BAŞVURU SAHİBİ:

Ege Gökmen İnşaat Araç Kiralama Ortak Sağlık Güvenlik Birimi İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitim Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Karayolları 13. Bölge Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2023/1247556 İhale Kayıt Numaralı “Karayolları 13 Bölge Müdürlüğü İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmet Alım İşi (2024)” İhalesi

KURUMCA YAPILAN İNCELEME:

Karayolları 13. Bölge Müdürlüğü tarafından 15.12.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Karayolları 13 Bölge Müdürlüğü İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmet Alım İşi (2024)” ihalesine ilişkin olarak Ege Gökmen İnşaat Araç Kiralama Ortak Sağlık Güvenlik Birimi İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitim Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından 03.05.2024 tarih ve 143075 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 03.05.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2024/545 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; 2024/UH.I-545 sayılı Kurul kararı sonrasında idarece ihalenin kendileri üzerinde bırakılması gerektiği, ancak kendilerine tebliğ edilen ihale komisyonu kararıyla ihalenin iptal edildiğinin bildirildiği, idarenin Kurul kararını uygulamak yerine ihaleyi iptal etmesinin hukuka aykırı olduğu, idarenin iptal gerekçelerinin yerinde olmadığı, idarece alınan ihalenin iptali kararının iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,

Anılan Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,

Aynı Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “…İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.

İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.

İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır…” hükmü,

“Kuruma itirazen şikayet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde “İdareye şikayet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından 55 inci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen hallerde ve sürede, sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir. İhalenin iptaline ilişkin işlem ve kararlardan, sadece şikayet ve itirazen şikayet üzerine alınanlar itirazen şikayete konu edilebilir ve bu kararlara karşı beş gün içinde doğrudan Kuruma başvuruda bulunulabilir.

…

Kurul tarafından verilen bütün kararlar, karar tarihini izleyen beş iş günü içinde taraflara tebligata çıkarılır ve tebligata çıkarıldığı tarihi izleyen beş gün içinde Kurumun internet sayfasında yayınlanır. Kararlara erişim ücrete tabi tutulamaz.

İdareler hukuki durumda değişiklik yaratan Kurul kararlarının gerektirdiği işlemleri ivedilikle yerine getirmek zorundadır.” hükmü,

Başvuruya konu ihaleye ilişkin İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: KARAYOLLARI 13 BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HİZMET ALIM İŞİ (2024)

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı:

Kısmi Süreli İş Sağlığı ve Güvenliği İle İlgili Hizmetlerin Alınması (350.000 dakika İş Güvenliği Uzmanlığı, 75.000 dakika İşyeri Hekimi, 140.000 dakika Diğer Sağlık Personeli ile İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili diğer hizmetler.)

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Karayolları 13. Bölge Müdürlüğü’ne bağlı işyerleri” düzenlemesi yer almaktadır.

İdare tarafından 15.12.2023 tarihinde yapılan “Karayolları 13 Bölge Müdürlüğü İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmet Alım İşi (2024)” ihalesine ilişkin alınan 27.12.2023 tarihli ihale komisyonu kararından sonra başvuru sahibi tarafından Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu, başvuru üzerine alınan 07.02.2024 tarihli ve 2024/UH.I-236 sayılı Kurul kararında “…Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, aşırı düşük teklif sorgulamasına konu edilen iş kalemlerinin hangi maliyet bileşenlerine ilişkin açıklama istenildiğinin isteklileri tereddüde düşürmeyecek şekilde aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısında somut ve net bir şekilde ifade edilerek yeniden aşırı düşük teklif sorgulamasının yapılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.” ifadelerine yer verilerek “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verildiği, bunun üzerine idarece yürütülen ihale süreci akabinde alınan 28.02.2024 tarihli ihale komisyonu kararından sonra başvuru sahibi tarafından Kuruma yine itirazen şikâyet başvurusunda bulunulması üzerine alınan 04.04.2024  tarihli ve 2024/UH.I-545 sayılı Kurul kararında “…Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, aşırı düşük teklif açıklaması uygun olmayan Asil Ortak Sağlık Güvenlik Birimi A.Ş.nin teklifinin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.” ifadelerine yer verilerek “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verildiği görülmüştür.

İdarece 04.04.2024  tarihli ve 2024/UH.I-545 sayılı Kurul kararı sonrasında EKAP üzerinden tebliğ edilen ihale komisyonu kararında “…04.04.2024 tarihli ve 2024/UH.I-545 sayılı “Kamu İhale Kurulu Kararı” ile aşırı düşük teklif açıklaması uygun olmayan Asil Ortak Sağlık Güvenlik Birimi A.Ş.nin teklifi reddedilmiştir.

1- İhale konusu işin süresinin 2024 yılını kapsaması ve hizmetin süreklilik arz eden niteliğe sahip olması hususları göz önünde bulundurulduğunda ihale sürecinin uzaması nedeniyle söz konusu hizmetin aralık vermeden teminini sağlamak üzere İdaremizce Kamu İhale Genel Tebliğinin “Süreklilik arz eden mal ve hizmet alımlarının kesintiye uğratılmadan temini” başlıklı 20. maddesinde yer alan “ …yılın sonunda ya da ertesi yılın başında çıkılan ihalelerde önceden öngörülemeyen nedenlerle ihale sürecinin uzadığı durumlarda süreklilik arz eden bu alımların kesintiye uğratılmamasını teminen, ihale sonuçlandırılıncaya kadar geçecek süre içindeki ihtiyaçların 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin (b) bendindeki “idare tarafından önceden öngörülemeyen olaylar” kapsamında değerlendirilerek, anılan madde hükmü ve 62 nci maddenin (ı) bendinde yer alan esaslar da dikkate alınarak aynı Kanunun 21 inci maddesinin (f) bendi ya da 22 nci maddesinin (d) bendinde belirtilen tutarlara kadar olanların bu maddelere göre temin edilebilmesi idarenin yetki ve sorumluluğundadır” maddesi doğrultusunda açık ihale süreci sonuçlanıncaya kadar ihale konusu hizmetin doğrudan temin yolu ile sürdürülmesi kararlaştırılmıştır.

2- Bu doğrudan teminler aylık bazda ve açık ihaleye konu hizmetin yaklaşık %85’ini oluşturan İş Güvenliği Uzmanı, İşyeri Hekimi ve Diğer Sağlık Personeli iş kalemlerini kapsayacak şekilde yapılmıştır.

3- Yapılan doğrudan teminlerin bedelleri 2024 yılı Ocak ayı için 330.175,00 TL, Şubat ayı için 381.380,00 TL, Mart ayı için 244.070,00 TL, Nisan ayı için 217.845,00 TL ve Mayıs ayı için ise 200.250,00 TL olarak gerçekleşmiştir. Bu dört ayın ortalamasının ise 274.744,00 TL olduğu görülmüştür.

4- Yapılan doğrudan teminler detaylı incelendiğinde; İş Güvenliği Uzmanının dakika ücretinin ortalama 5,80 TL, İşyeri Hekiminin dakika ücretinin ortalama 9,80 TL ve Diğer Sağlık Personelinin dakika ücretinin ortalama 4,80 TL olduğu tespit edilmiştir.

5- Anılan ortalama birim fiyatlar açık ihaledeki miktarlar ile çarpıldığında detayları aşağıdaki tabloda görüleceği üzere toplam tutarın 3.437.000,00 TL olduğu görülmektedir.

Açık ihale kapsamında olup da doğrudan teminlere dahil edilmeyen diğer iş kalemlerinin yukarıdaki toplam tutara dahil edilmesinde bu iş kalemlerinin yaklaşık maliyetteki yüzdesi dikkate alınmıştır. Doğrudan teminlere dahil edilmeyen iş kalemlerinin yaklaşık maliyetteki yüzdesi yaklaşık %15 olup,  ihale konusu hizmet doğrudan temin ile yapılmaya devam edilirse işin toplam tutarının fiyat farkı dahil edilmeksizin (doğrudan teminlerde fiyat farkı verilmemekte) yaklaşık 3.437.000,00 / 0,85 = 4.043.530,00 TL olacağı hesaplanmıştır.

Bu tespitler neticesinde komisyonumuzca yapılan değerlendirmede; 2024/UH.I-545 sayılı “Kamu İhale Kurulu Kararı” uygulandıktan sonra geçerli en düşük teklif sahibi istekli Ege Gökmen İnşaat Araç Kiralama Ortak Sağlık Güvenlik Birimi İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitim Hizmetleri Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi tarafından iş kalemlerine teklif edilen fiyatların ihale sonrası 4 ay süreli yapılan doğrudan teminlerde ortaya çıkan fiyatlardan çok yüksek olduğu, ayrıntıları yukarıda belirtilen hesaplamalardan görüleceği üzere doğrudan teminler ile devam edilmesi halinde ihale konusu hizmetin yaklaşık fiyat farksız 4.435.500,00 TL ile tamamlanabileceği ve bu toplam bedelin istekli Ege Gökmen İnşaat Araç Kiralama Ortak Sağlık Güvenlik Birimi İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitim Hizmetleri Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’nin toplam teklif tutarı olan 9.896.750,00 TL’ nin (Fiyat farkı hariç) çok altında kaldığı görülmüştür.

 Sonuç olarak; ihale sonrası yapılan doğrudan teminler ile ihale  sonrası yeni bir durumun ortaya çıktığı, 2024/UH.I-545 sayılı “Kamu İhale Kurulu Kararı” uygulandıktan sonra geçerli en düşük teklif sahibi istekli Ege Gökmen İnşaat Araç Kiralama Ortak Sağlık Güvenlik Birimi İş Sağlığı Ve Güvenliği Eğitim Hizmetleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nce teklif edilen iş kalemleri fiyatlarının ilgili hizmet sektöründeki  fiyatlardan çok yüksek olduğu tespit edildiğinden 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun Temel İlkeler başlıklı 5. maddesi “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur” hükmü gereği kamu kaynaklarının verimli kullanılması ve ihtiyaçların uygun şartlarda karşılanması ilkelerinin yerine getirilmesi maksadıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39. maddesi uyarınca  ihalenin iptal edilerek daha sağlıklı bir şekilde tekrar ihale edilmesi gerektiğine karar verilmiştir.” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.

 Yukarıda aktarılan mevzuat ve iptal gerekçeleri çerçevesinde yapılan incelemede, başvuruya konu ihaleye ilişkin yapılan şikayet ve itirazen şikayetler sonucunda ihale sürecinin uzadığı, idarece ihale konusu işin kesintiye uğratılmamasını teminen açık ihale süreci sonuçlanıncaya kadar ihale konusu hizmetin doğrudan temin yolu ile sürdürüldüğü, idarece yapılan  doğrudan teminler sonucunda 2024/UH.I-545 sayılı Kurul kararı uygulandıktan sonra geçerli en düşük teklif sahibi olan başvuru sahibi istekli Ege Gökmen İnşaat Araç Kiralama Ortak Sağlık Güvenlik Birimi İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitim Hizmetleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından iş kalemlerine teklif edilen fiyatların, ihale sürecinde yapılan doğrudan teminlerde ortaya çıkan fiyatlardan yüksek olduğunun idarece tespit edildiği anlaşılmıştır.

İdarenin verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbest olduğu, idarelere kanun ile verilen bu takdir hakkının kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlı kullanılması gerektiği, iptal gerekçesinde kamu yararı ve hizmet gerekleri noktasında herhangi bir aykırılığın bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Öte yandan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.

Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.