ihalede hava şartları

 

Kamu İdaresi Türü	Belediyeler ve Bağlı İdareler
Yılı	2021
Dairesi	8
Karar No	270
İlam No	93
Tutanak Tarihi	16.2.2023
Kararın Konusu	İhale Mevzuatı ile İlgili Kararlar

 

 

Gecikme cezası kesilmemesi

……… Anonim Şirketi yükleniminde bulunan ……… TL bedelli “ ……… Spor Kompleksi” işinde Sözleşme hükümleri ve Yapım İşleri Genel Şartnamesi’ne aykırı olarak süre uzatımı verilmesi sonucu kesilmesi gereken gecikme cezasının uygulanmaması sonucu kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasına ilişkin olarak;

Yapım İşleri Genel Şartnamesinin “İşin süresi ve sürenin uzatılması” başlıklı 29’uncu maddesinde; işin sözleşmede belirtilen bitim tarihinde veya süre uzatımı verilmesi durumunda belirlenen tarihte tamamlanıp geçici kabule hazır hale getirilmemesi durumunda, gecikilen her gün için sözleşmesinde öngörülen günlük gecikme cezasının uygulanacağı, havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmayan dönemi ile resmi tatil günlerinin de bu gün hesabına dâhil edileceği ifade edilmiştir. Yine aynı maddede, mücbir sebep halinde süre uzatımı verilebilecek haller;

a) Doğal afetler,

b) Kanunu grev,

c) Genel salgın hastalık,

ç) Kısmi veya genel seferberlik ilanı,

d) Gerektiğinde Kamu İhale Kurumu tarafından belirlenecek benzeri diğer haller,

şeklinde sayılmış olup, bu hallerin mücbir sebep olarak kabul edilmesi ve süre uzatımı verilebilmesi için;

a) Yüklenicinin kusurundan kaynaklanmamış olması,

b) Taahhüdün yerine getirilmesine engel nitelikte olması,

c) Yüklenicinin bu engeli ortadan kaldırmaya gücünün yetmemesi

ç) Mücbir sebebin meydana geldiği tarihi izleyen yirmi gün içinde yüklenicinin idareye yazılı olarak bildirimde bulunması,

d) Yetkili merciler tarafından belgelendirilmesi,

şartlarının varlığı zorunlu kılınmıştır.

Aynı düzenlemede; idarenin, sözleşmenin ifasına ilişkin yükümlülüklerini yüklenicinin kusuru olmaksızın yerine getirmemesi ve bu sebeple sorumluluğu yükleniciye ait olmayan gecikmelerin meydana gelmesi, bu durumun taahhüdün yerine getirilmesine engel nitelikte olması ve yüklenicinin bu engeli ortadan kaldırmaya gücünün yetmemiş olması halinde süre uzatımı verilebileceğinden bahsedilmektedir. Mücbir sebepler ve/veya idarenin sebep olduğu hallerden dolayı, işte sorumluluğu yükleniciye ait olmayan gecikmelerin meydana gelmesi halinde, durum idarece incelenerek işi engelleyici sebeplere ve yapılacak işin niteliğine göre işin bir kısmına veya tamamına ait sürenin uzatılabileceği belirtilmiştir.

Düzenlemenin devamında ise; zamanında yapılmayan yazılı bildirimlerin dikkate alınmayacağı ve müracaat süresi geçirildikten sonra süre uzatımı talebinde bulunulamayacağı hüküm altına alınmıştır.

……… ihale kayıt numaralı söz konusu işe ait sözleşmenin “İşe başlama ve bitirme tarihi” başlıklı 9’uncu maddesinde; sözleşmenin yapıldığı tarihten itibaren (01.09.2020) beş gün içinde yer teslimi yapılarak işe başlanılacağı, taahhüt edilen işin tamamının işyeri teslim tarihinden itibaren (02.09.2020) 150 gün içerisinde tamamlanarak geçici kabule hazır hale getirileceği ve havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmayan dönemi ile resmi tatil günleri dikkate alındığından bu neden ile ayrıca süre uzatımı verilmeyeceği kararlaştırılmıştır.

Bahse konu sözleşmenin “Gecikme halinde uygulanacak cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 25’inci maddesinde ise; yüklenici sözleşmeye uygun olarak işi süresinde bitirmediği takdirde, gecikilen her gün için ilk sözleşme bedelinin 0,0004’ü (on binde dört) oranında gecikme cezası uygulanması öngörülmüştür.

İlişikli belgelerin incelenmesi sonucunda, 02.09.2020 tarihinde iş yeri tesliminin yapıldığı ve sözleşmede belirtilen süre dolayısıyla işin bitirilmesi gereken tarihin 29.01.2021 olduğu, Belediye tarafından 30.11.2020 tarih ve … sayılı yazı ile süre uzatımı verildiği anlaşılmıştır. İlgili yazıda aynen;

“… verilen iş bitim tarihi kış sezonuna ve çalışılmayan günlere denk gelmiştir. İşin yapım süreci 20.11.2020 tarihinde durdurulmuştur. Sözleşme tasarısında 173 gün çalışmaya uygun olmayan gün belirtilmiştir. İş teslim süreci dahilinde olan 21.11.2020-29.01.2021 tarihleri arasındaki günlerin hesaplanarak çalışılamayan günlerin 2021 yılı çalışılabilecek günlere eklenmesini ve iş bitim tarihinin 22.06.2021 olarak belirlenmesi”nden bahsedilerek süre uzatımı gerekçelendirilmiştir.

Fakat sözleşme hükümlerine göre işin süresinin yer tesliminden itibaren 150 gün olduğu ve bu sürenin hesaplanmasında, havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmayan dönemi de göz önünde bulundurulduğundan, hava şartlarının gerekçe gösterilerek süre uzatımı verilmesi mümkün değildir. Ayrıca savunmalarda, 2020 yılında etkili olan Covid -19 salgın hastalığının işin gecikmesinde asıl neden olmasına rağmen, süre uzatımı olur yazısında, salgın hastalığa mücbir sebep olarak sehven yer verilmediği belirtilmişse de, incelenen ihale işlem dosyasında, Covid-19 salgını sebebiyle yüklenici tarafından talep edilen bir süre uzatımı dilekçesi bulunmadığı görülmüştür.

Dolayısıyla, geçerli bir gerekçesi bulunmayan 30.11.2020 tarih ve … sayılı süre uzatımı kararı ile sözleşmeye göre bitim tarihi 29.01.2021 olan işin, 22.06.2021 tarihinde bitirilmesi sonucu 144 gün gecikmeye sebebiyet verilmiş ve gecikilen bu süre için gecikme cezasının uygulanmadığı tespit edilmiştir.

Oluşan kamu zararından, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 32 ve 33’üncü maddeleri gereğince kesin hakedişe ait ödeme emri ve eki belgelerinde imzası bulunan harcama yetkilisi ve gerçekleştirme görevlisinin sorumluluğu bulunmaktadır. Ayrıca mevzuata aykırı olarak verilen süre uzatım kararında; olura sunan İnşaat Mühendisi ……… ve oluru bulunan eski Belediye Başkanı V. ………’ın sorumluluğu bulunmaktadır.

Bu itibarla, yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri ve yapılan açıklamalar çerçevesinde, yüklenici ……… Anonim Şirketi’ne mevzuata aykırı olarak süre uzatımı verilmesi sonucunda gecikme cezası uygulanmaması sonucu oluşan toplam ……… TL kamu zararının,

Harcama Yetkilisi (…) …., Gerçekleştirme Görevlisi (…) … ve Diğer Sorumlu (…) …’a müştereken ve müteselsilen,

6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereğince işleyecek faizleri ile ödettirilmesine, oy birliğiyle karar verildi.