne mekanizması ve sofit sistemlerine ait imalatlara
yer verilmek suretiyle işin yapılabilmesine yönelik asgari yapım şartlarının tarif edildiği
anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, bahse konu işlerin asgari yapım şartları dahilinde ikmal edilmesi bedelinin
sözleşme bedeline dahil olduğu sonucuna varılmıştır.
IV- KARAR
İdaresinin “Kültür ve Ticaret Merkezi Yapım İşi” ile ilgili talebine ilişkin konu, ön
bölümlerde belirtildiği üzere detaylı olarak incelenmiş olup, buna göre;
Sahne mekanizması ve sofit sistemleri yapımının asgari yapım şartları dahilinde ikmal
edilmesi bedelinin sözleşme bedeline dahil olduğunun değerlendirildiğine,
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki 644 sayılı Kanun
Hükmünde Kararnamenin 16 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine istinaden, 23/05/2013
tarihinde yapılan toplantıda katılanların oy birliği ile karar verilmiştir