Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 38. maddesine ve Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 58’inci maddesine göre idarelere yaptıkları ihalelerde; diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit etme görevi verildiği, bu görevin amacının ise aynı Kanun’un 5. maddesinde ifadesini bulan “ihalelerde, saydamlık, rekabet, eşit muamele, güvenirlik, gizlilik, kamuoyu denetimi, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılması” amacını gerçekleştirmek olduğu, teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit için Kamu İhale Kurumu tarafından aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlenmesi gerektiği, bu yönde herhangi bir belirleme yapılmamış ise kriter olarak teklif edilen fiyatın ticari hayatın olağan akışına aykırı olmaması gerektiği, idarelerin bu konuda tam bir serbestlik içinde olduğunun kabulünün ihale hukuku ilkelerine aykırılık oluşturacağı sonucuna varılmıştır.Dolayısıyla, “ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılması” ilkesi ile bağlı olma sorumluluğu olan idare tarafından aşırı düşük teklifler sorgulamaya tabi tutulması gerekirken, ihale komisyonunun takdir hakkı olduğu, sorumluluğunun ise malın teslimini müteakip teslim edilen ürünün teknik şartnamede belirtilen niteliklere sahip olup olmadığı hususuyla sınırlı olduğundan bahsedilerek, yaklaşık maliyetin altında verilen teklifler ile ilgili aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmaması mevzuata aykırılık teşkil edecektir.söz konusu ihalede ihale komisyonu tarafından, sunulan tekliflerden diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre fiyat teklifi aşırı düşük olanların tespit edilmesi ve aşırı düşük teklif olarak tespit edilen teklif sahiplerinden yazılı olarak açıklama istenmesi gerektiği kanaat ve sonucuna varıldığından, Kamu İhale Kurul kararının birinci iddianın reddine ilişkin kısmında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.Açıklanan nedenlerle; Kamu İhale Kurulu’nun  kararının dava konusu birinci iddianın reddine ilişkin kısmının iptaline,…2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin 2. Fıkrasının (g) bendi gereğince kararın tebliğini izleyen (15) gün içerisinde Danıştay’a temyiz yolu açık olmak üzere, Oybirliğiyle karar verildi.” şeklinde gerekçe belirtilerek dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

İhaleyi Yapan Daire: 

Başvuru Tarih ve Sayısı: 

Başvuruya Konu İhale: 

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme: 

Karar: 

Anılan Kurul kararının itirazen şikayet başvurusunda yer alan birinci iddianın reddine ilişkin kısmının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle Ekin Software Teknoloji Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından açılan davada, Ankara 4. İdare Mahkemesinin 10.02.2016 tarihli ve E:2015/3575, K:2016/319 sayılı kararı ile “…Dava dosyasının incelenmesinden; Ankara Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı tarafından 30/06/2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Ankara Kent Güvenlik Yönetim Sistemi Genişleme İşi” ihalesine ilişkin olarak davacı şirket tarafından 22/09/2015 tarihli dilekçe ile ihalenin aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmaksızın sonuçlandırılmasının mevzuat hükümleri ve doküman düzenlemelerine aykırı olduğu, konuyla ilgili emsal yargı kararlarının da bulunduğu, Kamu İhale Kurumu internet sitesinde yapım işleri ihaleleri için kullanılan sınır değer hesaplama aracının mal alımı ihaleleri kapsamında da kullanılabileceği, bu yolla hesaplanan sınır değerin 1.126.867,58 TL olduğu, bu değerin altında teklif veren ve ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklif ettiği ürünlerin kalitesi ve Teknik Şartname’ye uygunluğu hususlarında tereddütlerin oluştuğu iddiasıyla itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu, anılan başvurunun dava konusu karar ile reddedilmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Kamu İhale Kurumunun görevleri arasında, ihalenin başlangıcından sözleşmenin imzalanmasına kadar olan süre içerisinde idarece yapılan işlemlerde, bu Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olup olmadığı, dolayısıyla ihalelerde, saydamlık, rekabet, eşit muamele, güvenirlik, gizlilik, kamuoyu denetimi, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılması ilkeleri göz önünde bulundurarak şikayetleri inceleyerek sonuçlandırmak sayılmıştır.

Yukarıda metnine yer verilen 4734 sayılı Kanun’un “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 38. maddesine ve Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 58’inci maddesine göre idarelere yaptıkları ihalelerde; diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit etme görevi verildiği, bu görevin amacının ise aynı Kanun’un 5. maddesinde ifadesini bulan “ihalelerde, saydamlık, rekabet, eşit muamele, güvenirlik, gizlilik, kamuoyu denetimi, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılması” amacını gerçekleştirmek olduğu, teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit için Kamu İhale Kurumu tarafından aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlenmesi gerektiği, bu yönde herhangi bir belirleme yapılmamış ise kriter olarak teklif edilen fiyatın ticari hayatın olağan akışına aykırı olmaması gerektiği, idarelerin bu konuda tam bir serbestlik içinde olduğunun kabulünün ihale hukuku ilkelerine aykırılık oluşturacağı sonucuna varılmıştır.

Dolayısıyla, “ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılması” ilkesi ile bağlı olma sorumluluğu olan idare tarafından aşırı düşük teklifler sorgulamaya tabi tutulması gerekirken, ihale komisyonunun takdir hakkı olduğu, sorumluluğunun ise malın teslimini müteakip teslim edilen ürünün teknik şartnamede belirtilen niteliklere sahip olup olmadığı hususuyla sınırlı olduğundan bahsedilerek, yaklaşık maliyetin altında verilen teklifler ile ilgili aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmaması mevzuata aykırılık teşkil edecektir.

Bu durumda; yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, söz konusu ihalede ihale komisyonu tarafından, sunulan tekliflerden diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre fiyat teklifi aşırı düşük olanların tespit edilmesi ve aşırı düşük teklif olarak tespit edilen teklif sahiplerinden yazılı olarak açıklama istenmesi gerektiği kanaat ve sonucuna varıldığından, Kamu İhale Kurulu’nun 25/11/2015 tarih ve 2015/UM.II-3156 sayılı kararının birinci iddianın reddine ilişkin kısmında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle; Kamu İhale Kurulu’nun 25/11/2015 tarih ve 2015/UM.II-3156 sayılı kararının dava konusu birinci iddianın reddine ilişkin kısmının iptaline,…2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin 2. Fıkrasının (g) bendi gereğince kararın tebliğini izleyen (15) gün içerisinde Danıştay’a temyiz yolu açık olmak üzere, 10/02/2016 tarihinde
Oybirliğiyle karar verildi.” şeklinde gerekçe belirtilerek dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Anayasa’nın 138’üncü maddesinin dördüncü fıkrasında, yasama ve yürütme organları ile idarenin mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.

Öte yandan, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28’inci maddesinin birinci fıkrasında mahkemelerin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle;

1- Kamu İhale Kurulunun 25.11.2015 tarih ve 2015/UM.II-3156 sayılı kararının birinci iddia ile ilgili kısmının iptaline,

2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince, düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.