|
BAŞVURU SAHİBİ:
Maksoyoğlu Tarım Müh. Hayv. İnş. Tem. Gıda San. Dış Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Siirt Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2022/1321175 İhale Kayıt Numaralı “Haşere İlacı” İhalesi
KURUMCA YAPILAN İNCELEME:
Siirt Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü tarafından 04.01.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Haşere İlacı” ihalesine ilişkin olarak Maksoyoğlu Tarım Müh. Hayv. İnş. Tem. Gıda San. Dış Tic. Ltd. Şti. tarafından 24.05.2023 17.05.2023 tarih ve 93174 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 17.05.2023 tarihli dilekçe ile doğrudan Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2023/645 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; Kamu İhale Kurulu’nun 22.03.2023 tarihli ve 2023/UM.I-500 sayılı kararında düzeltici işlem tesis edilerek tekliflerinin tekrar değerlendirilmeye alınması gerektiğine karar verildiği, daha sonra idare tarafından ihale iptal edilse de 13.04.2023 tarihli ve 2023/UM.I-664 sayılı Kurul kararıyla iptal kararının iptaline karar verildiği, ancak daha sonra idare tarafından “yeni ihtiyaçların ortaya çıkması ve iş kalemlerindeki değişiklikler” gerekçesiyle ikinci defa ihalenin iptal edildiği, idarece belirtilen gerekçenin somut olarak ortaya konulmadığı, ayrıca idarece İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in 16’ncı maddesi gereğince Kurul kararlarının ivedilikle yerine getirilmesi hükmüne uygun olarak işlem tesis edilmediği, dolayısıyla idare tarafından soyut gerekçelerle ihalenin iptal edilmesi işleminin mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,
Anılan Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. (Değişik son cümle: 30/7/2003-4964/24 md.) Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir” hükmü,
Anılan Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “…İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.
İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.
İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır…” hükmü,
“Kuruma itirazen şikayet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde “İdareye şikayet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından 55 inci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen hallerde ve sürede, sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir. İhalenin iptaline ilişkin işlem ve kararlardan, sadece şikayet ve itirazen şikayet üzerine alınanlar itirazen şikayete konu edilebilir ve bu kararlara karşı beş gün içinde doğrudan Kuruma başvuruda bulunulabilir.
…
Kurul tarafından verilen bütün kararlar, karar tarihini izleyen beş iş günü içinde taraflara tebligata çıkarılır ve tebligata çıkarıldığı tarihi izleyen beş gün içinde Kurumun internet sayfasında yayınlanır. Kararlara erişim ücrete tabi tutulamaz.
İdareler hukuki durumda değişiklik yaratan Kurul kararlarının gerektirdiği işlemleri ivedilikle yerine getirmek zorundadır.” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kararların uygulanması” başlıklı 16’ncı maddesinde “(1) İdare, hukuki durumda değişiklik yaratan Kurul kararlarının gerektirdiği işlemleri ivedilikle yerine getirmek zorundadır.
(2) (Değişik: 03/05/2011- R.G. 27923/4 md) Hukuki durumda değişiklik yaratan Kurul kararlarının eksik veya yanlış uygulandığını iddia eden ilgililer bu hususa ilişkin başvuruyu itirazen şikayet başvurusu olarak doğrudan Kuruma yaparlar.
(3) Kurul tarafından alınan kararların hiç uygulanmaması halinde ilgililer tarafından doğrudan Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulabilir.” açıklaması,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2. maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: HAŞERE İLACI
…
e) Miktarı: Siirt/Merkezde haşere ile mücadele kapsamında 1.250 lt. larvasit 1, 650 kg Granül Formda Larvasit 2, 2.500 kg Karasinek, 4.200 lt Uçkun1(Ergin) Sivrisinek, 2.000 lt Rezidüel Etkili Biyosidal, ve 2 adet ULV Cihazı alımı
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/teslim edileceği yer: SİİRT BELEDİYESİ TEMİZLİK İŞLERİ MÜDÜRLÜĞÜ” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “İşin tanımı” başlıklı maddesinde “Siirt Belediyesi sınırları dâhilinde sivrisinek, karasinek, tatarcık ve diğer halk sağlığını tehdit eden haşereler ile mücadele işidir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Siirt Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü tarafından 04.01.2023 tarihinde yapılan “Haşere İlacı” mal alımı ihalesine ilişkin alınan 11.01.2023 onay tarihli ihale komisyonu kararından sonra başvuru sahibi tarafından Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu, başvuru üzerine alınan 22.03.2023 tarihli ve 2023/UM.I-500 sayılı Kurul kararında “…Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, başvuru sahibi Maksoyoğlu Tarım Müh. Hayv. İnş. Tem. Gıda San. Dış Tic. Ltd. Şti.ye ait teklifin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.” ifadelerine yer verilerek “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verildiği görülmüştür.
İdarece 22.03.2023 tarihli ve 2023/UM.I-500 sayılı Kurul kararı sonrasında EKAP üzerinden 31.03.2023 tarihinde tebliğ edilen kararda “…Siirt Belediyesi olarak depremden en çok etkilenen illerden biri olan Hataylı vatandaşlarımız için destek ve yardım çalışmalarına ivedi bir şekilde başlanmış olup hali hazırda bu çalışmalara devam edilmektedir. Yaklaşan yaz mevsimi ile beraber Hatay ilimizde yaşayan vatandaşlarımızın haşere vb. vektörlerden etkilenmemesi için Belediyemizce Hatay ilinde Haşere İlaçlama çalışmalarının yapılması kararı alınmıştır.
Söz konusu felaketten önce Müdürlüğümüzce 04.01.2023 tarihinde Siirt/Merkez ihtiyaçları göz önünde bulundurularak ihtiyaç listesi oluşturulan 2022/1321175 ihale kayıt numaralı Haşere İlacı Alımı ihalesi gerçekleştirilmiştir. Bahse konu ihalede istenilen ilaç miktarlarının hem Siirt hemde yardım kararı alman Hatay ilimiz için yetersiz kalacağı anlaşılmıştır. Söz konusu ihalenin mevcut ihtiyaç listesine göre sonuçlandırılması halinde yasal olarak mümkün en yüksek iş artışı yapıldığı takdirde bile ihtiyacı karşılamayacağı tespit edilmiştir. Bu yüzden hem Siirtli vatandaşlarımızın mağdur olmaması hem de deprem felaketinden etkilenen Hataylı vatandaşlarımızın yaklaşan yaz mevsimi ile beraber yaşayabilecekleri haşere sorununa yardımcı olmak adına ihtiyacı karşılayacak bir ihtiyaç listesine göre haşere ilacı alımı yapılmasına karar verilmiştir…” ifadelerine yer verilerek ihalenin idare tarafından iptal edildiği görülmüştür.
Daha sonra başvuru sahibi tarafından ihalenin iptal edilmesi kararına karşı 04.04.2023 tarihinde itirazen şikayet başvurusunda bulunulduğu, yapılan inceleme sonucunda alınan 13.04.2023 tarihli ve 2023/UM.I-664 sayılı Kurul kararında “…başvuruya konu ihalenin Siirt Belediyesi tarafından Siirt/Merkezde haşere ile mücadele kapsamında yapılan haşere ilacı mal alımı işi olduğu, söz konusu ihalenin idarece ülkemizde gerçekleşen doğal afet ve idarenin ihtiyacının değişmesi dolayısıyla ihalede istenilen ilaç miktarlarının hem Siirt hem de idare tarafından yardım edilmesi kararı alınan Hatay İli için yetersiz kalacağı gerekçeleriyle iptal edildiği, ancak idare tarafından istenilen ilaç miktarının yetersiz kalacağına ilişkin olarak somut bir hesaplama yapılmadığı ve bahse konu ilaç yetersizliğinin karşılanması amacıyla Hatay İli kapsamında ayrı bir ihalenin de yapılabileceği, ayrıca söz konusu ihalenin Siirt ilinde gerçekleştirildiği ve ihale konusu işin depremden etkilenmeyen Siirt İlinin merkez ilçesinde gerçekleştirilecek olduğu, dolayısıyla ihale konusu işin gerçekleştirileceği yerin doğal afet nedeniyle afet bölgesi ilan edilen yerler arasında olmadığı, bu durumda idarece belirtilen gerekçenin somut bir şekilde ortaya konulması gerektiği, fakat idarenin ihale konusu işi iptal etme gerekçesinin somut verilere dayanmadığı, dolayısıyla söz konusu gerekçenin bu haliyle öne sürülerek ihalenin iptal edilmesi işleminin mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır.” ifadelerine yer verilerek ihalenin iptal edilmesi kararının iptaline karar verildiği görülmüştür.
Söz konusu Kurul kararının 19.04.2023 tarihinde isteklilere tebliğ edilmesi sonrasında idare tarafından 02.05.2023 tarihli ve 2 no’lu ihale komisyonu kararı alındığı, anılan kararda ihalenin başvuru sahibi Maksoyoğlu Tarım Müh. Hayv. İnş. Tem. Gıda San. Dış Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak Entovek Makina Kimya Ltd. Şti.nin belirlendiği görülmüştür. Ancak bahse konu karara ihale yetkilisi tarafından “4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 39’uncu maddesinde istinaden: Bahse konu ihaleye ilişkin yeni ihtiyaçların ortaya çıkması ve iş kalemlerindeki değişikliklerden dolayı ihalenin iptali uygun görülmüştür.” şeklinde şerh düşülerek anılan komisyon kararının 05.05.2023 tarihinde uygun olmadığına karar verilmiş olduğu ve ihalenin iptal edildiği görülmüştür.
Yukarıda aktarılan mevzuat ve doküman düzenlemeleri çerçevesinde başvuruya konu ihalenin Siirt Belediye Başkanlığı tarafından Siirt/Merkez’de haşere ile mücadele kapsamında yapılan haşere ilacı mal alımı işi olduğu, söz konusu ihalenin ilk olarak ülkemizde gerçekleşen doğal afet ve idarenin ihtiyacının değişmesi dolayısıyla ihalede istenilen ilaç miktarlarının hem Siirt hem de idare tarafından yardım edilmesi kararı alınan Hatay İli için yetersiz kalacağı gerekçeleriyle idarece 31.03.2023 tarihinde iptal edildiği, söz konusu iptal kararının 13.04.2023 tarihli ve 2023/UM.I-664 sayılı Kurul kararı ile iptaline karar verildiği, bunun üzerine anılan karar sonrasında başvuru konusu ihaleye ilişkin yeni ihtiyaçların ortaya çıkması ve iş kalemlerindeki değişiklikler gerekçe gösterilerek idarece ihalenin ikinci kez iptal edildiği, ancak ihtiyacın ne şekilde değiştiği ve değişiklik doğuran iş kalemlerine ilişkin herhangi bir hesaplama yapılmadığı, dolayısıyla idarece belirtilen yeni ihtiyaçların ortaya çıkması ve değişen iş kalemleri hususlarının somut bir şekilde ortaya konulmadığı ve idarenin ihale konusu işi iptal etme gerekçesinin somut verilere dayanmadığı görüldüğünden söz konusu gerekçenin bu haliyle öne sürülerek ihalenin iptal edilmesi işleminin mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır.
Diğer taraftan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Başvuru sahibi tarafından 54.677,00 TL başvuru bedelinin Kurum şikâyet gelirleri hesabına yatırıldığı görülmüştür. Yapılan incelemede anılan isteklinin itirazen şikâyete konu iddiasında haklı olduğu tespit edilmiş olup, Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumu’na yazılı talebi halinde 54.677,00 TL’lik başvuru bedelinin iadesinin gerektiği anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
- İdarenin ihalenin iptali kararının iptaline,
2) Başvuru bedelinin Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumu’na yazılı talebi halinde iadesine,
Oybirliği ile karar verildi.
|