|
BAŞVURU SAHİBİ:
Özdemir İnş. Tur. En. San. ve Tic. A.Ş.- Su-Bar Grup İnş. Tic. ve San. A.Ş. İş Ortaklığı,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2017/355729 İhale Kayıt Numaralı “Narlı – Pazarcık – 8. Bl. Hd. Yolu Km: 0+600 – 45+500 Arası (Pazarcık Mev. Şehir Geçişi ve Çevre Yolu Dah.) Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Köprü ve Bsk Üstyapı Yapım İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı tarafından 24.08.2017 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Narlı – Pazarcık – 8. Bl. Hd. Yolu Km: 0+600 – 45+500 Arası (Pazarcık Mev. Şehir Geçişi ve Çevre Yolu Dah.) Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Köprü ve Bsk Üstyapı Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Özdemir İnş. Tur. En. San. ve Tic. A.Ş.- Su-Bar Grup İnş. Tic. ve San. A.Ş. İş Ortaklığının 26.04.2018 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 16.05.2018 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 24.05.2018 tarih ve 29805 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 24.05.2018 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur. 23.01.2020 tarihli ve 2020/MK-18 sayılı Kurul kararı gereğince yapılan incelemeye aşağıda yer verilmiştir.
Başvuruya ilişkin olarak 2018/884-01 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması ile ilgili olarak;
1) Anılan firma analizlerde kendi iş makinelerine yer vermiş ise, bu iş makinelerinden analizlere yansıması gereken maliyetlerin gerçekçi olmadığı,
2) Birim fiyat analizlerine dayanak teşkil eden fiyat tekliflerinin, proforma faturaların ve ekinde sunulması gereken belgelerin mevzuata uygun sunulmadığı,
3) Fiyat teklifine dayanak teşkil eden belgelerin son geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olmadığı,
4) NAP/44 pozu için teklif alınan tüzel kişinin bu pozda imalat yapıldığına ilişkin bilgi bulunmadığı, tüzel kişinin bu konuda faaliyette bulunmadığı,
5) NAP/44 pozu için teklif edilen ürünün idarece istenilen ürün olmadığı,
6) Sıralı analiz girdilerinin miktarlarının analiz formatına aykırı olarak düşürüldüğü iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
İhale ilan tarihi itibariyle yürürlükte bulunan mevzuat dikkate alınmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir.
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
…
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.
45.1.4..) İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında; a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da düzenlenebilir.
Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.
…
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü, gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının açıklanması gereklidir.
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajı açıklanmalıdır.
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması yeterlidir.
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek: Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl, kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir. (Örnek: EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatları vb.)
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, SM, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar, stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.
45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.
…
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenecektir.
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmeyecektir.
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 – 45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir.
…
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.
…
4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca, yukarıda yer alan açıklamalar çerçevesinde değerlendirilmesi gerekir.” açıklamaları yer almaktadır.
Başvuruya konu ihalenin 24.08.2017 tarihinde açık ihale usulü ile ihale edildiği görülmüştür.
Başvuruya konu ihale süreci incelendiğinde; 27.10.2017 tarihli ihale komisyonu kararına göre, ihalenin fiyat dışı unsurlara yönelik hesaplamalarda dikkate alınarak yapılan değerlendirmeler sonucunda sınır değerin üstünde ve geçerli teklif sahibi olarak tespit edilen başvuru sahibi Özdemir İnş. Tur. En. San. ve Tic. A.Ş. – Su-Bar Grup İnş. Tic. ve San. A. Ş. İş Ortaklığının üzerinde bırakıldığı görülmüştür.
Aynı kararda Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasının çeşitli gerekçelerle uygun görülmeyerek teklifinin reddedildiği, söz konusu isteklinin bu karara yönelik şikayet ve itirazen şikayet başvuruları sonrasında 19.12.2017 tarihli 2017/UY.I-3418 sayılı Kurul kararının alındığı ve söz konusu kararda yapılan inceleme neticesinde, anılan isteklinin (d) bölümünde yer alan iddiası kapsamında yapılan inceleme uyarınca aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığına karar verildiği ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 54’üncü maddesinin (c) bendi gereğince söz konusu isteklinin itirazen şikayet başvurusunun reddine karar verildiği görülmüştür.
Sonrasında anılan karara ilişkin açılan davaya ilişkin olarak, Ankara 5. İdare Mahkemesi tarafından alınan 30.01.2018 tarihli ve E:2017/3489, K:2018/228 sayılı kararın ve bu karara yönelik 14.03.2018 tarihli ve 2018/MK-95 sayılı Kurul kararının alındığı ve söz konusu kararda “…1-Kamu İhale Kurulunun 19.12.2017 tarihli ve 2017/UY.I-3418 sayılı kararının d) bölümünde yer alan iddiaya ilişkin değerlendirme kısmının ve karar sonucunun iptaline, 2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine…” karar verildiği,
Bu karar sonrasında 13.04.2018 tarihli ihale komisyonu kararının alındığı ve Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamasının uygun görülmesine karar verilerek ihalenin anılan istekli üzerinde bırakıldığı görülmüştür.
Ancak, başvuru sahibi iş ortaklığının söz konusu karara ilişkin yaptığı şikâyet başvurusu üzerine, idarece “…Söz konusu isteklinin NAP/44 pozu “Prefabrik Beton Otokorkuluk Sistemi Yapılması ve Montajı (İndirme Bölgeleri, Son Elemanları ve/veya Geçiş Elemanları ve Genleşme Ekleri Dahil) (H4B-W5-A veya B)” için fiyat teklifi aldığı TRASİS Trafik Sistemleri Elektronik San. Tic. Ltd. Şti.’nin SMM tarafından sunulan dilekçe ekinde yer alan 07.04.2016 tarih ve 9049 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinin 25. Sayfasında kuruluş, şirketin ünvanı, amaç ve konu, şirketin merkezi, süre, sermaye, ilan, şirketin idaresi, temsil, hesap dönemi, karın dağıtımı, yedek akçe ve kanuni hükümlerinin belirtildiği görülmüş olup firmanın amaç ve konu başlığı altında yapmış olduğu imalatlar ve faaliyetleri arasında elektronik trafik kontrol sistemleri, trafik işaret ikaz ve bilgi malzemelerin alım satımı ve her türlü yol çizgi işi uygulamasının olduğu, prefabrik beton otokorkuluk sistemi yapılması işinin yer almadığı görülmüştür. Bu durumun Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1. maddesinde ki “Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.” hükmüne aykırı olduğundan söz konusu firmanın düzenlediği fiyat teklifinin geçersiz olduğu düşünülmektedir.” şeklinde gerekçe ile yeniden düzeltici işlem belirlenmesine karar verildiği ve 16.05.2018 onay tarihli ihale komisyonu kararında da bu yönde gerekçelere yer verilerek Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin yeniden değerlendirme dışı bırakıldığı ve ihalenin yeniden başvuru sahibi Özdemir İnş. Tur. Enerj. San. ve Tic. A.Ş. – Su-Bar Grup İnş. Tic. ve San. A.Ş. İş Ortaklığının üzerinde bırakıldığı görülmüştür.
Bu karara yönelik olarak Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan şikayet ve itirazen şikayet başvuruları sonrasında, 06.06.2018 tarihli ve 2018/UY.I-1152 sayılı Kurul kararının alındığı ve Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin yeniden değerlendirmeye alınması gerektiğine yönelik 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 54’üncü maddesinin (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine karar verildiği görülmüştür.
Bu karar üzerine, 28.06.2018 tarihli ihale komisyonu kararının alındığı ve ihalenin yeniden Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.
Ayrıca, başvuru sahibinin itirazen şikayet başvurusundaki söz konusu iddialarına ilişkin olarak, 08.08.2018 tarihli ve 2018/UY.I-1501 sayılı Kurul kararı ile yapılan inceleme neticesinde 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 54’üncü maddesinin (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine karar verildiği de görülmüştür.
Başvuru sahibi iş ortaklığının bu karar öncesindeki ihale üzerinde bırakılan Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.ye yönelik başvurusuna ilişkin 31.05.2018 tarihli ve 2018/UY.IV-1054 sayılı Kurul kararının alındığı ve söz konusu başvurunun ehliyet yönünden reddine karar verildiği görülmüştür.
23.01.2020 tarihli ve 2020/MK-18 sayılı Kurul kararı incelendiğinde ise “…1) Kamu İhale Kurulunun 31.05.2018 tarihli ve 2018/UY.IV-1054 sayılı kararının iptaline,
2 ) Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, başvuru sahibinin iddialarının esasının incelenmesine geçilmesine…” karar verildiği görülmüş olup, başvuru sahibinin söz konusu iddialarına ilişkin inceleme söz konusu Kurul kararı uyarınca yapılmıştır.
Başvuruya konu ihaleye ait gerçekleştirilen aşırı düşük teklif sorgulama işlemleri incelendiğinde,
İdarece teklifi aşırı düşük olarak tespit edilen Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve diğer 13 istekliden, EKAP üzerinden gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebi konulu yazılar ile aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, ihale komisyonu kararlarına göre, 13 isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması sunmadığı gerekçesiyle tekliflerinin reddedildiği,
Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasının ise Mahkeme ve Kurul kararları neticesinde uygun görüldüğü anlaşılmıştır.
İdarece anılan istekliye 06.10.2017 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebi konulu yazıda, NAP/01, NAP/02, NAP/09, NAP/20, NAP/30, NAP/41, NAP/42 ve NAP/44 poz numaralı iş kalemlerinin açıklama istenilecek iş kalemleri olarak belirlendiği ve söz konusu yazı ekinde anılan iş kalemlerine ilişkin düzenlenen analiz formatları ile açıklama istenmeyecek analiz girdileri listesine yer verildiği görülmüştür.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede;
Anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında idarece hazırlanan analiz formatlarının ve bu analiz formatlarında idarece belirlenen analiz girdilerinin esas alındığı görülmüştür.
Anılan istekli tarafından, idarece açıklama istenilen analiz girdileri olarak belirlenen ilgili iş makinelerine ilişkin olarak ise, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.6’ncı maddesi uyarınca, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanmış ilgili rayiçlerin poz numaraları ile birlikte belirtildiği listenin sunulması suretiyle açıklama yapıldığı ve açıklama istenilen iş makinelerine yönelik ayrıca kendi malı olarak (amortisman maliyeti vb.) herhangi bir açıklama sunulmadığı görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2 ve 3’üncü iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında gerçekleştirilen yapım işi ihalelerinde, aşırı düşük teklif sorgulamalarında isteklilerce sunulan açıklamaların ne şekilde yapılması ve idarece ne şekilde değerlendirilmesi gerektiğine ilişkin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesinde ayrıntılı açıklamalara yer verildiği, diğer taraftan, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesinde, teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin isteklilerinin analizlerine dayanak teşkil eden tevsik edici belgeler olarak sayıldığı ve söz konusu belgelerin isteklilerce açıklamalarına dayanak olarak sunulabilmesinin mümkün olduğu anlaşılmıştır.
Ayrıca kamu ihale mevzuatı uyarınca, teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenleneceği, ayrıca tutanakların fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenleneceği ve meslek mensubu tarafından muhafaza edileceği ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyeceği, ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanakların meslek mensubundan istenebileceği, diğer taraftan meslek mensubunun üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumlu olduğu anlaşılmıştır.
Diğer taraftan, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesinde “Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.” açıklamaları yer almaktadır.
Anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarında analiz formatlarında yer alan bir takım analiz girdilerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklandığı, bu kapsamda 10 adet fiyat teklifi sunulduğu, sunulan fiyat tekliflerinde belirtilen analiz girdilerin idarece analiz formatlarında belirlenen ilgili analiz girdilerine yönelik olarak tanımlandığı, söz konusu fiyat tekliflerinin dayanaklarının satış tutarı tespit tutanakları olduğu, ayrıca satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak sunulan fiyat tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesinde yer alan açıklamalara uygun olduğu ve gerekli ibareleri taşıdığı ve anılan fiyat tekliflerinde ilgili meslek mensuplarının kaşe, imza ve iletişim bilgilerinin yer aldığı görülmüştür.
Söz konusu fiyat tekliflerinin bu haliyle kamu ihale mevzuatında aranan kriterleri karşıladığı anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, başvuru sahibinin 2’nci iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Kamu ihale mevzuatı uyarınca aranan kriterlere uygun olarak sunulan söz konusu fiyat tekliflerinde yer alan bilgilerden ilgili meslek mensubunun sorumlu olduğu ve sunulan belgelerin bu haliyle kamu ihale mevzuatında aranan kriterleri karşıladığı anlaşılmıştır.
Başvuruya konu ihale tarihinin 24.08.2017 olduğu, bu nedenle anılan Tebliğ maddesi uyarınca sunulan fiyat tekliflerinin dayanağı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemi olan 2017/2 veya 2017/1 dönemlerine ait olmasının zorunlu olduğu anlaşılmıştır.
Son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunlu ilgili fiyat tekliflerinin dayanağı tutanakların, idarelerce veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanakları düzenleyen meslek mensubundan istenebileceği, anılan Tebliğ maddesi uyarınca aranan kriterlere uygun olarak sunulan söz konusu fiyat tekliflerinde yer alan bilgilerden ilgili meslek mensubunun sorumlu olduğu ve sunulan belgelerin bu haliyle kamu ihale mevzuatında aranan kriterleri karşıladığı ve başvuru sahibinin şikâyet ve itirazen şikâyet başvuruları kapsamında söz konusu belgelerin istenilmesini gerektirecek somut bir belgeye dayalı bir iddiasının bulunmadığı ve fiyat tekliflerinin dayanaklarının kamu ihale mevzuatına aykırılığını gösteren bir durumun bulunmadığı anlaşılmıştır.
Diğer taraftan anılan istekli tarafından NAP 44 poz numaralı iş kalemine ilişkin açıklama kapsamında sunulan fiyat teklifinin dayanağı satış tutarı tespit tutanağının idarece gerek görülerek ilgili meslek mensubundan istenildiği, söz konusu satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) incelendiğinde, anılan tutanağın ilgili fiyat teklifine yönelik olarak düzenlendiği, ayrıca anılan tutanakta 2017/1 dönemi olarak belirtilen geçici vergi beyanname döneminin ihale konusu işe ilişkin olması gereken geçici vergi beyanname dönemine uygun olduğu da görüldüğünden başvuru sahibinin 3’üncü iddiasının da yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle anılan istekli tarafından sunulan açıklamaların bu haliyle kamu ihale mevzuatına aykırılık teşkil etmediği görüldüğünden başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede:
Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından, idarece açıklama istenilecek iş kalemi olarak belirlenen, NAP/44 “Prefabrik Beton Otokorkuluk Sistemi Yapılması ve Montajı (İndirme Bölgeleri, Son Elemanları, ve/veya Geçiş Elemanları ve Genleşme Ekleri Dahil) (H4B-W5-A veya B)” iş kaleminin tevsiki amacıyla Trasis Trafik Sistemleri Elektronik San. Tic. Ltd. Şti. kaşe ve imzalı fiyat teklifinin sunulduğu, söz konusu fiyat teklifinde, işin cinsinin “Prefabrik Beton Otokorkuluk Sistemi Yapılması ve Montajı (İndirme Bölgelerinde, son Elemanları, ve/veya geçiş elemanları ve genişletme ekleri dahil) (H4B-W5-A veya B) (Herşey dahil)” olarak belirtildiği, söz konusu fiyat teklifi üzerinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (11/10/2017 tarih ve (3) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı ve bahsi geçen fiyat teklifinde ilgili meslek mensubunun kaşe ve imzası ile iletişim bilgilerine de yer verildiği görülmüştür.
26.04.2018 tarihli şikâyet başvurusu üzerine idarece alınan 15.05.2018 tarihli karar ile söz konusu fiyat teklifi alınan firmanın teklife konu alanda faaliyet göstermediği tespit edilerek Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesinde yer alan açıklama uyarınca Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin reddedildiği ve söz konusu hususun 15.05.2018 tarihli şikâyete cevap yazısı ve 16.05.2018 tarihli kesinleşen ihale kararı ve eki ihale komisyonu kararı ile başvuru sahibine bildirildiği görülmüştür.
Bu kapsamda, başvuru sahibinin söz konusu fiyat teklifi alınan firmanın faaliyeti ile ilgili iddiası ile ilgili olarak aykırılık iddiasının idarece zaten yerinde görüldüğü ve düzeltici işlem tesis edildiği, bu nedenle bu husus çerçevesinde bir uyuşmazlığın 24.05.2018 tarihli itirazen şikâyet başvurusu tarihi itibariyle bulunmadığı görülmüş olup, başvuru sahibinin fiyat teklifi alınan söz konusu firmanın faaliyetine yönelik iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede:
İdarece aşırı düşük teklif açıklama yazısı ekinde teklifi aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilere gönderilen ve açıklama istenilen iş kalemleri içerisinde yer alan, NAP/44 poz numaralı “Prefabrik Beton Otokorkuluk Sistemi Yapılması ve Montajı (İndirme Bölgeleri, Son Elemanları, ve/veya Geçiş Elemanları ve Genleşme Ekleri Dahil) (H4B-W5-A veya B)” iş kalemine ilişkin hazırlanan analiz formatının, tüm sisteme ilişkin tek bir iş kalemi olarak yukarıda ifade edildiği haliyle düzenlendiği, söz konusu sistemin performansa dayalı sistem ayrıntılarının ne şekilde açıklanması gerektiğine yönelik ayrıca bir analiz girdisinin veya bilginin ise söz konusu analiz formatında düzenlenmediği görülmüştür.
Diğer taraftan, anılan iş kalemine ilişkin olarak idarece hazırlanan birim fiyat tarifinin ise “…K.T.Ş. nin ilgili kısmındaki esaslar ve şartlar dahilinde, H4b engelleme düzeyine sahip çift taraflı prefabrik beton otokorkuluk sistemini oluşturan tüm elemanların (Bağlantı elemanları dahil) yapılması ve yerine montajı.
Birim fiyata dahil olan masraflar:
K.T.Ş. nin ilgili kısmındaki esaslar ve şartlar dahilinde, TS EN 1317-5+A2 standardı kapsamındaki çarpışma testlerine uygun H4b engelleme düzeyine sahip çift taraflı prefabrik beton otokorkuluk sistemini oluşturan tüm elemanlarının (Bağlantı elemanları dahil) işbaşında temin edilmesi ve montajının yapılması, taban bağlantılarının temini için dübel çukurlarının açılması, çukurlara dübellerin projesine göre beton ile yerleştirilmesi, prefabrik beton otokorkuluğun önceden yapılmış tesviye betonu veya zemin üzerine projesine göre yerleştirilmesi, 12 mt. de bir çift yönlü reflektörlerin yapılması ve yerine montajı, her türlü yatay ve düşey taşıma, boşaltma ve malzeme ve zayiatı ile aşağıda “Birim Fiyata Dahil Olmayan Masraflar” başlığı altında sayılanlar dışında kalan tüm işlerin yapılmasında gerekli olan her türlü işçilik, malzeme, araç ve gereç giderleri ile yüklenici karı ve genel masraflar.
Birim fiyata dahil olmayan masraflar: Yoktur.
Ölçü: Montajı tamamlanmış haldeki otokorkuluk sisteminin yatay izdüşümü esas alınarak ölçülen m. cinsinden uzunluğudur. (Ölçmede; sistemin en dış kenarındaki elemanların diğer başka bir elemanla bağlantısını sağlayan, bağlantı noktaları, esas alınır.)
Ödeme: Birim fiyat teklif cetvelinde, Poz NAP/44 deki “Prefabrik Beton Otokorkuluk Sistemi Yapılması Ve Montajı (İndirme Bölgeleri, Son Elemanları Ve/Veya Geçiş Elemanları Ve Genleşme Ekleri Dahil) (H4b-W5-A veya B)” m teklif birim fiyatı üzerinden yapılır.
Not: Sistemin başlangıç ve bitiş noktalarında her iki tarafın indirme bölgesi olması, her iki tarafın geçiş bölgesi olması ya da bir tarafın indirme diğer tarafın geçiş bölgesi olması durumunda da aynı fiyat uygulanır.” şeklinde olduğu görülmüştür.
Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından, idarece açıklama istenilecek iş kalemi olarak belirlenen, NAP/44 “Prefabrik Beton Otokorkuluk Sistemi Yapılması ve Montajı (İndirme Bölgeleri, Son Elemanları, ve/veya Geçiş Elemanları ve Genleşme Ekleri Dahil) (H4B-W5-A veya B)” iş kaleminin tevsiki amacıyla Trasis Trafik Sistemleri Elektronik San. Tic. Ltd. Şti. kaşeli ve imzalı fiyat teklifinin sunulduğu, söz konusu fiyat teklifinde, işin cinsinin “Prefabrik Beton Otokorkuluk Sistemi Yapılması ve Montajı (İndirme Bölgelerinde, Son Elemanları, ve/veya Geçiş Elemanları ve genişletme Ekleri Dahil) (H4B-W5-A veya B) (Herşey dahil)” olarak belirtildiği, söz konusu fiyat teklifi üzerinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (11/10/2017) tarih ve (3) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı ve bahsi geçen fiyat teklifinde ilgili meslek mensubunun kaşe ve imzası ile iletişim bilgilerine de yer verildiği, sunulan açıklamanın bu haliyle kamu ihale mevzuatına uygun olduğu anlaşılmıştır.
Anılan istekli tarafından sunulan açıklamalarda idarece düzenlenen analiz formatının esas alındığı, idarece söz konusu imalatın ayrıntıları açısından bir açıklama istenilmediği anlaşılmış olup, bu kapsamda birim fiyat tarifinde sözleşmenin yürütülmesi aşamasında anılan imalatın iş başında temini açısından TS EN 1317-5+A2 standardına uygunluğun tariflendiği bu nedenle idarece verilen analiz formatına uygun yapılan açıklamanın bu haliyle kamu ihale mevzuatı açısından yeterli olduğu anlaşılmaktadır.
Diğer taraftan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında gerçekleştirilen yapım işi ihalelerinde, aşırı düşük teklif sorgulamalarında isteklilerce açıklamaların ne şekilde yapılması ve idarece bu açıklamaların ne şekilde değerlendirilmesi gerektiğinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesinde ayrıntılı olarak açıklandığı görülmüştür.
Bu kapsamda, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesinde, teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin isteklilerinin analizlerine dayanak teşkil eden tevsik edici belgeler olarak sayıldığı isteklilerce sunulan açıklamalarda anılan yöntemin kullanılmasının mümkün olduğu, ayrıca ilgili meslek mensubunun sorumluluğunda düzenlenen NAP/44 poz numaralı iş kalemine ilişkin alınan fiyat teklifinin ve diğer fiyat tekliflerinin dayanağının satış tutarı tespit tutanağı olduğu, anılan isteklinin açıklaması kapsamında maliyetler dayanak alınarak bir açıklama sunulmadığı da görüldüğünden başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının da yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle anılan imalata yönelik sunulan açıklamaların bu haliyle kamu ihale mevzuatı açısından yeterli olduğu ve başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
5) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede;
Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan açıklamalar incelendiğinde, anılan istekli tarafından sunulan açıklamalar kapsamında idarece hazırlanan analiz formatlarının ve bu analiz formatlarında idarece belirlenen analiz girdilerinin esas alındığı, anılan isteklinin söz konusu analiz girdilerine ilişkin belirlediği miktarların idarece analiz formatlarında belirlenen miktarlarla aynı olduğu ve söz konusu miktarların düşürülmediği görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Yukarıda yer verilen tespitler uyarınca, anılan istekli tarafından idarece düzenlenen analiz formatlarının esas alındığı ve sunulan açıklamalarda kamu ihale mevzuatı uyarınca gerekli tevsik edici belgelerin sunulduğu ve yapılan inceleme neticesinde sunulan açıklamalarda kamu ihale mevzuatına aykırılığı gösteren bir durumun bulunmadığı görüldüğünden başvuru sahibinin söz konusu iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
|