Danıştay veya idari mahkemelerin, idari işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkansız zararların doğması ve idari işlemin açıkça hukuka aykırı olması şartlarının birlikte gerçekleşmesi durumunda gerekçe göstererek yürütmenin durdurulmasına karar verebileceği,

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 27/2 maddesinde; Danıştay veya idari mahkemelerin, idari işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkansız zararların doğması ve idari işlemin açıkça hukuka aykırı olması şartlarının birlikte gerçekleşmesi durumunda gerekçe göstererek yürütmenin durdurulmasına karar verebileceği, aynı Kanunun 28/1 maddesinde ise; Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

Toplantı No : 2008/058
Gündem No : 120
Karar Tarihi : 16.09.2008
Karar No : 2008/MK-120
Şikayetçi:
olarak Çarıksız İnşaat Tic. ve San. A.Ş.İhaleyi Yapan Daire:
İSKİ Genel MüdürlüğüBaşvuru Tarih ve Sayısı:
01.01.1900 /Başvuruya Konu İhale:
Kamu İhale Kurulunun 09.05.2005 tarih ve 2005/UY.Z-897 sayılı Kararı hakkında açılan davada, Danıştay Onüçüncü Dairesince verilen 10.07.2007 tarih ve E:2006/667, K:2007/4469 sayılı bozma kararı sonucu Ankara 3 üncü İdare Mahkemesinin 21.07.2008 gün ve E:2008/1058, K:2008/1381 sayılı kararı ile “dava konusu işlemin iptali” kararına ilişkin işlem tesis edilmesi. …………………………………………………………………………………………………..Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
Karar:
İSKİ Genel Müdürlüğü’nce 23.11.2004 tarihinde Açık İhale Usulü ile yapılan Bağcılar Şube Müdürlüğü Mesuliyet Sahası İçerisinde Su ve Kanal Yapım ve Rehabilitasyon İşi ihalesine ilişkin olarak Çarıksız İnşaat Tic. ve San. A.Ş. tarafından yapılan itirazen şikayet başvurusu üzerine, Kamu İhale Kurulunun 09.05.2005 tarih ve 2005/UY.Z-897 sayılı Kararı ile,“1) İhale sürecinde yapılan ve yukarıda mevzuata aykırılıkları tespit edilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, 4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesi (b) bendi gereğince, ihale işlemlerinin ve ihale kararının iptaline,

2) İdareye bu Kurul Kararının gerektirdiği işlem ve eylemleri Kararın bildirimi tarihinden itibaren en geç 7 gün içinde yerine getirmek ve yapılan uygulamaları, uygulama tarihinden itibaren 5 gün içinde Kuruma bildirmek zorunda olduğunun bildirilmesine” karar verilmiştir.

 

Anılan Kurul kararının iptali istemiyle İSKİ Genel Müdürlüğü tarafından açılan davada, Ankara 3. İdare Mahkemesinin 20.10.2005 gün ve E:2005/1186 sayılı kararında belirtilen “…anılan mevzuat hükümleri gereğince Kamu İhale Kurumu tarafından şikayetlerin ancak iddialarla sınırlı olması gerektiği kurala bağlanmış olup, söz konusu olayda Kamu İhale Kurumunun kendisine yapılan itirazen şikayet başvurusundaki iddialarla ilgisi ve bağlantısı bulunmayan hususları incelemesi mümkün değilken şikayete konu olmayan ve bağlantısız olan hususlara dayanarak tesis ettiği dava konusu işlemde hukuka uygunluk görülmemiştir…”  şeklindeki gerekçe ile “Yürütmenin Durdurulması” kararı verilmiştir.

 

Anılan mahkeme kararının uygulanmasını teminen alınan 19.12.2005 tarih ve 2005/MK-68 sayılı Kamu İhale Kurulu Kararı ile;

 

“1- Ankara 3 üncü İdare Mahkemesinin 20.10.2005 tarih ve E.2005/1186 sayılı kararıyla yürütmenin durdurulması isteminin kabulüne dair kararının uygulanması için 09.05.2005 tarih ve 2005/UY.Z-897 sayılı Kurul Kararının iptaline,

2- Anılan kararda belirtilen gerekçeler doğrultusunda, 4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun uygun bulunmadığına” karar verilmiştir.

 

Sonra, Ankara 3. İdare Mahkemesinin 12.05.2006 tarih ve E:2005/1186, K:2006/1143 sayılı kararıyla yürütmenin durdurulmasına ilişkin karardaki aynı gerekçe ile dava konusu işlemin iptaline hükmedilmiştir.

 

Dava konusu işlemin iptaline ilişkin kararın icaplarına göre işlem tesis edilmesini teminen alınacak kararın da 19.12.2005 tarih ve 2005/MK-68 sayılı kararla aynı doğrultuda olması ve bu haliyle anılan mahkeme kararının gereklerinin yerine getirilmiş olması nedeniyle bu aşamada Kurumumuzca farklı bir işlem tesisine gerek bulunmadığından Ankara 3. İdare Mahkemesinin 12.05.2006 tarih ve E:2005/1186, K:2006/1143 sayılı kararı,  01.11.2006 tarih ve 1811-12169 sayılı yazımız ekinde İSKİ Genel Müdürlüğü’ne gönderilmiştir.

Daha sonra, Ankara 3. İdare Mahkemesinin 12.05.2006 tarih ve E:2005/1186, K:2006/1143 sayılı “dava konusu işlemin iptali” kararının Kurumca temyiz edilmesi üzerine, Danıştay Onüçüncü Dairesinin 10.07.2007 tarih ve E:2007/667,K:2007/4469 sayılı kararı ile,

“…4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53 üncü maddesinin (b) fıkrasının 1 inci ve 2 nci bentlerinde, “İhalenin başlangıcından sözleşmenin imzalanmasına kadar olan süre içerisinde idarece yapılan işlemlerde bu kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olmadığına ilişkin şikayetleri inceleyerek sonuçlandırmak”; “Bu kanuna ve Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununa ilişkin bütün mevzuatı, standart ihale dokümanlarını ve tip sözleşmeleri hazırlamak, geliştirmek ve uygulamayı yönlendirmek” Kamu İhale Kurumu’nun görev ve yetkileri arasında sayılmış; fıkranın 9 uncu bendinin 1 inci alt bendinde ise; Kurum’un gerekli gördüğü taktirde, bu Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine aykırılık bulunduğuna ilişkin iddiaları da inceleyip sonuçlandıracağı kurala bağlanmıştır. 

Bu düzenleme uyarınca Kamu İhale Kurulu’nun uygulamayı yönlendirmek görevinin yanı sıra Kamu İhale Kanunu’nun temel  ilkeleri olan saydamlığın, rekabetin, eşit muamelenin, güvenirliğin, gizliliğin, kamuoyu denetiminin, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli şekilde kullanılmasının da bir gereği olarak itirazen şikayet başvurularında, şikayetçinin iddiaları ile bağlı olmaksızın ihale işlemlerini ve kararını her yönüyle mevzuata aykırılıkları, başvuruyu Yasa’da belirtildiği şekilde sonuçlandırarak, Yasa’nın 56 ncı maddesinin 2 nci fıkrasındaki kararlardan birini alacağı aşikardır.

Bu durumda, şikayetçinin dilekçesinde yer almamasına rağmen, resen inceleme yapılmak suretiyle tespit edilen mevzuata aykırılıklar nedeniyle ihale işlemlerinin ve ihale kararının iptal edilmesine ilişkin Kamu İhale Kurulu kararında, bu yönü itibariyle hukuka aykırılık bulunmadığından, Kurum’un itirazen şikayet başvurusundaki iddialarla ilgisi ve bağlantısı bulunmayan hususları incelemesinin mümkün olmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.”          gerekçesiyle, temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Danıştay Onüçüncü Dairesinin 10.07.2007 tarih ve E:2006/667, K:2007/4469 sayılı kararının uygulanmasını teminen alınan 10.09.2007 tarih ve 2007/MK-110 sayılı Kamu İhale Kurulu Kararı ile;

 

“1- 19.12.2005 tarih ve 2005/MK-68 sayılı Kurul Kararının iptaline,

 2- Kamu İhale Kurulunun 09.05.2005 tarih ve 2005/UY.Z-897 sayılı kararı uyarınca;

“İhale sürecinde yapılan ve yukarıda mevzuata aykırılıkları tespit edilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, 4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesi (b) bendi gereğince, ihale işlemlerinin ve ihale kararının iptaline,” karar verilmiştir.

 

Danıştay Onüçüncü Dairesinin bozma kararı üzerine yeniden yapılan yargılama sonucunda Ankara 3. İdare Mahkemesi 21.07.2008 tarih ve E:2008/1058, K:2008/1381sayılı kararı ile;

 

“Olayda; ihalenin yaklaşık maliyet hesabı içinde yer alan ve ihale dokümanı ile birlikte isteklilere verilen birim fiyat tariflerinde; TF 233 nolu Rabıt acıtması, TF 224 noiu Ana Kanal Açılması ve TF229 nolu Vidajör Çekimi İş Kalemleri işlerinde kullanılacak makine ve araçlar için “idare tarafından verilen veya yüklenici tarafından temin edilen”ifadesi kullanılarak bu ifadenin isteklilerin tereddüte düşürecek nitelikte olduğu açıksa da; ihale Teknik Şartnamesinin 21. maddesinde hangi araçların sözleşme taraflarından hangisi tarafından temin edileceği hususuna açıklık getirildiği, dolayısıyla isteklileri tereddüte düşüren hususun Teknik Şartname ile bertaraf edildiği, yaklaşık maliyetin belirlenmesineyönelik diğer unsurlar yönünden bir aykırılık bulunmadı, öte yandan aşırı düşük tekliflerin sorgulanması sırasında, idareye mevzuat ile tanınan takdir yetkisi dahilinde, ihalenin son derece teknik ve özel koşulları dikkate alındığında, bu yetkinin objektif ölçütlerin dışındaki ölçüt ve unsurları dikkate alınarak kullanıldığı da davalı idarece açıkça ortaya konulamamış olduğundan, uyuşmazlık konusu ihalenin iptaline yönelik Kamu İhale Kurulu kararında hukuki isabet görülmemiştir.”gerekçesi ile dava konusu işlemin iptaline karar vermiş ve bu karar Hukuk Danışmanlığına 20.08.2008 tarihinde tebliğ edilmiştir.

Anayasanın 138/4 üncü maddesinde, yasama ve yürütme organları ile idarenin, mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.

Öte yandan, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 27/2 nci maddesinde; Danıştay veya idari mahkemelerin, idari işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkansız zararların doğması ve idari işlemin açıkça hukuka aykırı olması şartlarının birlikte gerçekleşmesi durumunda gerekçe göstererek yürütmenin durdurulmasına karar verebileceği, aynı Kanunun 28/1 maddesinde ise; Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

 

Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle;

 

Ankara 3. İdare Mahkemesi 21.07.2008 tarih ve E:2008/1058, K:2008/1381 sayılı kararının uygulanmasını teminen;

 

1- 10.09.2007 tarih ve 2007/MK-110 sayılı Kurul Kararının iptaline,

 

2- Anılan mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda 4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin (c) bendi uyarınca itirazen şikayet başvurusunun uygun bulunmadığına,

Oybirliği ile karar verildi.