ihalede Her bir taşıtın ayrı ayrı kasko değerinin %2 ve şoför için geçerli brüt ücretin %50 arttırılmış tutarını aşması nedeniyle değerlendirme dışı bırakılması

Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2020/2245 E.  ,  2020/3039 K.

“İçtihat Metni”

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2020/2245
Karar No:2020/3039

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Taşımacılık ve Araç Kiralama Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Karayolları Genel Müdürlüğü …. Bölge Müdürlüğü’nce 04/11/2019 tarihinde açık ihale usulüyle gerçekleştirilen “Karayolları …. Bölge Müdürlüğü Sınırları Dahilinde Makine ve İkmal Başmühendisliği Tesisler Bakım Başmühendisliği İşletmeler Başmüfettişliği Emrinde Yakıt Hariç Şoförlü Taşıt Kiralama İşi” ihalesine ilişkin olarak, teklifi değerlendirme dışı bırakılan … İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusu üzerine, anılan isteklinin teklifinin değerlendirmeye alınması yönünde düzeltici işlem belirlenmesine ilişkin 08/01/2020 tarih ve 2020/UH.II-61 sayılı Kamu İhale Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; kısmi teklife açık olarak 3 kısım hâlinde gerçekleştirilen uyuşmazlığa konu ihalenin 2’nci kısmına 3 istekli tarafından teklif verildiği, … İç ve Dış Ticaret Ltd. Şti.’nin “13/ÖZEL- Tes. ve Bakım Başmüh. Pikap (Bir Sürücülü) (8 Adet x 12 Ay = 96 Ay)” iş kalemi, … Ltd. Şti.’nin teklifinin ise “10 / ÖZEL – Tes. ve Bakım Başmüh. Panel, (10 Adet x 12 Ay = 120 Ay)” iş kalemi açısından teklif ettikleri bedellerin … Sigorta, … Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği yılın (2019) Ocak ayı itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigorta değerinin %2’sine, şoför giderleri için brüt asgari ücretin %50 artırımlı tutarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanacak tutarı aşması nedeniyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin 2’nci kısmının davacı şirket üzerinde bırakıldığı; ihalenin 3’üncü kısmına ise 4 istekli tarafından teklif verildiği, … Ltd. Şti.’nin teklifinin geçersiz teklif olarak belirlendiği, … İç ve Dış Ticaret Ltd. Şti.’nin teklifinin, “13 / ÖZEL – İşletmeler Başmüh. Pikap (Bir Sürücülü) (4 Adet x 12 Ay = 48 Ay )” iş kalemi, … Ltd. Şti.’nin “10 / ÖZEL – İşletmeler Başmüh. Panel ( 5 Adet x 12 Ay = 60 Ay)” ve “10A / ÖZEL – İşletmeler Başmüh. Panel (Turuncu Giydirilmiş) ( 3 Adet x 12 Ay = 36 Ay)” iş kalemi açısından teklif ettikleri bedellerin … Sigorta, … Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği yılın (2019) Ocak ayı itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigorta değerinin %2’sine, şoför giderleri için brüt asgari ücretin %50 artırımlı tutarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanacak tutarı aşması nedeniyle nedeniyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin 3’üncü kısmının da davacı şirket üzerinde bırakıldığı, ihalenin 2’nci ve 3’üncü kısımlarına yönelik olarak … İç ve Dış Ticaret Ltd. Şti. tarafından itirazen şikâyet başvurusunda bulunulması üzerine 08/01/2020 tarih ve 2020/UH.II-61 sayılı Kurul kararıyla, “… Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller’in “Genel esaslar” başlıklı 6’ncı maddesinin ikinci fıkrası gereğince, taşıt kiralama hizmet alımlarında aylık kiralama bedelinin kasko sigorta değerinin %2’sini aşmaması gerektiği hususunun, teklif edilen her bir aracın teklif bedeli üzerinden değil, teklif edilen ve söz konusu sınırlamaya tabi olan araçların tamamının aylık kiralama bedelleri toplamının, teklif edilen araçların kasko değerleri toplamının %2’sini aşmaması gerektiği şeklinde değerlendirilmesi gerektiği, … başvuru sahibi … İç ve Dış Ticaret Ltd. Şti. tarafından sunulan araç listeleri ve araçları kullanacak şoför sayıları dikkate alınarak kısım toplamı bazında yapılan hesaplamalar sonucunda, söz konusu istekli tarafından teklifi kapsamında sunulan araç listesinde yer alan araçların kasko değerlerinin %2’sinin, 2019 yılı Ocak ayı itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesi’nde yer alan kasko sigortası değerinin % 2’sini aşmadığı, ayrıca, anılan ihalenin 2’nci kısmında teklif edilen toplam bedelin (taşıt ve şoför maliyetleri dahil) (2.129.016,00 TL) aylık kiralama bedelinin kasko sigorta değerinin %2’si ile yürürlükteki brüt asgari ücretin %50 artırımlı tutarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanan toplam tutarının (2.278.991,52 TL) altında olduğu, 3’üncü kısmında da, teklif edilen toplam bedelin (1.809.876,00 TL) aylık kiralama bedelinin kasko sigorta değerinin %2’sine yürürlükteki brüt asgari ücretin %50 artırımlı tutarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanan toplam tutarının (1.983.494,16 TL) altında olduğu, başvuru sahibi isteklinin teklif bedelinin Bakanlar Kurulu kararında yer alan hükümlerin sağlanması bakımından yeterli olduğu, … belirtilen aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu, … İç ve Dış Ticaret Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerektiği” gerekçesiyle düzeltici işlem belirlenmesine karar verilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı; Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller’in 6. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendi uyarınca şoför giderleri hariç yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedelinin taşıtın … Sigorta, … Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği yılın Ocak ayı itibarıyla uygulanacak motorlu kara taşıtları kasko değer listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2’sini aşmayacağı, şoför giderleri dâhil yapılan taşıt kiralamalarında ise aylık kiralama bedelinin, (a) bendine göre tespit edilecek tutara yürürlükteki brüt asgari ücretin yüzde elli artırımlı tutarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanacak tutarı aşmayacağı, uyuşmazlığa konu ihale dokümanına göre şoför giderleri dâhil kiralanacak araçlara ilişkin maliyet hesabında aracın kasko sigortası değerinin %2’sine brüt asgari ücretin %50 fazlası sözleşme ve genel giderler dâhil şoför maliyetinin eklenmesi gerektiği, söz konusu hesabın bütün araçlar için ayrı ayrı yapıldıktan sonra toplanarak teklif edilmesi gereken azami tutarın tespit edilmesi gerektiği, isteklilerin tekliflerinin bu azami tutarı aşamayacağı, ihale dokümanında yer alan birim fiyat teklif cetveli incelendiğinde, araç tipleri ve sürücü sayıları dikkate alınarak birim fiyat cetvelinde ayrı ayrı satırların açıldığı, dolayısıyla her bir satırın ayrı birer iş kalemi olarak kabul edildiği, anılan Bakanlar Kurulu kararında “taşıtların” şeklinde çoğul ifade kullanılmadığı, teklif edilen araçların ayrı ayrı kasko değerinin %2’sini aşmayacak şekilde teklif verilmesi gerektiği, … İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi’nin teklifinin, iş kalemi bazında %2 + %50 sınırını aşması, yani her bir taşıtın ayrı ayrı kasko değerinin %2 + şoför için geçerli brüt ücretin %50 arttırımlı tutarını aşması nedeniyle değerlendirme dışı bırakılmasında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka aykırı bulunarak dava konusu Kurul kararının iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, uyuşmazlığa konu ihalede, taşıt ve şoför maliyetleri için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılmadığı, taşıt ve şoför maliyetlerinin bir arada aynı satırda düzenlendiği, Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller’de yer alan düzenlemenin, teklif edilen her bir aracın teklif bedeli üzerinden değil, araçların tamamının aylık kiralama bedelleri toplamının, kasko değerleri toplamının %2’sini aşmaması gerektiği şeklinde anlaşılması gerektiği, Danıştay Onüçüncü Dairesi’nin bu yönde kararlarının bulunduğu, kısım toplamı bazında yapılan hesaplamada, araçların aylık kira bedelinin 2019 yılı kasko değerinin %2’sini aşmadığı ve teklif edilen toplam tutarların, %50 arttırımlı asgari ücretin eklenmesi ile bulunan toplam tutarların altında kaldığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
USUL YÖNÜNDEN:
… İç ve Dış Ticaret Ltd. Şti. vekili Av. … tarafından sunulan ve 13/08/2020 tarihinde Mahkeme kayıtlarına giren dilekçe ile davalı idare yanında davaya müdahale talebinde bulunulmuş ise de, davaya müdahil olabilmek için yatırılması gereken harç ve posta ücreti eksikliğinin tamamlanması, aksi hâlde müdahale isteminin incelenemeyeceğine ilişkin Dairemizin 07/10/2020 tarihli yazısına rağmen, eksik harç ve posta ücretinin yatırılmadığı anlaşıldığından müdahale isteminde bulunulmamış sayılmasına karar verilerek esasın incelenmesine geçildi.

ESAS YÖNÜNDEN:
MADDİ OLAY :
Karayolları Genel Müdürlüğü … Bölge Müdürlüğü’nce 04/11/2019 tarihinde açık ihale usulüyle “Karayolları … Bölge Müdürlüğü Sınırları Dahilinde Makine ve İkmal Başmühendisliği Tesisler Bakım Başmühendisliği İşletmeler Başmüfettişliği Emrinde Yakıt Hariç Şoförlü Taşıt Kiralama İşi” ihalesi gerçekleştirilmiştir.
Kısmi teklife açık olarak 3 kısım hâlinde gerçekleştirilen söz konusu ihalenin 2’nci ve 3’üncü kısımlarına … İç ve Dış Ticaret Ltd. Şti. tarafından teklif verilmiştir. Ancak, söz konusu isteklinin teklifi ihalenin 2’inci kısmında, “13 / ÖZEL – Tes. ve Bakım Başmüh. Pikap (Bir Sürücülü) (8 Adet x 12 Ay = 96 Ay)” iş kalemi için teklif edilen 7.419,00 TL’lik teklifinin … Sigorta, … Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği yılın (2019) Ocak ayı itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesi’nde yer alan kasko sigorta değerinin %2’sine (1.910,92 TL), şoför giderleri için brüt asgari ücretin %50 artırımlı tutarının (4.889,10 TL) ilave edilmesi suretiyle hesaplanacak tutarı (6.800,02 TL) aşması nedeniyle; ihalenin 3’üncü kısmında ise, “13 / ÖZEL – İşletmeler Başmüh. Pikap (Bir Sürücülü) (4 Adet x 12 Ay = 48 Ay )” iş kalemi için teklif edilen 7.419,00 TL’lik teklifinin … Sigorta, … Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği yılın (2019) Ocak ayı itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesi’nde yer alan kasko sigorta değerinin %2’sine (1.910,92 TL), şoför giderleri için brüt asgari ücretin %50 artırımlı tutarının (4.889,10 TL) ilave edilmesi suretiyle hesaplanacak tutarı (6.800,02 TL) aşması nedeniyle değerlendirme dışı bırakılmıştır.
… İç ve Dış Ticaret Ltd. Şti. tarafından ihalenin 2’nci ve 3’üncü kısımlarına yönelik olarak yapılan itirazen şikâyet başvurusu üzerine, 08/01/2020 tarih ve 2020/UH.II-61 sayılı Kurul kararıyla, anılan isteklinin teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi yönünde düzeltici işlem belirlenmesine karar verilmiştir.
Bunun üzerine, ihalenin 2’nci ve 3’üncü kısımları üzerinde kalan davacı şirket tarafından bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
02/10/2014 tarih ve 29137 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 2014/6814 sayılı Bakanlar Kurulu kararının birinci maddesi ile 17/03/2006 tarih ve 2006/10193 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerin birinci fıkrasının (ç) bendi, “Taşıtlar yakıt hariç, şoförlü veya şoförsüz olarak edinilebilecektir.” şeklinde değiştirilmiş; ikinci maddesi ile de, aynı Esas ve Usuller’in 6’ncı maddesin 2. fıkrasına, “Genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ile bu idarelere bağlı döner sermayelerin (Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ile TBMM Genel Sekreterliği hariç) hizmetleri için ihtiyaç duyulan binek, station-wagon, arazi binek, kaptı kaçtı, panel ve pick-up tipi taşıtların hizmet alımı yöntemiyle ediniminde;
a) Şoför giderleri hariç yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli (katma değer vergisi hariç, her türlü bakım-onarım, sigorta ve benzeri giderler dahil), taşıtın … Sigorta, … Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği yılın ocak ayı itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2’sini aşmayacaktır.
b) Şoför giderleri dahil yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli, (a) bendine göre tespit edilecek tutara yürürlükteki brüt asgari ücretin yüzde elli artırımlı tutarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanacak tutarı aşmayacaktır. …” kuralları eklenmiştir.
Uyuşmazlığa konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde, “25.3.1.(…) Taşıtın aylık kiralama bedeli hesaplanırken (her türlü bakım-onarım, sigorta ve benzeri giderler dahil), … Sigorta, … Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği yılın Ocak ayı itibariyle uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigortası değerinin % 2’sini aşmayacaktır.”; Teknik Şartname’nin “Şoförlü Taşıt Kiralama Bedeli” başlıklı 4.2’nci maddesinde ise, “02.10.2014 tarih ve 29137 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 15.09.2014 tarih ve 2014/6814 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına göre;
A-Taşıtın aylık kiralama bedeli (katma değer vergisi hariç, her türlü bakım-onarım, sigorta ve benzeri giderler dahil), taşıtın … Sigorta, … Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği yılın Ocak ayı itibariyle uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigortası değerinin % 2’sini aşmayacaktır.
B-Şoför giderleri dahil yapılan bu ihalede aylık kiralama bedeli, (a) bendine göre tespit edilecek tutara yürürlükteki brüt asgari ücretin yüzde elli artırımlı tutarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanacak tutarı aşmayacaktır. Bu miktardan daha yüksek olan teklif birim fiyatlar değerlendirilmeye alınmayacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

HUKUKÎ DEĞERLENDİRME:
Aktarılan mevzuatın değerlendirilmesinden, taşıt kiralama ihalelerinde aylık kiralama bedelinin taşıtın … Sigorta, … Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği yılın Ocak ayı itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesi’nde yer alan kasko sigortası değerinin %2’sini aşmaması gerektiği, şoförlü taşıt kiralama ihalelerinde ise aylık kiralama bedelinin kasko sigorta değerinin %2’sine yürürlükteki brüt asgari ücretin %50 arttırımlı tutarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanacak tutarı aşmaması gerektiği, ayrıca, söz konusu hususun tespitinde, teklif edilen her bir aracın teklif bedeli üzerinden değil, teklif edilen bütün araçların toplam teklif bedeli (kısmi teklife açık ihalelerde kısım toplamı) üzerinden değerlendirme yapılması gerektiği anlaşılmaktadır.
Nitekim, uyuşmazlığa konu ihaleye ait ihale dokümanında da taşıtın aylık kiralama bedeli hesaplanırken (her türlü bakım-onarım, sigorta ve benzeri giderler dâhil) … Sigorta, … Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği yılın Ocak ayı itibariyle uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesi’nde yer alan kasko sigortası değerinin %2’sine yürürlükteki brüt asgari ücretin %50 arttırımlı tutarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanacak tutarı aşmayacağının kurala bağlandığı, öte yandan, taşıt ve şoför maliyetleri için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılmadığı, taşıt ve şoför maliyetlerinin bir arada aynı satırda düzenlendiği anlaşılmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, itirazen şikâyet başvurusunda bulunan … İç ve Dış Ticaret Ltd. Şti. tarafından dava konusu ihalenin 2’nci ve 3’üncü kısımlarına yönelik olarak sunulan araç listeleri ve araçları kullanacak şoför sayıları dikkate alınarak kısım toplamı bazında yapılan inceleme neticesinde, söz konusu istekli tarafından teklif kapsamında sunulan araç listesinde yer alan araçların kasko değerlerinin %2’sinin, 2019 yılı Ocak ayı itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesi’nde yer alan kasko sigortası değerinin % 2’sini aşmadığı, ayrıca, anılan ihalenin 2’nci kısmında teklif edilen toplam bedelin (taşıt ve şoför maliyetleri dâhil) (2.129.016,00 TL) aylık kiralama bedelinin kasko sigorta değerinin %2’si ile yürürlükteki brüt asgari ücretin %50 artırımlı tutarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanan toplam tutarının (2.278.991,52 TL) altında olduğu, 3’üncü kısmında da teklif edilen toplam bedelin (1.809.876,00 TL) aylık kiralama bedelinin kasko sigorta değerinin %2’sine yürürlükteki brüt asgari ücretin %50 artırımlı tutarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanan toplam tutarının (1.983.494,16 TL) altında olduğu anlaşılmaktadır.
Bu durumda, … İç ve Dış Ticaret Ltd. Şti.’nin teklifinin uyuşmazlığa konu ihalenin 2’nci ve 3’üncü kısımlarında Bakanlar Kurulu’nun anılan kararı ile getirilen kısıtlamaları sağladığı görüldüğünen, anılan isteklinin teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi yönünde düzeltici işlem belirlenmesine ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptali yolundaki temyize konu Mahkeme kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. DAVANIN REDDİNE,
4. Ayrıntısı aşağıda gösterilen …-TL ilk derece yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5. …-TL temyiz yargılama gideri ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
6. Posta giderleri avansından artan tutar ile istemi hâlinde kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının davalı idareye iadesine,
7. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
8. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 09/11/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.