anahtar teslimi götürü bedel sözleşmeye bağlanan “ … Köprülü Kavşak İnşaatı Yapım İşi” işinde, idaresi ile yüklenicisi arasında Köprü Genleşme Derzi ve deplase edilen içme suyu boru hatları ile ilgili olarak, proje ve mahal listelerindeki farklı tanımlamalar nedeni ile oluşan anlaşmazlık konuları
YÜKSEK FEN KURULU BAŞKANLIĞI 177
KARAR VE GÖRÜŞLER
Karar Konusu : Fiyat Anlaşmazlığı.
Karar No : 2012/61
Karar Tarihi : 22/11/2012
YÜKSEK FEN KURULU KARARI
I – GİRİŞ
… Başkanlığı tarafından ihale edilerek, anahtar teslimi götürü bedel sözleşmeye
bağlanan “ … Köprülü Kavşak İnşaatı Yapım İşi” ile ilgili görüş istemidir.
II – KONU
İdaresinin, … sayılı yazılarında özetle; 4734 ve 4735 sayılı kanunlara göre ihale edilerek
28.03.2012 tarihinde anahtar teslimi götürü bedel sözleşmeye bağlanan “ … Köprülü Kavşak
İnşaatı Yapım İşi” işinde, idaresi ile yüklenicisi arasında Köprü Genleşme Derzi ve deplase
edilen içme suyu boru hatları ile ilgili olarak, proje ve mahal listelerindeki farklı tanımlamalar
nedeni ile oluşan anlaşmazlık konularında görüşümüzün bildirilmesi talep edilmektedir.
III – İNCELEME
Konu, ilgi yazı ve ekleri ile ilgili mevzuatı çerçevesinde Kurulumuzca incelenmiştir.
Yüklenicinin görüş ve talebi;
Taahhüt konusu iş kapsamında yapılan Alt Geçit-2 Köprüsünün onaylı projelerinde
detayı verilen genleşme derzinin “Köprülerde Bitüm Esaslı Genleşme Derzi” olduğu, ancak,
mahal listesi ile teknik şartnamede tariflenen ve Alt Geçit-2 tip kesitinde yer alan genleşme
derzinin ise 04.732/A1C poz no’lu “0-240 mm Boyuna Hareket Kapasiteli (Kaynaklı)
Haddelenmiş veya Ekstrüde Profilli Köprü Genleşme Derzi”ne ilişkin bulunduğu,
Uygulamanın, asfalt aşınma tabakası serilmesine müteakip onaylı projesinde detayları
gösterilen “04.732/B poz no’lu “Bitüm esaslı genleşme derzi” olarak yapılmasının gerektiği
ve yapıldığı ancak, idaresince iş artış/azalış cetvelinde 04.732/A1C no’lu pozun bedeli toplam
sözleşme bedelinden minha edilip, Analiz 1 pozu olan köprülerde bitüm esaslı genleşme derzi
bedeli eklenmek suretiyle toplam sözleşme bedelinde azalışa gidildiği ve firmalarının mağdur
edildiği,
Ayrıca, söz konusu iş kapsamında yapılması öngörülen deplaselerine ait onaylı
projelerinde detayı verilen boru cinsi 04.768/9A10, 04.768/9A11, 768/9A12 pozlarında belirtilen
çaptaki “Spiral Kaynaklı Çelik Boru” olduğu, mahal listelerinde ve teknik şartnamelerdeki
boru cinslerinin ise, 04.768/13N, 04.768/13O, 04.768/13P pozlarında belirtilen çaptaki “Düktil
Döküm İçme Suyu Borusu” olduğu ancak, ihaleye esas projede ise yapılacak borunun belirtilen
Çelik Boru olarak yapılması öngörüldüğünden, uygulamanın projesine göre yapıldığı,
Buna rağmen, iş artış/azalış cetvelinde 04.768/13N, 04.768/13O, 04.768/13P no’lu
pozların bedeli toplam sözleşme bedelinden minha edilip, uygulama projesine uygun olarak
yapılan çelik boru bedelleri eklenmek sureti ile toplam sözleşme bedelinde azalışa gidilerek
taraflarına eksik ödeme yapıldığına, ilişkindir.
İdarenin görüşü;
İdaresi … sayılı yazısında; uygulama projeleri, mahal listesi ve teknik şartnamenin
birbirleriyle çeliştiğini, bu durum için yapılmayan imalatı kesmek, yapılanı ise eklemek
sureti ile iş artış/azalış cetveli düzenlendiği, yüklenicinin işin ihalesine teklif vermeden önce
uygulama projeleri, mahal listesi ve teknik şartnamenin birbiriyle çeliştiği, bu durum için teklif
öncesi idarelerinden bir açıklama talebinde bulunmadığı, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri
Kanununun 6 ncı maddesinde yer alan “Yapım işlerinde: uygulama projeleri ve bunlara ilişkin
mahal listelerine dayalı olarak işin tamamı için isteklinin teklif ettiği toplam bedel üzerinden
anahtar teslimi götürü bedel sözleşme düzenlenir” hükmü gereği yerinde tekniğine uygun olarak
yapılan imalatların bedelleri ile projesinde, mahal listesinde ve/veya teknik şartnamesinde
gösterilen ve yapılmayan imalatların bedellerini kesmek sureti ile iş artış/azalış cetveli
düzenlenerek yapılan kesintinin sözleşmesine uygun olduğunu belirtmiştir.
İhtilafın mahiyetinin anlaşılması ve idaresi görüşlerinin daha açık olarak ortaya
konulmasını temin maksadıyla idaresine yazılan Başkanlığımız yazısına cevaben gönderilen
02.11.2012 tarih ve 3115-14690 sayılı yazısında da; genleşme derzi ile ilgili olarak ihaleye esas
projelerden Alt Geçit-2 Genel Vaziyet pozlarında, “04.732/A1C poz no’lu 0-240 mm boyuna
hareket kapasiteli (kaynaklı) haddelenmiş veya ekstrüde profilli köprü genleşme derzi” olarak
belirtildiği ancak, Alt Geçit-2 Döşeme kalıp paftasında ise, detayları belirtilen genleşme derzinin
“04.732/B poz no’lu köprülerde bitüm esaslı genleşme derzi”ne uygun olarak tanımlandığı,
uygulama projelerinde aynı mahalle ilgili olarak yer alan bu farklı iş kalemlerinden teknik olarak
idarelerince en uygun görülen 04.732/B poz no’lu “Köprülerde bitüm esaslı genleşme derzi”
esas alınarak uygulamanın buna göre yapıldığı, idaresinin görüş yazılarında yaklaşık maliyetten
hareketle dikkate alınan boru cinslerinin düktil döküm borular olduğu ifadesi ile kesinti yoluna
gidildiği ifade edilmiştir.
Tarafların görüş ve talepleri belirtildikten sonra konunun inceleme ve değerlendirilmesine
geçilmiştir.
Bilindiği üzere; İşe ait sözleşmenin “Sözleşmenin türü ve bedeli” başlıklı 6. maddesinde;
“6.1. Bu sözleşme anahtar teslimi götürü bedel sözleşme olup, ihale dokümanında
yer alan uygulama projeleri ve bunlara ilişkin mahal listelerine dayalı olarak işin tamamı için
yüklenici tarafından teklif edilen ………….. toplam bedel üzerinden akdedilmiştir.
6.2. Yapılan işlerin bedellerinin ödenmesinde, yüklenicinin teklif ettiği toplam bedel
esas alınır.” hükmü,
Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun “Sözleşme türleri” başlıklı 6 ncı maddesinin
birinci paragrafının (a) bendinde; “Yapım işlerinde; uygulama projeleri ve bunlara ilişkin mahal
listelerine dayalı olarak işin tamamı için isteklinin teklif ettiği toplam bedel üzerinden anahtar
teslimi götürü bedel sözleşme düzenlenir.” hükmü,
Yer almaktadır.
Bu her iki hükümde de açıkça belirtildiği üzere, anahtar teslimi götürü bedel
sözleşmelerde istekliler tekliflerini uygulama projelerine ve bunlara ilişkin mahal listelerine
dayalı olarak vermekle ve bu esaslar doğrultusunda da sözleşme akdedilmektedir.
İdaresinin bahis konusu yazılarından anlaşıldığı üzere ihtilafın, ihaleye esas
projelerdeki çelişkiden ve farklılıktan kaynaklandığı, ihaleye esas projelerde bir farklılık
olması durumunda, hangi projenin esas alınması gerektiğinin belirlenebilmesi için, sözleşmesi
ve eklerindeki diğer bilgi ve belgelere başvurulması ile teknik olarak hangisinin yapılmasının
gerektiği hususları dikkate alınarak bu kapsamda değerlendirme yapılmasına ihtiyaç bulunduğu,
bu esastan hareket edildiğinde, ihaleye esas mahal listesinde bahis konusu kesimdeki derzin
04.732/B poz no’lu “Köprülerde bitüm esaslı genleşme derzi” olarak belirtildiği ve bu durumun
Alt Geçit-2 Döşeme kalıp paftasındaki derz imalatı ile örtüştüğü, ayrıca, buna göre yapılacak
imalatın tekniğine uygun olduğu idaresince tespit edilerek uygulamanın buna göre yapıldığı
hususlarının yanı sıra, anahtar teslimi götürü bedel işlerde ihaleye esas uygulama projesine göre
işin ikmal edilmesinin esas olduğu da dikkate alındığında, ihaleye esas uygulama projelerinde
yer alan 04.732/B poz no’lu “Köprülerde bitüm esaslı genleşme derzi” yapılması imalatına
uygun şekilde derzin yapılmasının sözleşmesine ve eklerine uygun düşeceği dolayısıyla, buna
dayalı olarak bir kesinti yapılmasının yerinde olmayacağı değerlendirilmektedir.
Yaklaşık maliyet ihale öncesi idaresi tarafından hazırlanan ve gizliliği olan bir belge
olduğu, yüklenicinin bu belgeden bilgi sahibi olmasının hukuken mümkün olmadığı, dolayısıyla
yaklaşık maliyetin sözleşmesi ve ekleri gibi yükleniciyi bağlayıcı bir yönünün bulunmadığı
hususu açıktır.
Bu itibarla, ihaleye esas içmesuyu deplase projelerindeki borularının spiral kaynaklı
çelik boru olması fiiliyatta da imalatın spiral kaynaklı çelik boru olarak yapıldığı idaresince ifade
edilmiş olması hususları dikkate alındığında, yaklaşık maliyette deplase borularının düktil boru
olarak dikkate alınmasından hareketle bir kesinti yapılmasının sözleşmesi ve ekleri hükümlerine
uygun olmayacağı değerlendirilmektedir.
IV- KARAR
… Dairesi tarafından ihale edilerek sözleşmeye bağlanan “ … Köprülü Kavşak İnşaatı
Yapım İşi” işi ile ilgili talebe ilişkin konu ön bölümde belirtildiği üzere detaylı olarak incelenmiş
olup buna göre;
İhaleye esas uygulama projelerinde yer alan ve fiiliyatta da projesine uygun olarak
yapıldığı idaresince ifade edilen,
– 04.732/B poz no’lu Köprülerde bitüm esaslı genleşme derzi imalatı ile,
– Spiral kaynaklı çelik borular ile yapılan deplase içmesuyu hatları imalatları için,
Sözleşme bedelinde kesinti yapılması cihetine gidilmesinin sözleşme ve ekleri
hükümleri ile ilgili mevzuatına uygun olmayacağının değerlendirildiğine,
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki 644 sayılı Kanun
Hükmünde Kararnamenin 16 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine istinaden, 22/11/2012
tarihinde yapılan toplantıda katılanların oy birliği ile karar verilmiştir.
180