fiyat teklifi ile açıklama yapılabileceği, fiyat teklifi ile açıklama yapılamayacağına ilişkin mevzuatta bir hüküm bulunmadığı, bu itibarla, davalı idarece, üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınarak açıklanamayacağından bahisle düzeltici işlem belirlenmesine ilişkin dava konusu Kurul kararında hukukî isabet bulunmamaktadır. teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak üçüncü kişilerden fiyat teklif alınması durumunda, idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi hâlinde, meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal ve hizmet için düzenlenen maliyet veya satış tutarı tespit tutanağının meslek mensubundan istenebileceği, meslek mensubunun tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumlu olduğu, gerekli görülmesi hâlinde ihaleyi yapan idarenin proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarını incelemek üzere muhafaza eden meslek mensubundan isteyebileceği, yapılan inceleme sonucunda sunulan proforma fatura/fiyat teklifi ile bu belgeler arasında uyumsuzluk olduğunu tespit etmesi durumunda teklif reddedilerek, uyumsuzluğun niteliğine göre belgelerin mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderileceği ve gerekli olması hâlinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılacağı açıktır.” şeklinde gerekçe belirtilerek dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir

Toplantı No 2019/019
Gündem No 21
Karar Tarihi 10.04.2019
Karar No 2019/MK-131
BAŞVURU SAHİBİ: 
Ce Sa Yapı İnşaat Otomotiv Bilgi Teknolojileri San. ve Tic. A.Ş. – Mehmet Düzenli/Düzenli İnşaat Ortak Girişimi
İHALEYİ YAPAN İDARE: 
Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü
BAŞVURUYA KONU İHALE: 
2018/504923 İhale Kayıt Numaralı “Mersin, Adana Otoyol Bakım İşletme Şeflikleri Sorumluluk Ağındaki Otoyollarında, Bağlantı Yollarında Ve Muhtelif Kesimlerdeki Hasarlı Otokorkulukların Bakım Ve Onarımı Yapılması Yapım İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME: 
KARAR: 

Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü tarafından yapılan  2018/504923 ihale kayıt numaralı “Mersin, Adana Otoyol Bakım İşletme Şeflikleri Sorumluluk Ağındaki  Otoyollarında, Bağlantı Yollarında ve Muhtelif    Kesimlerdeki   Hasarlı Otokorkulukların Bakım ve Onarımı Yapılması Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak, Ce Sa Yapı İnşaat Otomotiv Bilgi Teknolojileri San. ve Tic. A.Ş. – Mehmet Düzenli/Düzenli İnşaat Ortak Girişimi itirazen şikâyet başvurusunda bulunmuş ve Kurulca alınan 30.01.2019 tarihli ve 2019/UY.I-141 sayılı karar ile “4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.

 

Anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle, Yakar Galvaniz Met. Yol İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Alpaslan Yol İnş. Taah. Mad. Elek. Elekt. Tel. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı vekili tarafından açılan davada, Ankara 17. İdare Mahkemesinin 14.03.2019 tarihli  ve E:2019/278 K:2019/491sayılı kararı ile “…Yukarıda yer verilen düzenlemelerden, teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen isteklilerden teklifleri reddedilmeden önce, belirlenen süre içinde, teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenlerle ilgili ayrıntıların yazılı olarak istenileceği, Kanunda sayılan avantajlı koşulların varlığını göstermek amacını taşıyan aşırı düşük teklif açıklamasının Kamu İhale Tebliğinde belirtilen yöntemler kullanılarak yapılabileceği, yapılan açıklamaların ihale komisyonunca değerlendirilmesi sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklama yapmayan isteklilerin tekliflerinin ise reddedileceği anlaşılmaktadır.

Kamu İhale Tebliği’nin aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesine ilişkin düzenlemeleri incelendiğinde, sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin %80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntıların yazılı olarak istenileceği, teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin ise, yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerektiği, bu bilgi ve belgelerin ise fiyat teklifleri, fiyat tarifeleri, maliyet/satış tutarı tespit tutanakları, idarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. olarak sayıldığı, isteklilerin sayılan bu belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunabileceklerinin belirtildiği görülmektedir.

İlgililerin, hukuk düzeninin öngördüğü bir yükümlülüğü tam olarak yerine getirebilmeleri için bu yükümlülüğün kapsamının kendileri tarafından önceden açıkça bilinmesi gerekmektedir. Aksi takdirde kapsamı tam olarak bilinmeyen bir yükümlülüğün yerine getirilip getirilmediğinin objektif olarak değerlendirmesi yapılamayacağı gibi, bu yükümlülüğü farklı yöntemler kullanarak yerine getirmeye çalışan istekliler açısından da eşit muamele ilkesine uygun bir değerlendirme yapılamayacaktır. Bu durumun ise hukukî belirlilik, öngörülebilirlik ve hukuki güvenlik ilkelerinin ihlâli niteliğinde olacağı açıktır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nde, ihale komisyonunca, teklif fiyatı aşırı düşük olan isteklilerin teklifleri reddedilmeden önce belirlenen süre içinde teklifte önemli olarak tespit edilen bileşenlerle ilgili ayrıntıların yazılı olarak istenileceği, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, sorgulamaya konu iş kalemlerine ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgelerin sunulmasının gerektiği, isteklilerin sunacakları analizlere dayanak teşkil eden belgeler arasında “üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri”nin de sayıldığı görülmektedir.

Davaya konu ihalede, davacı şirketlerin oluşturduğu iş ortaklığınca KGM/3780/2-M iş kalemindeki “03.017/3” poz numaralı “kompresör”e yönelik olarak aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, Raysan Müh. Kalıp Makine Ltd. Şti kaşe ve imza bilgisine yer verilen fiyat teklifi sunulmuştur.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13. maddesi uyarınca fiyat teklifi ile açıklama yapılabileceği, fiyat teklifi ile açıklama yapılamayacağına ilişkin mevzuatta bir hüküm bulunmadığı, bu itibarla, davalı idarece, üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınarak açıklanamayacağından bahisle düzeltici işlem belirlenmesine ilişkin dava konusu Kurul kararında hukukî isabet bulunmamaktadır.

Öte yandan, teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak üçüncü kişilerden fiyat teklif alınması durumunda, idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi hâlinde, meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal ve hizmet için düzenlenen maliyet veya satış tutarı tespit tutanağının meslek mensubundan istenebileceği, meslek mensubunun tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumlu olduğu, gerekli görülmesi hâlinde ihaleyi yapan idarenin proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarını incelemek üzere muhafaza eden meslek mensubundan isteyebileceği, yapılan inceleme sonucunda sunulan proforma fatura/fiyat teklifi ile bu belgeler arasında uyumsuzluk olduğunu tespit etmesi durumunda teklif reddedilerek, uyumsuzluğun niteliğine göre belgelerin mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderileceği ve gerekli olması hâlinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılacağı açıktır.” şeklinde gerekçe belirtilerek dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

 

Anayasa’nın 138’inci maddesinin dördüncü fıkrasında, yasama ve yürütme organları ile idarenin mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.

 

Ayrıca, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28’inci maddesinin birinci fıkrasında, mahkemelerin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

 

Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

1- Kamu İhale Kurulunun 30.01.2019 tarihli ve 2019/UY.I-141 sayılı kararının “kompresör” girdisine yönelik değerlendirmelerin iptaline,

 

2- Anılan mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda idare tarafından kompresör girdisi için sunulan fiyat teklifine dayanak belgelerin istenilerek değerlendirme yapılmasını teminen 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

 


Oybirliği ile karar verildi.