İhale sürecinde rekabetin sağlanmaması ve kamu kaynakların verimli kullanılmaması

Karar Veren Mahkeme: Ankara Bölge İdare Mahkemesi

Karar Tarihi : 24.06.2009

Karar Sayısı :Y:D.İtiraz No:2009/2598

Olay Özeti Karar ve Sonuç :

M… Bakımevi Hastanesi’nce 23.10.2008 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan 2008/148688 İKN’li 48 İşçili Hastane Genel Temizliği ihalesine ilişkin olarak B… Tic. ve Taah. Ltd. Şti. tarafından yapılan şikâyet başvurusu üzerine, Kamu İhale Kurulunun 19.01.2009 tarih ve 2009/UH.I-258 sayılı kararı ile; “4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun uygun bulunmadığına” karar verilmiştir.

Davacı B.. Tic. ve Taah. Ltd. Şti. tarafından anılan Kurul Kararının yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle açılan davada Ankara 4. İdare Mahkemesince 06.05.2009 tarih ve E:2009/320 sayılı yürütmenin durdurulması kararı vermiştir.

Kurum tarafından Ankara 4. İdare Mahkemesinin anılan kararına karşı yapılan itiraz üzerine Ankara Bölge İdare Mahkemesinin 24.06.2009 gün ve Y:D.İtiraz No:2009/2598 sayılı kararında;

“Dava, M… Bakımevi Hastanesi Baştabipliği tarafından, 23.10.2008 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “48 İşçili Hastane Genel Temizliği” ihalesinin idare tarafından iptal edilmesi üzerine, davacı tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddedilmesine ilişkin Kamu İhale Kurulu’nun 19.01.2009 tarih ve 2009/UH.I-258 sayılı kararının iptali istemiyle açılmıştır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 5 inci maddesinin birinci bendinde, idarelerin bu kanuna göre yapılacak ihalelerde saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu oldukları belirtildikten sonra, aynı yasanın “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlığı taşıyan 39 uncu maddesinde ise; “ihale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklerin talepte bulunması halinde; ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir” hükmüne yer verilmiştir.

Dava dosyasının incelenmesinden, M… Bakımevi Hastanesi Baştabipliği tarafından, 23.10.2008 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “48 İşçili Hastane Genel Temizliği” ihalesine altı isteklinin teklif sunduğu, davacı şirketin teklif fiyatının yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu, diğer beş isteklinin teklifleri ise aşırı düşük bulunarak açıklama istendiği, iki istekinin istenilen süre içinde açıklama vermediği, diğer üç isteklinin yapmış oldukları açıklamalarda, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim işveren hissesi ile genel sağlık sigortası primi işveren hissesi toplamının %18 olarak verdiklerinin anlaşılması üzerine, bu prim oranlarının Kamu İhale Kurumu’nun 23.10.2008 tarih ve 2007/DK.D-123 sayılı kararına uygun olmadığı, davacının teklif fiyatının yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu, diğer isteklilerin aşırı düşük fiyat açıklamalarının yetersiz görülmesi ve açıklama vermemeleri göz önünde bulundurularak, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 39 uncu maddesi uyarınca tüm tekliflerin reddedilerek ihale komisyon kararı ile ihalenin iptal edildiği, ihale komisyon kararının 07.11.2008 tarihinde ihale yetkilisince onaylandığı, davacı şirket tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurursunun reddedilmesi üzerine görülmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Yukarıda aktarılan yasa hükümlerine göre ihale yetkisi alan idareye ihalede verilen bütün tekliflerin reddedilerek ihaleyi iptal etme konusunda takdir yetkisi tanınmış ise de; bu yetkinin mutlak ve sınırsız olmayıp kamu ihalelerinde kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanılması, şeffaflığın, rekabetin, eşit incelemenin, güvenirliğin sağlanması ilkelerinin ihlal edildiğinin belirlenmesi, diğer bir ifade ile kamu yararına uygun davranılmadığı sonucuna varılması halinde ihalenin iptal edilebileceğinin kabulü gerekmektedir.

Bu durumda, yaklaşık maliyeti 547.075,16 TL olarak belirlenen ihaleye teklif sunan altı firmadan beşinin tekliflerinin aşırı düşük bulunması nedeniyle reddedildiği, davacı teklifinin ise yaklaşık maliyet fiyatının üzerinde (550.000,00 TL) sunulduğu, dolayısıyla ihalede rekabet ortamının oluşturulamadığı, bununda ihalelerde kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanılması ilkesiyle bağdaşmadığından, ihalenin iptali ile bu işleme karşı yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddine yönelik işlemde hukuka aykırılık görülmemiştir.” gerekçesiyle yürütmenin durdurulması isteminin reddine karar verilmiştir.

Açıklanan nedenlerle;

1- Kamu İhale Kurulunun 29.06.2009 tarihli ve 2009/MK-93 sayılı kararının iptaline,

2- 4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin ikinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun uygun bulunmadığına karar verilen 19.01.2009 tarih ve 2009/UH.I-258 sayılı Kurul kararının geçerli olduğunun bildirilmesine karar verilmiştir.