İhaleyi yapan idarelerce ilgililerden aşırı düşük teklif açıklamasında bulunmalarının istenmesi halinde isteklilerin yükümlülüğünü idarece açıkça belirlenen ve açıklanması istenen iş kalemleri ve analiz girdileri oluşturmaktadır. Başka bir anlatımla, açıklanması istenmeyen bir analiz girdisinden dolayı bu girdi için miktar ya da oran belirtilmemişse isteklilerin bir bedel açıklama yükümlülüğü söz konusu olmayacaktır.Bu durumda, A girdisi yönünden iddia konusu olan  pozunun ocak taşı ile moloz taş inşaatı iş kalemine ilişkin olduğu, oysa pozunun hazır beton harcı ile moloz taş inşaatı iş kalemi olduğu, dolayısıyla poz nolu iş kalemine ilişkin idarenin analiz formatının pozundan farklı olduğu, pozuna ilişkin birim fiyat tarifinde şablon, çalışma sehpası ve malzeme indirme düzeni için gerekli malzemelerin temini ve yapılması maliyetlerinin birim fiyata dâhil olarak belirtildiği, idarece hazırlanan birim fiyat analizinde “A” girdisinin karşılığı olarak herhangi bir miktar veya oranın belirtilmediği, ancak bu giderin isteklilerce diğer giderler arasında fiyatlandırılmasının mümkün olduğu ve söz konusu girdinin açıklama istenmeyecek girdi olarak belirtildiği dikkate alındığında, ihale üzerinde bırakılan A.Ş. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında söz konusu “A” girdisi için bir bedel öngörülmemesinde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.

Davacı Çakıroğlu Petrol ve Ürünleri İnş. Taah. Mad. Hazır Beton Üret. Tesis Ağır Yük Taş.  ve Asfaltlama San. ve Tic. Ltd. Şti.-ÖDF Yılmazlar İnş. Tur. Mad. Nak. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından anılan Kurul kararının iptali ve yürütmesinin durdurulması istemiyle açılan davada Ankara 5. İdare Mahkemesi tarafından 19.09.2017 tarihli ve E:2017/2039, K:2017/2380 sayılı kararı ile “Dava konusu işlemin iptaline” karar verilmiştir.

Alınan Mahkeme kararının uygulanmasını teminen Kamu İhale Kurulunun 15.11.2017 tarihli ve 2017/MK-452 sayılı kararı ile “1) Kamu İhale Kurulu’nun 20.06.2017 tarihli ve 2017/UY.III-1715 sayılı kararının ihale üzerinde kalan isteklinin SY-08 poz no’lu iş kalemine ilişkin aşırı düşük teklif açıklamaları ile ilgili bölümünün iptaline,   

2) Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.

Söz konusu Mahkeme kararının tarafımızca temyiz edilmesi üzerine Danıştay Onüçüncü Dairesinin 14.05.2018 tarih ve E:2017/2777, K:2018/1702 sayılı kararında “… Dosyadaki bilgi ve belgelerden, ihaleyi yapan idarece verilen aşırı düşük teklif sorgulaması yazısında “SY-08 Ocak taşı ile moloz taş inşaat (hazır beton harcı ile) (herşey dâhil)” iş kaleminin açıklanması istenilen iş kalemi olarak belirlenerek bu iş kalemini oluşturan girdilerden açıklama istenilenler ile açıklama istenilmeyenlerin gösterildiği, bu iş kalemi içinde yer alan analiz girdilerinden “A:şablon, çalışma masası ve malzeme indirme düzeni karşılığı” girdisinin ise açıklanması istenilmeyen analiz girdilerinden olarak belirtildiği, idarece verilen analiz formatında A girdisinin karşılığı olarak herhangi bir miktar ya da % oranının belirtilmediği, miktar ve birim sütununun boş bırakıldığı ve açıklama istenmeyecek analiz olarak belirtildiği, SY-08 poz no’lu iş kalemine ilişkin birim fiyat tarifinde şablon, çalışma sehpası ve malzeme indirme düzeni için gerekli malzemelerin temini ve yapılması maliyetlerinin birim fiyata dâhil olarak belirtildiği, ihale üzerinde bırakılan Feza Taahhüt A.Ş. tarafından SY-08 poz no’lu iş kalemine ilişkin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında açıklama istenmeyen ve miktar veya oran da belirtilmeyen A girdisi için herhangi bir bedel öngörülmediği anlaşılmıştır.

İlgililerin, hukuk düzeninin öngördüğü bir yükümlülüğü yerine getirebilmeleri için bu yükümlülüğün kendileri açısından açıkça bilinmesi gerekmektedir. Aksi takdirde bu bilgiye sahip olmayan ilgililer tarafından ifa edilmesi gereken yükümlülükler yerine getirilemeyecektir. Bu durumun ise hukukî belirlilik, öngörülebilirlik ve hukuki güvenlik ilkelerinin ihlâli niteliğinde olacağı açıktır. İhaleyi yapan idarelerce ilgililerden aşırı düşük teklif açıklamasında bulunmalarının istenmesi halinde isteklilerin yükümlülüğünü idarece açıkça belirlenen ve açıklanması istenen iş kalemleri ve analiz girdileri oluşturmaktadır. Başka bir anlatımla, açıklanması istenmeyen bir analiz girdisinden dolayı bu girdi için miktar ya da oran belirtilmemişse isteklilerin bir bedel açıklama yükümlülüğü söz konusu olmayacaktır.

Bu durumda, A girdisi yönünden iddia konusu olan  KGM/17.002/K-H pozunun ocak taşı ile moloz taş inşaatı iş kalemine ilişkin olduğu, oysa SY-08 pozunun hazır beton harcı ile moloz taş inşaatı iş kalemi olduğu, dolayısıyla SY-08 poz nolu iş kalemine ilişkin idarenin analiz formatının KGM/17.002/K-H pozundan farklı olduğu, SY-08 pozuna ilişkin birim fiyat tarifinde şablon, çalışma sehpası ve malzeme indirme düzeni için gerekli malzemelerin temini ve yapılması maliyetlerinin birim fiyata dâhil olarak belirtildiği, idarece hazırlanan birim fiyat analizinde “A” girdisinin karşılığı olarak herhangi bir miktar veya oranın belirtilmediği, ancak bu giderin isteklilerce diğer giderler arasında fiyatlandırılmasının mümkün olduğu ve söz konusu girdinin açıklama istenmeyecek girdi olarak belirtildiği dikkate alındığında, ihale üzerinde bırakılan Feza Taahhüt A.Ş. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında söz konusu “A” girdisi için bir bedel öngörülmemesinde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.

Bu itibarla, davacıların iddiasının yerinde olmadığı anlaşıldığından, itirazen şikâyet başvurusunun reddine ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık dava konusu işlemin iptali yolundaki Mahkeme kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.” gerekçeleri ile “Ankara 5. İdare Mahkemesinin 19.09.2017 tarihli ve E:2017/2039, K:2017/2380 sayılı kararının bozulmasına, davanın reddine” karar verilmiştir.

Anayasa’nın 138’inci maddesinin dördüncü fıkrasında, yasama ve yürütme organları ile idarenin mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.

Ayrıca, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28’inci maddesinin birinci fıkrasında, mahkemelerin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

Anılan Kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

1) Kamu İhale Kurulu’nun 15.11.2017 tarihli ve 2017/MK-452 sayılı kararının iptaline,

2) Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, 20.06.2017 tarihli ve 2017/UY.III-1715 sayılı kararın sonucunun hukuken geçerliliğini koruduğuna,

Oybirliği ile karar verildi.