ihalede en yüksek teklif sahibinin sözleşmeyi imzalamaktan imtina etmesi üzerine, en yüksek ikinci teklif sahibi davacının sözleşmeye davet yazısı ile, sözleşmeye davet edilerek, sözleşme imzalamaktan imtina edilmesi veya yükümlülüklerin yerine getirilmemesi hâlinde geçici teminatın irat kaydedileceğinin bildirilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı; dava konusu taşınmazın özelleştirilmesine ilişkin ihale şartnamesinde, idare tarafından verilen süre içerisinde sözleşme imzalamaktan imtina edilmesi hâlinde geçici ve varsa ek geçici teminatların irat kaydedileceği kuralına yer verildiği işlemin tamamlanması için belirli bir süre öngörülmediği gibi komisyon kararlarının Cumhurbaşkanı tarafından onaylanması sebebiyle sürecin uzadığı işlemin keyfi olarak sürüncemede bırakıldığının ortaya konulamadığı yayımlanan diğer özelleştirme işlemleri için de aynı sürelerin geçtiği ve sözleşme imzalamaktan imtina eden birinci teklif sahibinin teminatının da irat kaydedildiği anlaşıldığından, sözleşme imzalamaktan imtina eden davacının, geçici teminatının irat kaydedilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır

Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2020/3963 E.  ,  2021/350 K.

“İçtihat Metni”

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2020/3963
Karar No:2021/350

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. ..

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Aydın ili, Didim ilçesi, … Mahallesi, … ada, … sayılı parselde yer alan 1.958,29 m2 taşınmazın “satış” yöntemiyle özelleştirilmesi kapsamında yapılan ihale sonucunda, en yüksek teklif sahibinin sözleşmeyi imzalamaktan imtina etmesi üzerine, en yüksek ikinci teklif sahibi olan davacı tarafından, anılan taşınmazla ilgili varlık satış sözleşmesinin 26/04/2019 Cuma günü saat 15:00’e kadar imzalanması, imzalamaktan imtina edilmesi hâlinde geçici teminatın idare lehine irat kaydedileceğine ilişkin davalı idarenin … tarih ve … sayılı işleminin iptali ile yatırılan geçici teminatın iadesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; uyuşmazlığa konu ihalede, en yüksek teklif sahibinin sözleşmeyi imzalamaktan imtina etmesi üzerine, en yüksek ikinci teklif sahibi davacının … ve … sayılı sözleşmeye davet yazısı ile, sözleşmeye davet edilerek, sözleşme imzalamaktan imtina edilmesi veya yükümlülüklerin yerine getirilmemesi hâlinde geçici teminatın irat kaydedileceğinin bildirilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı; dava konusu taşınmazın özelleştirilmesine ilişkin ihale şartnamesinde, idare tarafından verilen süre içerisinde sözleşme imzalamaktan imtina edilmesi hâlinde geçici ve varsa ek geçici teminatların irat kaydedileceği kuralına yer verildiği, 4046 sayılı Kanun’da, işlemin tamamlanması için belirli bir süre öngörülmediği gibi, komisyon kararlarının Cumhurbaşkanı tarafından onaylanması sebebiyle sürecin uzadığı, işlemin keyfi olarak sürüncemede bırakıldığının ortaya konulamadığı, Resmî Gazete’de yayımlanan diğer özelleştirme işlemleri için de aynı sürelerin geçtiği ve sözleşme imzalamaktan imtina eden birinci teklif sahibinin teminatının da irat kaydedildiği anlaşıldığından, sözleşme imzalamaktan imtina eden davacının, geçici teminatının irat kaydedilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, özelleştirme ihalesinin üzerinde kalmadığı, ihalede en yüksek ikinci teklif sahibi olarak belirlendiğinin, ihalenin üzerinden 14 ay geçtikten sonra sözleşmeye davet edilmesinin mevzuata aykırı olduğu, bu süre zarfında teminatın da iade edilmediği, ihaleden beklenen menfaatin aradan geçen zaman nedeniyle ortadan kalktığı, sürecin temel hukuk ilkelerine uygun yürütülmediği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY:
16/01/2019 tarih ve 30657 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı’nın 15/01/2019 tarih ve 631 sayılı kararıyla, Aydın ili, Didim ilçesi, …Mahallesi, … ada, … sayılı parselde yer alan 1.958,29 m2 yüzölçümlü taşınmazın “satış” yöntemiyle özelleştirilmesi kapsamında yapılan ihalede, davacı şirket en yüksek ikinci teklif sahibi olarak belirlenmiştir.
En yüksek teklif sahibinin sözleşmeyi imzalamaktan imtina etmesi üzerine en yüksek ikinci teklif sahibi olan davacı sözleşmeye davet edilmiştir.
Bakılan dava, ihaleye konu taşınmazla ilgili varlık satış sözleşmesinin 26/04/2019 Cuma günü saat 15.00’e kadar imzalanması, imzalamaktan imtina edilmesi hâlinde geçici teminatın irat kaydedileceğine ilişkin davalı idarenin … tarih ve … sayılı işleminin iptali ile geçici teminatın iadesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 14. maddesinin 3. fıkrasında, dilekçelerin görev ve yetki, idarî merci tecavüzü, ehliyet, idarî davaya konu olabilecek kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı, süre aşımı, husumet ve aynı Kanun’un 3. ve 5. maddelerine uygun olup olmadıkları yönlerinden sırasıyla inceleneceği; 15. maddesinin 1/a bendinde, 14. maddenin 3/a bendine göre adlî yargının görevli olduğu konularda açılan davanın reddine, idarî yargının görevli olduğu konularda ise görevli veya yetkili olmayan mahkemeye açılan davanın görev veya yetki yönünden reddedilerek dava dosyasının görevli veya yetkili mahkemeye gönderilmesine karar verileceği; 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun’un 27. maddesinin (a) bendinde, özelleştirme uygulamalarına ilişkin idarî davaların, ilk derece mahkemesi olarak Danıştay’da görüleceği kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, uyuşmazlığın, anılan taşınmazın özelleştirilmesini teminen gerçekleştirilen ihale sürecinden kaynaklanması, başka bir ifadeyle özelleştirme uygulamalarına ilişkin olması nedeniyle, 4046 sayılı Kanun’un 27. maddesinin (a) bendi uyarınca davanın görüm ve çözümü ilk derece mahkemesi olarak Danıştay’ın görev alanı içinde bulunduğundan, İdare Mahkemesince verilen temyize konu kararda usul hükümlerine uygunluk bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 28/01/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.