BAŞVURU SAHİBİ:

Florya Yemek Ticaret A.Ş.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Gaziantep Üniversitesi Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/417841 İhale Kayıt Numaralı “Üniversitemiz Yemek Çeşitleri Hizmet Alımı İşi” İhalesi

KURUMCA YAPILAN İNCELEME:

Gaziantep Üniversitesi Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanlığı tarafından 24.09.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Üniversitemiz Yemek Çeşitleri Hizmet Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Florya Yemek Ticaret A.Ş. tarafından 26.10.2020 tarih ve 47733 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 26.10.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/1665 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; ihale mevzuatında ihalenin iptal etme yetkisinin mutlak ve sınırsız olmadığı, idarenin gerekçesinin somut ve hukuka uygun olması gerektiği, kamu ihalelerinde esas amacın teklifi geçerli olan istekliler arasında ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi üzerinde ihalenin bırakılması olduğu, 20 isteklinin katıldığı ihalede 16 isteklinin teklifinin yaklaşık maliyetin altında olduğundan gerekli ve yeterli rekabetin oluştuğu, kendilerinin altında teklif sunan 1 isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif açıklaması sunulmadığından reddedildiği, 1 isteklinin teklifi ise işletme kayıt belgesi olmadığından değerlendirme dışı bırakıldığı, yaklaşık maliyeti 24.984.390,00 TL olarak açıklanan ihalede kendileri tarafından verilen 21.430.000,00 TL teklifin piyasa fiyatlarına ve diğer tekliflere göre uygun olduğu, hastane öğle yemeğine 15 TL teklif edilirken öğrenci öğle yemeğine 1 TL teklif edildiği, ancak tekliflerinin sınır değerin üzerinde olduğundan teklif fiyatlarına ilişkin sorgulamanın yapılamayacağından öğrenci yemeğinin söz konusu fiyat üzerinden karşılanamayacağı gerekçesinin yerinde olmadığı, ayrıca ihale komisyon kararında yer almamakla birlikte üst yazıda yer alan ihalenin niteliği ve miktarının değişmesi gerekçesinin soyut olduğu, tekliflerinin yaklaşık maliyete aşırı derecede yakın olmadığı, dolayısıyla idarenin ihalenin iptali kararının mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.

İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kanun’un “Kuruma itirazen şikâyet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde idare tarafından şikâyet veya itirazen şikâyet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirazen şikâyet başvurularının idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı inceleneceği hükme bağlanmıştır.

Anılan Kanun’un “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,

Aynı Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. … İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez …” hükmü,

Söz konusu 39’uncu maddenin gerekçesinde “Tekliflerin yaklaşık maliyete kıyasla çok yüksek olması veya yaklaşık maliyete göre çok yüksek olmamakla birlikte mevcut ödeneğin verilen teklifleri karşılamaması ya da Kanunun temel ilkelerine uygun olmayan durumların tespiti gibi nedenlerle…” açıklamaları yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptal edilmesi” başlıklı 34’üncü maddesinde “34.1. İhale komisyonu kararı üzerine İdare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez.

34.2. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum, bütün isteklilere gerekçesiyle birlikte derhal bildirilir.” düzenlemesine,

Teknik Şartname’nin 18’inci maddesinde “Öğrenci öğle yemeği, Şahinbey Araştırma ve Uygulama Hastanesi öğle yemeği ile aynı menü kullanılarak hazırlanacaktır.” düzenlemesine yer verilmiştir.

20.10.2020 tarihli ihale komisyon kararından; ihalede tekliflerin değerlendirilmesi sonrasında ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren başvuru sahibinin 2020-2021 eğitim-öğretim döneminde tüm programlarda yapılacak olan uzaktan eğitim uygulamasını fırsat bilerek aynı menü üzerinden verilecek öğrenci yemeğine 1 TL birim fiyat teklif ederken hastane öğle yemeğine 15 TL birim fiyat teklif edildiği ve hastanedeki öğünlere verilecek hizmet bedelinin hastane ve okula verilecek hizmet bedelinin yaklaşık %99’unu oluşturduğu gerekçeleriyle İdari Şartname’nin “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptal edilmesi” başlıklı 34’üncü maddesi uyarınca ihalenin iptaline karar verildiği, ayrıca kararının bildirilmesine ilişkin yazıda ihale yetkilisi tarafından “ihalenin niteliğinin veya miktarının değişmesi” gerekçesiyle ihalenin iptal edildiği bilgisinin yer aldığı görülmüştür.

Başvuru sahibi tarafından ihaleye sunulan birim fiyat teklif cetvelinin aşağıdaki şekilde olduğu görülmüştür.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, ihale komisyonu kararı üzerine idarelere verilmiş olan ihaleyi iptal etme takdir yetkisinin mutlak ve sınırsız olmayıp, Kanun’un 5’inci maddesindeki temel ilkelere uygun olarak kamu yararı ve hizmet gereklerinin sağlanmasına yönelik kullanılması gerektiği, ayrıca idarelerin ihalelerde rekabeti ve güvenilirliği tesis etmesi kadar kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla da sorumlu olduğu anlaşılmıştır.

İdarenin yaklaşık maliyetinde hastane öğle yemeği için 12,52 TL birim fiyat öngörüldüğü, başvuru sahibi tarafından aynı menü dikkate alınarak verilecek hastane ana öğün yemeği için 15 TL birim fiyat teklif edilirken öğrenci öğle yemeği için 1 TL birim fiyat teklif edildiği, söz konusu teklif bedellerinin arasında ciddi farkın bulunduğu, başvuru sahibi tarafından verilen birim fiyat teklif bedelleri nedeniyle 21.430.000,00 TL toplam teklif bedelinin %92,53’ü olan 19.830.000,00 TL’nin sadece hastanede verilecek öğünlerden elde edileceği görülmektedir.

Kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu olan idarenin yaklaşık maliyette öngördüğü bedelin üzerinde hizmet almaya zorlanamayacağı gibi aşırı düşük teklif sınır değerinin altında olmayan her teklifin de idare tarafından ekonomik açıdan uygun bulunacağı anlamını taşımadığı, kaldı ki sınır değerin üzerindeki ilk teklif başvuru sahibinin olmakla birlikte söz konusu hususun idarece de belirtildiği gibi uzaktan eğitim uygulaması nedeniyle öğrenci öğle yemeğine 1 TL birim fiyat teklif edilmesinden kaynaklandığı anlaşılmaktadır.

Dolayısıyla, idarelerin ihalelerde rekabeti sağlamak kadar kaynakların verimli kullanılmasına da özen göstermesi gerektiği, hastane öğle yemeği için teklif edilen bedelin idarece öngörülen bedelden yüksek olduğu, ayrıca üniversite ve hastane için bir arada yapılan ihalede verilen teklifler arasındaki uyumsuzluğun ve alımın gerçekleştirilmesi halinde oluşabilecek kamu zararının ihalenin niteliğini ve miktarı değiştirilip üniversitedeki uzaktan eğitim süreci de dikkate alınarak tekrarlanabilecek bir ihalede engellenebileceği hususları bir arada değerlendirildiğinde kaynakların verimli kullanılması ilkesi dikkate alınarak idarece bütün tekliflerin reddedilerek ihalenin iptaline karar verilmesinin mevzuata uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.