anahtar teslimi götürü bedel sözleşmeye bağlanan işte,poz nolu 1.5 mm jeomembran su yalıtımı imalatının proje, detay projeleri, mahal listeleri ve teknik şartnamede yer almadığı, yaklaşık maliyet pursantaj cetvelinde bulunduğu belirtilerek yaptırılmayan ve yaptırılmasına gerek olmayan bu imalata ait bedelin, sözleşme bedelinden kesinti yapılıp yapılamayacağı
YÜKSEK FEN KURULU BAŞKANLIĞI 175
KARAR VE GÖRÜŞLER
Karar Konusu : Görüş İstemi
Karar No : 2013/3
Karar Tarihi : 09/01/2013
YÜKSEK FEN KURULU KARARI
I- GİRİŞ
… Belediyesi tarafından ihale edilerek anahtar teslimi götürü bedel sözleşmeye
bağlanan, “ … İnşaatları Yapım işi” ile ilgili görüş istemidir.
II- KONU
İdaresinin 18.12.2012 tarih ve 197116 sayılı yazısı ve eklerinde de belirtildiği üzere,
4734 ve 4735 sayılı kanunlara göre ihale edilerek 17.05.2011 tarihinde anahtar teslimi götürü
bedel sözleşmeye bağlanan işte, A.18 poz nolu 1.5 mm jeomembran su yalıtımı imalatının proje,
detay projeleri, mahal listeleri ve teknik şartnamede yer almadığı, yaklaşık maliyet pursantaj
cetvelinde bulunduğu belirtilerek yaptırılmayan ve yaptırılmasına gerek olmayan bu imalata ait
bedelin, sözleşme bedelinden kesinti yapılıp yapılamayacağı hususuna ilişkin görüş talebidir.
III-İNCELEME
Konu, gönderilen bilgi ve belgeler ile ilgili mevzuatları çerçevesinde inceleme
ve değerlendirmeye tabi tutulmuş olup, sözleşme taraflarının uyuşmazlığa ilişkin görüş ve
değerlendirmeleri özet olarak aşağıda belirtildiği şekildedir.
Yüklenici görüş ve talebi; Teklif bedelini, uygulama projeleri ve bunlara ilişkin
mahal listelerine dayanarak oluşturduğunu, A.18 poz numaralı 1,5 mm jeomembran su yalıtım
imalatının, proje ve mahal listelerinde bulunmadığından teklif bedeli içinde yer almadığı
belirtilerek, sözleşme bedelinden kesilmemesi gerektiğine ilişkin bulunmaktadır.
İdaresinin görüş ve değerlendirmesi ise; Bahis konusu imalatın proje, mahal
listeleri ve teknik şartnamede olmadığı, ancak yaklaşık maliyet ve pursantaj cetvelinde yer
aldığı, yaklaşık maliyet ve pursantaj cetvelinin, ihale dosyasında isteklilere verildiği, ayrıca
teknik şartnamenin 2-15. Maddesinde; “yüklenici proje ve yaklaşık maliyetteki imalatlardan
yükümlüdür.” Hükmünün bulunmasından dolayı, yükleniciden yaptırılmayan A.18 poz nolu
1,5 mm jeomembran su yalıtımı imalat bedelinin, sözleşme bedelinden kesilmesi gerektiği
yönündedir.
Tarafların bu görüşleri belirtildikten sonra, konunun incelenmesi ve değerlendirilmesine
geçilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 9. Maddesinde; “Mal veya hizmet alımları ile
yapım işlerinin ihalesi yapılmadan önce idarece, her türlü fiyat araştırması yapılarak katma
değer vergisi hariç olmak üzere yaklaşık maliyet belirlenir ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap
cetvelinde gösterilir. Yaklaşık maliyete ihale ve ön yeterlik ilânlarında yer verilmez, isteklilere
veya ihale süreci ile resmî ilişkisi olmayan diğer kişilere açıklanmaz.” hükmü ile,
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 8. Maddesinde; “… (5) İhale
komisyonu tarafından yaklaşık maliyet teklif fiyatları ile birlikte açıklanır. Bu aşamadan önce
yaklaşık maliyet açıklanamaz ve ilan edilemez. Pazarlık usulü ile yapılan ihalede ise yaklaşık
maliyet, son yazılı teklifler ile birlikte açıklanır.”
Hükmü bulunmakta olup, isteklilerin gizliliği olan yaklaşık maliyete dayalı olarak
tekliflerini hazırlamalarının mümkün olmayacağı, dolayısı ile yaklaşık maliyetteki imalatlardan
sorumlu tutulamayacakları, anahtar teslimi götürü bedel sözleşmelerde yaklaşık maliyet
cetvelinin veya ilerleme yüzdelerinin (pursantaj oranları), işin yapılmasına veya isteklilerin
teklif bedeli tespitine ilişkin bir dayanak niteliğinde olmadığı hususları açıktır.
Diğer taraftan, Sözleşmenin türü ve bedeli başlıklı 6.1.maddesinde; “Bu sözleşme,
anahtar teslimi götürü bedel sözleşme olup, ihale dokümanında yer alan uygulama projeleri
ve bunlara ilişkin mahal listelerine dayalı olarak, işin tamamı için yüklenici tarafından teklif
edilen (…. ) TL toplam bedel üzerinden akdedilmiştir.” hükmü yer almakta olup, bu hükme
göre yükleniciler (istekliler), tekliflerini ihaleye esas uygulama projesi ve bunlara ilişkin mahal
listelerine dayalı olarak işin tamamı için vermektedir.
Tüm bu hususlar birlikte dikkate alındığında, ihale ve sözleşme mevzuatı gereği anahtar
teslimi götürü bedel sözleşmelerde işin, uygulama projeleri ve bunlara ilişkin mahal listelerine
dayalı olarak yapılması gerekmektedir. İlerleme yüzdelerinin (pursantaj), işin yapılmasına
ilişkin bir dayanak oluşturma niteliği bulunmadığı, proje ve mahal listelerine dayalı olarak hangi
imalat seviyesinde sözleşme bedelinin hangi oranda ödeme yapılacağını gösteren bir belge
olduğu ayrıca, pursantaj oranlarının toplamının yüzde yüz olması gerektiği dikkate alındığında,
pursantaj oranlarında yapılan hataların düzeltilmeye çalışılması halinde yüzde yüzlük bütünlüğün
bozulacağı, bu durumda da yüklenicinin uygulama projeleri ve bunlara ilişkin mahal listelerine
dayalı olarak işin tamamı için teklif ettiği bedelin bozulmasının ortaya çıkacağı ve bununda
mümkün olmadığı hususları açıktır.
Bu durumda, İşe ait Özel Teknik Şartnamenin 2-15. Maddesinde yer alan; “Yüklenici
proje ve yaklaşık maliyetteki imalatlardan yükümlüdür” düzenlemesinin, sadece projedeki
imalatlar için geçerli olacağı ve bunun da zaten mevzuat gereği olduğu, bu düzenlemeye
dayanarak yaklaşık maliyetteki imalatlardan yüklenicilerin yükümlü tutulmasının söz konusu
olmayacağı değerlendirilmelidir.
Dolayısıyla, uygulama projelerinde yer almadığı için iş kapsamında olmadığı ve
yaptırılmasına ihtiyaç olmadığına idaresince karar verilmiş olması itibariyle 1,5 mm jeomembran
su yalıtım imalatına ilişkin bedelin; bu imalata pursantaj cetvelinde yer verilmiş olması
gerekçesiyle sözleşme bedelinden düşülmesi doğru olmayacaktır.
IV-KARAR
İdaresinin “ … İnşaatları Yapım İşi” ile ilgili uyuşmazlık talebine ilişkin konu, ön
bölümde belirtildiği üzere detaylı olarak incelenmiş olup, buna göre;
İşe ait uygulama projesi ve mahal listesinde yer almadığı halde, pursantaj cetvelinde yer
verilen 1,5 mm jeomembran su yalıtımı imalatına ait bedelin, sözleşme bedelinden düşülmemesi
gerektiğinin değerlendirildiğine,
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki 644 sayılı Kanun
Hükmünde Kararnamenin 16 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine istinaden, 09/01/2013
tarihinde yapılan toplantıda katılanların oy birliği ile karar verilmiştir.