ihale Sözleşme dışı işler piyasa rayiçleri

15. Hukuk Dairesi         2013/1109 E.  ,  2014/970 K.

“İçtihat Metni”

Mahkemesi :Gülnar Asliye Hukuk Hakimliği
Tarihi :14.11.2012
Numarası :2010/311-2012/141

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

– K A R A R –

Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan sözleşme dışı bakiye iş bedelinin tahsili istemine ilişkin olup, mahkemece davanın reddine dair verilen karar davacı şirket vekilince temyiz edilmiştir.
Taraflar arasında düzenlenen 16.04.2007 tarihli sözleşme ile Y.. köyüne 4 derslikli ve M.. köyüne 2 derslikli köy tipi ilköğretim okullarının anahtar teslimi ve KDV hariç 108.000,00 TL götürü bedelle yapımı kararlaştırılmıştır. Davacı yüklenici ; davalı ise iş sahibidir. Davacı yüklenici şirket sözleşme konusu işi tamamladığını, ayrıca sözleşme dışı fosseptik, çatı ve çevre duvarı işlerini de yaptığını, ancak sözleşme dışı iş bedelinden bakiye 30.600,00 TL’nin ödenmediğini belirterek tahsilini istemiş, davalı işsahibi idare ise Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 22. maddesine göre anahtar teslimi götürü bedel işlerde sözleşme bedelinin %10’unun geçilemeyeceğinden en fazla 108.000,00 TL ye %10 eklenerek 118.800,00 TL + KDV’siyle 140.184,00 TL ödeme yapılması gerekirken davacı yükleniciye 180.600,00 TL ödeme yapıldığından fazla ödenen 40.416,00 TL nin mahsubu ile idareye ödenmesi gerektiğini savunmuştur. Taraflar arasındaki sözleşmenin 28. maddesinde yapım sözleşmelerinde öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olması halinde Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 22 ve 48. madde hükümlerinin uygulanacağı kararlaştırılmıştır. Anılan şartnamenin 22. maddesinde sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave iş artışının olması ve (a) ve (b) bentlerindeki koşulların varlığı halinde götürü bedelli işlerde sözleşme bedelinin %10, birim fiyatlı sözleşmelerde %20’sine kadar fazlasının süre hariç sözleşme hükümlerine göre aynı yükleniciye yaptırılabileceği belirtildikten sonra 23. maddesinde idarenin gerekli görerek yapılmasını istediği ve sözleşme kapsamında olmayan yeni iş kalemlerinin ve sözleşme kapsamında yaptırılacak ilave iş bedellerinin maddenin 2. fıkrasında belirtilen hükümler çerçevesinde yüklenici ile birlikte tespit edilen birim fiyatlar üzerinden yükleniciye ödeneceği hükmü getirilmiştir. 23. maddenin 2. fıkrasında yeni birim fiyatının nasıl tespit edileceği sırasıyla gösterilmiştir. Dosya kapsamında alınan bilirkişi raporunda bu hususta gerekçeli ve denetime elverişli açıklama yapılmamıştır.
Sözleşme dışı iş bulunması ve bu işlerin sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 22. maddesi kapsamında kalması halinde %10 fazla imalâtın sözleşme fiyatlarıyla, %10’u aşan imalâtın sözleşme ve işin yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan 818 Sayılı Borçlar Kanunu’nun 413 ve devamı maddeleri gereğince iş sahibi yararına olması koşuluyla yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçleriyle sözleşmede ve eki belgelerde bulunmayıp idare tarafından talep edilen ihale dökümanı ve teklif kapsamında fiyatı verilmemiş yeni iş kalemleri ve gruplarının bedellerinin de şartnamenin 23. maddesinin 2. fıkrası uyarınca belirlenerek yükleniciye ödenmesi gerekir.
Bu durumda mahkemece yeniden konusunda uzman bilirkişi heyeti oluşturularak keşif yapılması, sözleşme ve eklerine göre davacı yüklenicinin gerçekleştirdiği ilave işler ve ek imalâtların ayrı ayrı nelerden ibaret olduğu tespit ettirildikten sonra sözleşme kapsamı dışında kalan imalâtın iş sahibi yararına ise yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçlerine göre bedelinin, sözleşmede bulunmayan yeni iş kalemleri veya gruplar olup da bunların ihale dökümanı ve tebliğ kapsamında fiyatları varsa kararlaştırılan fiyatlara göre yoksa, Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 23. maddesi’nin 2. fıkrasına göre yeni tespit edilecek fiyata göre bedelinin denetime elverişli ve gerekçeli olarak hesaplattırılıp, yapılan ödemelerin hesaplanacak miktardan düşülmek suretiyle sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken eksik incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde davanın reddine karar verilmesi doğru olmamış, kararın belirtilen sebeplerle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle davacının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 13.02.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.