HİZMET ALIMI Savcının ek görüşü ve Denetçinin izahatı ile, ……….Müdürlüğü’nün “7 ay süre ile aşçı ve aşçı yardımcısı çalıştırılması” işinin Ulaştırma Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesi bütçesinden yapılmasının yasal dayanaktan yoksun olduğu iddiasına ilişkin yapılan inceleme
| Kamu İdaresi Türü | Genel Bütçe Kapsamındaki İdareler |
|---|---|
| Yılı | 2011 |
| Dairesi | 4 |
| Karar No | 5 |
| İlam No | 31 |
| Tutanak Tarihi | 15.1.2013 |
| Kararın Konusu | Çeşitli Konuları İlgilendiren Kararlar |
HİZMET ALIMI
Savcının ek görüşü ve Denetçinin izahatı ile, ……….Müdürlüğü’nün “7 ay süre ile aşçı ve aşçı yardımcısı çalıştırılması” işinin Ulaştırma Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesi bütçesinden yapılmasının yasal dayanaktan yoksun olduğu iddiasına ilişkin yapılan incelemede,
Sorumlularca yapılan savunmalarda;
“11/12/1986 tarihli 19308 nolu Resmi Gazetede yayınlanan “Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliği” nin 5. Maddesinde “yemek servisi, yiyecek yardımından faydalanabilecek personel sayısının asgari 50 olması ve yemekhane için elverişli yer bulunması şartıyla yetkili amirin onayı ile kurulabilir” hükmüne istinaden Bölge Müdürlüğümüzde yemekhane ve yemek servisi hizmetleri yürütülmektedir.
Bölge Müdürlüğümüz yemekhane hizmetlerinden 136 personelimiz faydalanmaktadır. Yemekhanede her gün öğle yemeği olarak 3-4 çeşit yemek hazırlanmakta ve personele hijyenik ortamda sunulmaktadır. Personellerimiz arasında kadrolu aşçı veya aşçı yardımcısı bulunmamaktadır. Yemekhane hizmetleri; yemek pişirme ve hazırlanışı özel nitelikte personel gerektirmektedir. Bu sebeplerle, Bölge Müdürlüğümüz bünyesinde çalışan ve Bakanlığımızın görev alanına giren kara ulaştırması hizmetleri alanlarında her türlü yetki belgesi, taşıt belgesi kartları ile her türlü mesleki yeterlilik belgesi vb. belgelerin basım işlerini yapmak ayrıca araçların ağırlık ve boyut kontrollerinin yapılması gibi faaliyetlerde çalışan personelin öğle yemeği ihtiyacının karşılanması için Döner Sermaye bütçesinden “Harcama Usul ve Esasları” çerçevesinde Bölge Müdürlüğümüze tanınan yetki limiti çerçevesinde aşçı ve aşçı yardımcısı alım işi doğrudan temin usulü ile gerçekleştirilmiştir.
Bu nedenledir ki; aşçı ve aşçı yardımcısı hizmet alım işinin, kurumun faaliyetleri ile ilgili doğrudan bağının bulunduğu düşünülmüş olup, bu durumun kuruma faydasının da bulunduğu dikkate alındığında, yapılan işlemin, 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu’nun 33 üncü maddesinde ifade edilen “Bakanlık, görev alanına giren hizmetleri yerine getirmek için, merkezde Bakanın onayı ile döner sermaye işletmesi kurabilir” hükümlerinde belirtildiği üzere gerçekleştirildiği ortadadır.
Bu itibarla, ilgili kanun hükümleri çerçevesinde yapılan ve Bakanlığımızın faaliyetleri ile ilgili doğrudan bağlantısı olan bu işlemin, faaliyet alanları ile ilgisi olmayan harcamalar olarak değerlendirilmemesi gerektiği mülahaza olunmaktadır.
Döner Sermaye İşletme Dairesi Başkanlığınca “Harcama Usul ve Esasları” çerçevesinde Bölge Müdürlüğümüze verilen harcama yetkisi limitinin yetersiz olması nedeniyle Açık İhale Usulü ile alım yapılamamıştır.
Bu tür alımların yıllık bazda ihtiyacımızı karşılayacak şekilde ödenek tahsis edilmesi halinde Açık İhale Usulü ile alım gerçekleşecektir.
Diğer yandan personele yemek hazırlama hizmeti Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Döner Sermaye Yönetmeliğinin faaliyet alanları başlıklı 4. maddesinde belirtilen asli faaliyetlerden birisinin içerisinde yer alması mümkün değildir.
Yemek hazırlama hizmeti, ilgili yönetmelikte belirtilen asli faaliyetler yapılırken, asli faaliyetlerin tamamlayıcı unsuru olan bir faaliyettir. Zira memur ve işçi personel asli faaliyetlerini icra ederken temel yaşam gereksinimi olan yeme ve içme ihtiyacının karşılanması idarenin görevleri arasındadır.
Aksi halde yeme ve içme ihtiyacı karşılanmamış personel, asli görevini etkili, verimli ve ekonomik bir şekilde yapamaz duruma düşer. Ayrıca Bölge Müdürlüğümüz ana hizmet binasının şehir merkezine uzak bir yerde olması nedeniyle yarım saatlik öğle tatilinde personelin yemek ihtiyacını karşılayacak civarda büfe, lokanta, cafe vb. hizmet yerleri bulunmamaktadır.
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Döner Sermaye Yönetmeliğinin 7. maddesinin ( e ) fıkrasında belirtilen “ …. Isıtma, aydınlatma su giderleri” aynı yönetmeliğin 4. maddesinde yer alan faaliyet alanları içerisinde belirtilmemesine rağmen bu giderler için döner sermaye işletme bütçesinden harcama yapılmakta ve bu harcamalarla ilgili her hangi bir yersiz ödeme sorgusu da gündeme gelmemiştir. Nasıl ki ısıtma, aydınlatma ve su giderleri personelin temel ihtiyacını karşılamaya yönelik ise, yemek hazırlama hizmeti verilmesi de aynı kapsamda değerlendirilmektedir.
Aynı yönetmeliğin 4. maddesinin ( h ) bendinin 2. fıkrasında “Bu iş, işlem ve hizmetlerin, işletme tarafından yapılması veya bakanlığın teknik ve idari kapasite/imkan/kabiliyetlerinin yetersiz kalması durumunda yaptırılması esnasında veya bu nedenle; Bakanlığın asli hizmetlerinin yerine getirilmesi geciktirilemez ve aksatılamaz” hükmü amirdir.
Yönetmeliğin 4. maddesinde belirtilen aslı faaliyetler yapılırken asli faaliyetlerin etkili, verimli ve ekonomik olarak yapılmasına doğrudan katkı sağlayacak olan personelin yemek yeme ihtiyacı ve bu ihtiyacı karşılamaya yönelik yemek hazırlama hizmet alımı yukarıda da belirtildiği üzere asli görevlerin ve asli faaliyetlerin vazgeçilmez bir unsurunu teşkil etmektedir.
Aynı yönetmeliğin giderler başlıklı 7. maddesinin (g) bendinde de “Mevzuata uygun diğer faaliyet giderleri” hükmü yer almaktadır.
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Döner Sermaye Yönetmeliğinin Yönetim Kurulu görevleri başlıklı 10. maddesinin (d) bendinde “ Mali yıl sonunda yapılan işlere ait faaliyet raporunu onaylamak” hükmü bulunmaktadır.
Bu bağlamda Bölge Müdürlüğümüzün 2011 yılında tüm memur ve işçilere yemek hazırlama hizmet alımı işi, yönetim kurulunca onaylanan faaliyet raporları içerisinde yer aldığı açıktır. Ayrıca (Ek 3) de yer alan belgede de görüleceği üzere, Bölge Müdürlüğümüzün 01.08.2012-31.12.2012 tarihleri arasında 5 ay süreli yemekhane hizmetleri satın alınması işi ile ilgili döner sermaye bütçe uygunluk belgesinde 830.03.05.01.25 bütçe tertibinden uygundur şerhli yazı Döner Sermaye İşletme Dairesi Başkanlığınca onaylanmıştır.
Bu bütçe uygunluk belgesinin, “830.03.05.01.25” bütçe tertibinden Döner Sermaye İşletme Dairesi Başkanlığınca uygundur şerhli olarak onaylanması da yemek hazırlama işinin Bakanlığımız döner sermaye yönetmeliğinde belirtilen faaliyetler ile ilgisinin bulunduğunu belirtmektedir.”demektedirler.
Savunmada belirtilen gerekçeler Denetçi tarafından da yerinde görülmüş ve yapılan savunmalar üzerine hesap ve işlemlerin yasal düzenlemelere uygunluğuna hükmedilmesi gerektiği ifade edilmiştir.
Bu itibarla “7 ay süre ile aşçı ve aşçı yardımcısı çalıştırılması” işinin Ulaştırma Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesi bütçesinden, yönetmeliği hükümleri çerçevesinde yapıldığı anlaşıldığından ilişilecek husus bulunmadığına ve hesap ve işlemlerin yasal düzenlemelere uygunluğuna, oybirliği ile karar verildi.