ihale ile ilgili sözleşmenin imzalanmaması nedeniyle irat kaydedilen 45.000 TL’lik geçici teminat mektubunun, ihale bedelinin %3 lük kısmı olan 16.660,50-TL’yi aşan ve idarece irad kaydedilen miktarın idareye gelir kaydedildiği tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı idareden tahsiline karar verilmesi istemiyle açılan dava
İzmir BİM, 6. İDD, E. 2017/101 K. 2017/211 T. 14.2.2017
İSTEMİN ÖZETİ: Davalı idarece 2015 yılında yapılan ve davacının katıldığı 2015/31445 sayılı ihale ile ilgili sözleşmenin imzalanmaması nedeniyle irat kaydedilen 45.000 TL’lik geçici teminat mektubunun, ihale bedelinin %3 lük kısmı olan 16.660,50-TL’yi aşan ve idarece irad kaydedilen miktarın idareye gelir kaydedildiği tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı idareden tahsiline karar verilmesi istemiyle açılan davayı; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 7. maddesinin birinci fıkrasında, dava açma süresinin, özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştayda ve idare mahkemelerinde altmış ve vergi mahkemelerinde otuz gün olduğu hükme bağlanmış, anılan Kanunun 10. maddesinde; ilgililerin, haklarında idari davaya konu olabilecek bir işlem veya eylemin yapılması için idari makamlara başvurabilecekleri; altmış gün içinde bir cevap verilmezse isteğin reddedilmiş sayılacağı, ilgililerin altmış günün bittiği tarihten itibaren dava açma süresi içinde konusuna göre Danıştay’a, idare ve vergi mahkemelerine dava açabilecekleri, altmış günlük süre içinde idarece verilen cevap kesin değilse ilgilinin bu cevabı istemin reddi sayarak dava açabileceği gibi, kesin cevabı da bekleyebileceği, bu takdirde dava açma süresinin işlemeyeceği, ancak bekleme süresinin başvuru tarihinden itibaren altı ayı geçemeyeceği, davanın açılmaması veya süreden reddi hallerinde, altmış günlük sürenin bitmesinden sonra yetkili idari makamlarca cevap verilirse cevabın tebliğinden itabaren altmış gün içinde dava açılabileceği hükme bağlanmış, Kanunun 11.maddesinde ise, ilgililer tarafından idari dava açılmadan önce idari işlemin kaldırılması, geri alınması, değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılmasının üst makamdan, üst makam yoksa işlemi yapmış olan makamdan, idari dava açma süresi içinde istenebileceği, bu başvurmanın, işlemeye başlamış olan idari dava açma süresini durduracağı, altmış gün içinde bir cevap verilmezse isteğin reddedilmiş sayılacağı, isteğin reddedilmesi veya reddedilmiş sayılması halinde dava açma süresinin yeniden işlemeye başlayacağı ve başvurma tarihine kadar geçmiş sürenin de hesaba katılacağı düzenlemesinin yer aldığı, olayda davacı şirketin başka bir şirket ile iş ortaklığı yaparak DESKİ Genel Müdürlüğü’nün açmış olduğu 2015/31445 sayılı ihaleye katıldığı ve ihalenin bu ortaklığın uhdesinde kaldığı, diğer şirketin SGK prim borcu bulunması nedeniyle sözleşme imzalanamadığı, davacı şirketçe ihale kapsamında idareye sunulan 45.000 TL geçici teminat mektubunun ise idarece irad kaydedildiği, davacı tarafça 31.7.2015 tarihinde idareye başvuru yapılarak ihale teklifinin % 3 lük kısmını aşan geçici teminatın tarafına iade edilmesini istediği, bu istemin 7.8.2015 gün ve 5174 sayılı davalı idare işlemi ile reddedildiği ve işlemin 18.8.2015 tarihinde davacı şirkete tebliğ edildiği, sonrasında davacı tarafça noter kanalı ile 20.1.2016 tarihinde aynı istemle bir kez daha başvuru yapıldığı, bu başvurunun da reddedilmesi üzerine bakılan davanın açıldığının anlaşıldığı, yukarıda sözü edilen Kanunun 10. maddesi uyarınca idareye başvurup talebi reddedilenlerin yasal süresi içerisinde dava açmamaları halinde ikinci kez idareye başvurmaları kendilerine yeniden bir dava hakkı vermeyeceğinden davacının ilk başvurusunun reddi üzerine işlemeye başlayan 60 günlük yasal dava açma süresi içinde dava açması gerekirken bu süre geçirildikten sonra idareye ikinci kez yapılan başvurunun reddi üzerine açılan işbu davanın esasının süreaşımı nedeniyle incelenme olanağı bulunmadığı, kaldı ki uyuşmazlıkta 2577 sayılı Kanunun 11. maddesi anlamında da tesis edilmiş bir işlem(irat kaydetme) bulunmakta olup, bu işlem de davacı tarafça en geç 31.7.2015 tarihinde öğrenildiğinden Kanunun 11. maddesi uyarınca da dava açma süresinin geçirildiği gerekçesiyle davanın süre aşımı nedeniyle reddi yolunda verilen Denizli İdare Mahkemesi Hakimliği’nin 31/05/2016 gün ve E: 2016/416, K:2016/439 sayılı kararına taraflarca yapılan itirazın davacı itirazına yönelik olarak reddi ile kararın süre aşımına yönelik kısmının onanmasına, davalı tarafından yapılan itirazın ise kabulü ile kararın vekalet ücretine ilişkin hüküm fıkrasının bozulmasına, 1.000,00-TL avukatlık ücretinin davalı idare tarafından davacıya verilmesine ilişkin İzmir Bölge İdare Mahkemesi Altıncı İdare Dava Dairesinin 20/10/2016 gün ve E: 2016/384, K: 2016/159 sayılı kararının; davacı tarafından Anayasa’nın 40. Maddesi uyarınca idarelerinin işlemlerinde ilgililerine hangi kanun yollarına ve nerelere başvuracağını ve sürelerini belirtmek zorunda olduğu, dava konusu edilen işlemde bu zorunluluğa uyulmadığı, davanın süresinde kabul edilmesi gerektiği, davalı idarece ise, vekalet ücretinin davacı idare lehine hükmedildiği bu durumun düzeltilmesi gerektiği ileri sürülerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETİ: Davalı idare tarafından Mahkemenin süre aşımı nedeniyle reddi yolundaki kararının hukuka uygun olduğu ileri sürülerek düzeltme isteminin reddine karar verilmesi istenilmekte olup, davacı tarafından davalı idarenin karar düzeltme istemine yanıt verilmemiştir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren İzmir Bölge İdare Mahkemesi Altıncı İdare Dava Dairesi’nce işin gereği görüşüldü:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 54. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendine göre davacı karar düzeltme istemi yerinde görülmediğinden İzmir Bölge İdare Mahkemesi Altıncı İdare Dava Dairesi’nin 20.10.2016 günlü ve E:2016/384, K:2016/159 sayılı kararının düzeltme isteminin davacı yönünden reddi gerekmektedir.
Davalı idarenin düzeltme istemine gelince;
Karar düzeltme istemine konu itiraz ve ilk derece mahkemesi kararının verildiği tarihte yürürlükte olan haliyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “kararın düzeltilmesi” başlıklı 54. maddesinde, “Danıştay dava daireleri ve İdari veya Vergi Dava Daireleri Genel Kurullarının temyiz üzerine verdikleri kararlar ile bölge idare mahkemelerinin itiraz üzerine verdikleri kararlar hakkında, bir defaya mahsus olmak üzere kararın tebliğ tarihini izleyen onbeş gün içinde taraflarca;
- a) Kararın esasına etkisi olan iddia ve itirazların, kararda karşılanmamış olması,
- b) Bir kararda birbirine aykırı hükümler bulunması,
- c) Kararın usul ve kanuna aykırı bulunması,
- d) Hükmün esasını etkileyen belgelerde hile ve sahtekarlığın ortaya çıkmış olması, hallerinde kararın düzeltilmesi istenebilir.
- Danıştay dava daireleri ve İdari veya Vergi Dava Daireleri Genel Kurulları ile bölge idare mahkemeleri, kararın düzeltilmesi isteminde ileri sürülen sebeplerle bağlıdırlar…” kuralına yer verilmiştir.
Karar düzeltme istemine konu itiraz ve ilk derece mahkemesi kararının verildiği tarihte yürürlükte olan haliyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “itiraz” başlıklı 45. maddesinin 4. bendinde; “Bölge idare mahkemesi evrak üzerinde yaptığı inceleme sonunda, maddi vakıalar hakkında edinilen bilgiyi yeter görürse veya itiraz sadece hukuki noktalara ilişkin ise veya itiraz olunan karardaki maddi yanlışlıkların düzeltilmesi mümkün ise işin esası hakkında karar verir. Aksi halde gerekli inceleme ve tahkikatı kendisi yaparak esas hakkında yeniden karar verir…” kuralına yer verilmiştir.
Dava, davalı idarece, 2015 yılında yapılan ve davacının katıldığı E:2015/31445 sayılı ihale ile ilgili sözleşmenin imzalanmaması nedeniyle irad kaydedilen 45.000-TL geçici teminat mektubunun, ihale bedelinin %3’lük kısmı olan 16.660,50-TL’yı aşan ve idarece irat kaydedilen miktarın idareye gelir kaydedildiği tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı idareden tahsiline karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usul Kanunu’nun 31. maddesinin gönderme yaptığı 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 326. maddesinde; yargılama giderlerinin, davayı kaybeden tarafa yükleneceği, 330. maddesinde vekil ile takip edilen davalarda mahkemece, kanuna göre takdir olunacak vekâlet ücretinin, taraf lehine hükmedileceği; 323. maddesinde vekille takip edilen davalarda kanun gereğince takdir olunacak vekâlet ücretinin yargılama giderlerinden olduğu hükme bağlanmıştır.
Davalı idare vekilinin savunma dilekçesi her ne kadar Mahkemece savunma ve ara kararı için belirlenen sürelerden sonra verilmiş ise de, sözkonusu dilekçede usule ve esasa ilişkin ayrıntılı beyanlara yer verildiği, ekinde uyuşmazlığın çözümünde etkili olabilecek bilgi ve belgelerin sunulduğu, bunlar arasında yer verilen belgeye istinaden de davanın süresinde açılmadığının tesbit edildiği, dolayısıyla hukuki yardımda bulunduğu sonucuna varılmıştır.
Olayda davalı idarenin avukat ile temsil edilmesine ve davanın süre aşımı nedeniyle reddedilmesine rağmen davalı idare lehine avukatlık ücretine hükmedilmemesinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, davacının İzmir Bölge İdare Mahkemesi Altıncı İdare Dava Dairesi’sinin 20.10.2016 günlü ve E:2016/384, K:2016/159 sayılı kararının düzeltilmesi isteminin reddine, davalı idarenin karar düzeltme isteminin ise kabulü ile İzmir Bölge İdare Mahkemesi Altıncı İdare Dava Dairesinin 20/10/2016 gün ve E: 2016/384, K: 2016/159 sayılı kararının vekalet ücreti yönünden kaldırılmasına, Denizli İdare Mahkemesi Hakimliği’nin 31/05/2016 gün ve E: 2016/416, K:2016/439 sayılı kararının vekalet ücreti yönünden bozulmasına, 990,00-TL avukatlık ücreti ile itiraz ve karar düzeltme aşamasında davalı idarece karşılanan toplam 71,40-TL yargılama giderlerinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine, davacı tarafından karşılanan 35,70-TL karar düzeltme yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, taraflarca yatırılan posta avansından artan tutarın kararın kesinleşmesi üzerine Mahkemesince ilgili tarafa iadesine, 14/02/2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.