İhaleye teklif veren yetkili temsilcisi ile üretici firma ile ayrı ayrı teklif vererek katılamazlar
Konu: Ana dağıtıcı firma ile yetkili dağıtıcı firmanın aynı ihaleye giremeyeceği hakkında.
Karar: Danıştay 13. Dairesinin 26.04.2010 tarih ve E:2009/5621, K:2010/3534 sayılı kararı.
Özet: Trafik Hizmetleri Döner Sermaye İşletme Müdürlüğünce 19.06.2008 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “2008/65415 İKN’li 112 Acil Ambulanslarında Kullanılmak Üzere Lastik Koruma Solüsyonu Alımı” ihalesine ilişkin olarak Teknoser Metal İnşaat Ltd. Şti. tarafından yapılan şikayet başvurusu üzerine, Kamu İhale Kurulunun 24.09.2008 tarih ve 2008/UM.II-3985 sayılı Kararı ile, “4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendi gereğince, ihale işlemlerinin ve ihale kararının iptaline” karar verilmiştir.
Anılan Kurul Kararının iptali istemiyle, Türkata Lastik İnş. Taah. Turz. Gıda San. Tic. Ltd. Şti. tarafından açılan davada, Ankara 11. İdare Mahkemesinin 06.07.2009 tarih ve 2009/1012 sayılı kararında dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Anılan mahkeme kararı üzerine Kamu İhale Kurulunun 31.08.2009 tarih ve 2009/MK-132 sayılı Kararında,
“1- 24.09.2008 tarih ve 2008/UM.II-3985 sayılı Kurul Kararının iptaline,
2- Anılan mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, 4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun uygun bulunmadığına” karar verilmiştir.
Kurumumuzca anılan mahkeme kararına ilişkin temyiz isteminde bulunulmuş olup, Danıştay 13. Dairesi Başkanlığının 26.04.2010 tarih ve E:2009/5621, K:2010/3534 sayılı kararında,
“İhalelerde rekabetin sağlanmasının koşullarından biri de katılımcıların aralarında organik bağ ya da temsil ilişkisinin olmamasıdır. İhaleye katılan her isteklinin özgür iradesiyle verdiği teklif sonucunda gerçekçi ve piyasa koşullarına uygun, kamu açısından da en avantajlı teklifin elde edilmesi amaçlanmaktadır. Anılan husus, kamu kaynaklarının verimli kullanılmasına etki ettiği gibi, ihalede tarafların aralarında anlaşma yaparak teklif bedellerini belirlemelerine olanak sağlayacak hiyerarşik ilişkiler ya da temsil ilişkileri nedeniyle saydamlık ilkesinin de ihlâline sebebiyet verebilecektir.
Bu nedenle Kanunun 17/d maddesinde sayılan durumlar sadece ihale dışı bırakılma sebebi olarak öngörülmemiş, konunun önemi nedeniyle bu fiillerin tespiti halinde yasaklama yaptırımı uygulanacağına da yer verilmiştir.
İdare Mahkemesi kararında belirtilen, aralarında organik bağ olmayan şirketlerin ticari hayatın gerekleri doğrultusunda kendi kararlarını alabileceği ve piyasa koşullarına göre hareket etmesinin asıl olduğu tespiti yerinde olmakla birlikte, kamu yararı amaçlanarak belirlenen idare hukukuna özgü normların yorumlanmasında, temel ihale ilkelerinin ihlâli sonucunu doğuracak ticari kuralların esas alınması mümkün değildir.
Bu durumda, Saytek firmasının ve anılan firmanın Ege Bölgesindeki yetkili temsilcisi niteliğinde bulunan davacı firmanın aynı ihaleye birlikte katılmaları halinde fiili olarak fiyat rekabetinin sağlanamayacağı, ana dağıtıcıdan alınan ürünü teklif eden davacının bu firmadan alınan maliyet bedelinin altında teklif veremeyeceği ve söz konusu durumun Saytek firması tarafından bilinecek olması nedeniyle tekliflerin gizliliğinin kısmen de olsa etkileneceği hususları göz önünde bulundurulduğunda, ayrıca ihalede tek geçerli teklif kalması nedeniyle, düzeltici işlemle giderilemeyecek aykırılıklardan dolayı ihale işlemlerinin ve ihale kararının iptaline ilişkin dava konusu Kamu İhale Kurulu kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varıldığından, aksi yönde verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.” şeklinde gerekçe belirtilerek Ankara 11. İdare Mahkemesinin 06.07.2009 tarih ve E:2009/281, K:2009/1012 sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir.