belgedeki imza ve mühürle ilgili sahte olduğuna dair herhangi bir kanıt bilgi veya belge bulunmadan sadece yabancı ülkedeki mevzuat gereği araya yabancı ülkenin Dışişleri Bakanlığı’nın onayı girdikten sonra Türk Konsolosluğunca tasdik işlemi gerçekleştirildiğinden, davacının sunduğu iş deneyim belgesinin ihale şartnamesine ve Yapım İşleri Uygulama Yönetmeliğinin 31. Maddesine aykırı olduğundan bahisle, davacı iş ortaklığınca yapılan itirazen şikayet başvurusunun reddi yönünde tesis edilen dava konusu kurul kararında hukuka uygunluk bulunmamıştır…” gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

İhaleyi Yapan Daire: 

Başvuru Tarih ve Sayısı: 

Başvuruya Konu İhale: 

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme: 

Karar: 

Davacı Pers Yapı İnş. ve Akar. Sağ. Hiz. Tur. Nak. San. ve Tic. A.Ş. – Mir Müş. Müh. İnş. Mad. Mim. Enr. San. İth. İhr. ve Tic. A.Ş. (Eski Unvan: Bergiz Müh. Müş. İnş. Mad. Mim. San. İth. İhr. ve Tic. A.Ş.) İş Ortaklığı tarafından anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada, Ankara 6. İdare Mahkemesinin 15.12.2015 tarihli ve E:2015/2876, K: 2015/2068 sayılı kararında “…Kamu İhale Kurulu dava konusu kararında, yabancı ülkelerde düzenlenen belgeler ile yabancı ülkelerin Türkiye’deki temsilcilikleri tarafından düzenlenen belgelerde tasdik işleminden anlaşılması gerekenin imzanın doğruluğunun, belgenin imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi olduğu, “apostil tasdik şerhi” taşımayan yabancı ülkelerde düzenlenen belgelerin üzerindeki imzanın, mührün veya damganın alındığı ülkedeki T.C. Konsolosluğu tarafından veya sırasıyla belgenin düzenlendiği ülkenin Türkiye’deki temsilciliği ile Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmesi gerektiği, T.C. Konsolosluğunun bulunmadığı ülkelerde düzenlenen belgelerin ise sırasıyla düzenlendiği ülkenin dışişleri bakanlığı, bu ülke ile ilişkilerden sorumlu T.C. Konsolosluğu veya bu ülkenin Türkiye’deki temsilciliği ve Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmesi gerekmekte iken ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan iş deneyim belgesindeki imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi yapılmadan “(X) işaretli imza ve mühür yetkisi içeriğe bakılmaksızın onaylanmıştır” şerhi ile İran İslam Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından onaylandığı ve söz konusu 17/08/2014 tarihinde 767 no ile T. C. Tebriz Başkonsolosluğu tarafından “(X) işaretli mühür ve imzanın İran Dışişleri Bakanlığına ait olduğu, metne şamil olmamak üzere tasdik olunur ibaresi ile onaylandığı bu haliyle de sunulan belgelerin tasdikinin doğrudan o ülkedeki T.C. Konsolosluğu tarafından yapılmadığı, bu nedenle sunulan iş deneyim belgesinin belgelerin sunuluş şekli kurallarına aykırı olarak sunulduğu şeklinde gerekçeye yer verilmek suretiyle davacı şirketin değerlendirme dışı bırakıldığı anlaşılmaktadır. Bir başka deyişle, sunulan belgenin tasdikinin doğrudan Tebriz Başkonsolosluğu tarafından yapılmadığı, bunun yerine İran mercilerinin çeşitli onaylarından sonra mühür ve imzanın İran Dışişleri Bakanlığı’na ait olduğunun metne şamil olmamak üzere İran Başkonsolosluğu tarafından tasdik olunması sebebiyle iş deneyim belgesinin usulüne uygun olmadığının belirtildiği görülmektedir.

Öte yandan, Tebriz Başkonsolosluğu’nun başka firmaya hitaben yazdığı 05.06.2015 tarih ve 7901919 sayılı yazıda, “Söz konusu sözleşmeye (Apostil Sözleşmesi) taraf olmayan yabancı ülke makamlarınca düzenlenen belgelerin Türkiye’de kullanılması veya Türkiye’de düzenlenen belgelerin anılan sözleşmeye taraf olmayan ülkelerde kullanılması söz konusu olduğundan, bu belgelerin bazı kurumlarca belirli bir silsile içinde imza mühür tasdikine tabi tutulması gerekmektedir. Bunun dışında, Türkiye Cumhuriyeti Makamlarınca veya yabancı yerel makamlarca düzenlenmiş resmi bir belgenin Dış Temsilciliğimize kayıtlı bir yeminli tercüman (Noterlik Kanunu’nun ilgili maddeleri uyarınca, Dış Temsilciliğimiz noteri (konsolosu) huzurunda yemin etmiş ve Dış Temsilciliğimizde imza- mühür örneği bulunan) tarafından Türkçeye veya başka bir yabancı dile yapılmış tercümesi Dış Temsilciliğimiz tarafından metre şamil olmamak üzere imza mühür tasdiki işlemine tabi tutulur” şeklinde ifadeler yer almaktadır. Söz konusu yazının ekinde yer alan İran İslam Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı Kuzeybatı Temsilciliği’nin 25.05.2015 tarih ve 9952-10197 sayılı yazısında, “… İran Dışişleri Bakanlığı ve temsilciliklerine sunulan tüm resmi belgeler önce resmi tercüme bürolarında tercüme edilerek adli merciilerde metne şamil olmamak üzere resmi tercümanın imza ve damgasını tasdik etmektedir. İran Dışişleri Bakanlığı yurt içi ve yurt dışı İran İslam Cumhuriyeti yurt dışı temsilciliklerinde tasdiki yapılan belgelerde ve çevirilerde resmi tercüman, adliye yetkililerinin imzaları ve mühürleri ile asıl belgede bulunan tüm imza ve mühürlerin tasdiki metne şamil olmamak üzere yapılmaktadır. Başka bir deyişle asıl belge üzerinde bulunanların yetkili oldukları ile imzaları ve kurum mühürleri metne şamil olmamak üzere tarafımızdan teyit olunmaktadır. Temsilciliğimize şirket tarafından sunulan resmi belgelerin tasdiki hususunda İran Dışişleri Bakanlığı temsilciliğinde ve sonra sayın Türk Başkonsolosluklarında yapılan tasdikler sonunda onaylanan resmi belgeler, Türkiye Cumhuriyeti resmi makamlar ve kurumlar nezdinde benimseneceklerdir, “denilmektedir.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerine göre, yabancı ülkelerde düzenlenen belgelerin tasdik işlemiyle birlikte, imzanın doğruluğu, belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığı ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun teyidinin yapıldığı, apostil şerhi taşımayan veya sözleşmeye taraf olmayan ülkelerde düzenlenen belgelerin -varsa- Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu tarafından tasdik edileceği kurala bağlanmıştır.

Olayda, davacının sunduğu iş deneyim belgesini doğrudan Tebriz Başkonsolosluğu tasdik etmemekle birlikte, İran İslam Cumhuriyeti’nin kendi mevzuatı ışığında tercümesinin resmi çevirmence yapıldığı, belgelerde bulunan imza ve mühür yetkisinin İran İslam Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığınca -içeriğe bakılmaksızın-onaylandığı, ardından T.C. Tebriz Başkonsolosluğunca mühür ve imzanın İran İslam Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığına ait olduğunun metne şamil olmamak üzere tasdik olunduğu anlaşılmaktadır.

Yukarıda değinildiği üzere tasdik işleminin imzanın doğruluğu, belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığı ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi amacını taşıdığı, her ne kadar Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 31. maddesinin 3/ç bendine göre, belge doğrudan Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu tarafından tasdik edilmemiş ise de, belgenin düzenlendiği İran İslam Cumhuriyeti’nin kendi mevzuatından kaynaklı olarak belgedeki mühür ve imzanın önce İran Dışişleri Bakanlığı’nca onaylanmasından sonra Tebriz Konsolosluğu tarafından da mühür ve imzanın İran İslam Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığına ait olduğunun tasdik edildiği görülmektedir.

Bu durumda, belgedeki imza ve mühürle ilgili sahte olduğuna dair herhangi bir kanıt bilgi veya belge bulunmadan sadece yabancı ülkedeki mevzuat gereği araya yabancı ülkenin Dışişleri Bakanlığı’nın onayı girdikten sonra Türk Konsolosluğunca tasdik işlemi gerçekleştirildiğinden, davacının sunduğu iş deneyim belgesinin ihale şartnamesine ve Yapım İşleri Uygulama Yönetmeliğinin 31. Maddesine aykırı olduğundan bahisle, davacı iş ortaklığınca yapılan itirazen şikayet başvurusunun reddi yönünde tesis edilen dava konusu kurul kararında hukuka uygunluk bulunmamıştır…” gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Anayasa’nın 138’üncü maddesinin dördüncü fıkrasında, yasama ve yürütme organları ile idarenin mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.

Öte yandan, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28’inci maddesinin birinci fıkrasında, mahkemelerin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle;

1- 20.10.2015 tarihli ve 2015/UY.II-2743 sayılı Kurul kararının (A) kısmının iptaline,

2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

 
Oybirliği ile karar verildi.