İkmal İnşaatı İşi ile ilgili olarak düzenlenen hakedişlerin sözleşmesine göre her ay yapılması gerekirken 2-3 ay aralıklarla düzenlendiği, İdaresince hakediş tarihleri arasındaki gün sayısının o hakediş tarihleri arasındaki ayların indeksi alınarak fiyat farkı uygulamasının enterpolasyon sistemi uygulanarak ödemesinin yapıldığı, ancak yüklenici firma ile bu konuda aralarında anlaşmazlık oluştuğu ifade edilerek, konu ile ilgili görüş
YÜKSEK FEN KURULU BAŞKANLIĞI KARAR VE GÖRÜŞLER
Karar Konusu :Fiyat Farkı
Karar No : 2012/6
Karar Tarihi : 01/02/2012
YÜKSEK FEN KURULU KARARI
I- GİRİŞ
… Rektörlüğü tarafından ihale edilerek, 30.11.2010 tarihinde anahtar teslimi götürü
bedel sözleşmeye bağlanan “ … Araştırma ve Uygulama Hastanesi (400 Yatak 98.562 m2) İkmal İnşaatı İşi”nin fiyat farkı uygulamaları ile ilgili görüş talebidir.
II- KONU
… Araştırma ve Uygulama Hastanesi (400 Yatak 98.562 m2) İkmal İnşaatı İşi ile ilgili
olarak düzenlenen hakedişlerin sözleşmesine göre her ay yapılması gerekirken 2-3 ay aralıklarla düzenlendiği, İdaresince hakediş tarihleri arasındaki gün sayısının o hakediş tarihleri arasındaki ayların indeksi alınarak fiyat farkı uygulamasının enterpolasyon sistemi uygulanarak ödemesinin yapıldığı, ancak yüklenici firma ile bu konuda aralarında anlaşmazlık oluştuğu ifade edilerek, konu ile ilgili görüşümüz istenilmektedir.
III- İNCELEME
Konu gönderilen bilgi ve belgeler ile ilgili mevzuatları çerçevesinde, aşağıda belirtilen
şekilde inceleme ve değerlendirmeye tabi tutulmuştur.
… Rektörlüğü tarafından gönderilen … sayılı yazı ve eklerinde özetle;
“ … Araştırma ve Uygulama Hastanesi (400 Yatak 98.562 m2) İkmal İnşaatı İşi”nin
10.11.2010 tarihinde ihale edilerek 30.11.2010 tarihinde anahtar teslimi götürü bedel sözleşmeye
bağlandığı ve 01.12.2010 tarihinde yer teslimi yapılarak işe başlandığı,
Sözleşmesine göre hakediş raporlarının her ayın ilk beş iş günü içerisinde düzenlenmeyip
daha uzun aralıklarla düzenlendiği,
Yüklenici firmanın iş programındaki aylara göre ayrılan ödenek dilimlerinin üzerinde
imalat yaptığı,
İdaresince, hakediş tarihleri arasındaki gün sayısının o hakediş tarihleri arasındaki
ayların endeksi alınarak fiyat farkı uygulamasının enterpolasyon sistemi uygulanarak
hesaplamasının yapıldığı,
Yüklenici firma tarafından, hakedişlerin itirazi kayıtla imzalandığı, fiyat farkının
hiçbir yerde yazılı olmayan ve sözleşmeye aykırı keyfi bir metotla hesaplandığı ifade edilerek,
fiyat farkı hesabının sözleşmeye uygun olarak hesaplanması talebiyle bu uygulamaya itirazda
bulunduğu,
Belirtilerek fiyat farkı kararnamesinin nasıl uygulanacağı konusunda Kurulumuz
görüşünün bildirilmesi talep edilmektedir.
İşe ait Sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesi (Y.İ.G.Ş.)’nin “Geçici hakediş
raporları” başlıklı 39 uncu maddesinde;
“… (4) Hakediş raporlarının düzenlenmesinde aşağıdaki esaslara göre işlem yapılır:
- a) Geçici hakediş raporları yüklenicinin başvurusu üzerine, sözleşme veya eklerinde
aksine bir hüküm bulunmadıkça her ayın ilk beş işgünü içinde düzenlenir. …
- e) Yüklenicinin geçici hakedişlere itirazı olduğu takdirde, karşı görüşlerinin neler
olduğunu ve dayandığı gerçekleri, idareye vereceği ve bir örneğini de hakediş raporuna
ekleyeceği dilekçesinde açıklaması ve hakediş raporunun “idareye verilen ……..tarihli
dilekçemde yazılı ihtirazı kayıtla” cümlesini yazarak imzalaması gereklidir. Eğer yüklenicinin,
hakediş raporunun imzalanmasından sonra tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar, yetkililer
tarafından hakediş raporunda yapılabilecek düzeltmelere bir itirazı olursa hakedişin kendisine ödendiği tarihten başlamak üzere en çok on gün içinde bu itirazını dilekçe ile idareye bildirmekzorundadır. Yüklenici itirazlarını bu şekilde bildirmediği takdirde hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılır. …”hükmü yer almaktadır.
İdaresi yazısı ve ekleri incelendiğinde;
Hakediş raporlarının sözleşmesi gereği yüklenicinin başvurusu üzerine her ayın
ilk beş işgünü içinde düzenlenmesi gerekirken, yüklenicinin 2 nci, 3 üncü ve 4 üncü hak
edişlerin düzenlenmesi yönünde başvuruda bulunmadığı, dolayısıyla da hakedişin zamanında
düzenlenmemesi halinin ihtilafı oluşturduğu,
Yüklenicinin geçici hakedişlere itirazı olduğu takdirde, karşı görüşlerinin neler
olduğunu ve dayandığı gerçekleri, idareye vereceği ve bir örneğini de hakediş raporuna ekleyeceği dilekçesinde açıklaması ve hakediş raporunun “idareye verilen ……..tarihli dilekçemde yazılı ihtirazı kayıtla” cümlesini yazarak imzalaması gerekirken, hakedişleri “fiyat farkına itirazım kaydıyla” cümlesini yazarak imzaladığı ve hakediş raporlarına ekli herhangi bir dilekçesinin olmadığı, 24.05.2011 tarihli ve 33 sayılı dilekçesi ile 2 no.lu hak dişteki fiyat farkına sözlü itirazda bulunduğunu belirterek fiyat farkının sözleşmeye uygun olarak hesaplanmasını talep ettiği ancak, nasıl hesaplanması gerektiği hususunda bir görüş belirtilmediği, dolayısıyla hak edişe yapıldığı ifade edilen ihtirazın sözleşmesine göre olması gereken nitelikte bir ihtirazı olmadığı,
Yüklenicinin diğer hakedişlerde idareye verilen …./…/….. tarih ve ….. sayılı dilekçede
yazılı ihtirazı kayıtla hakedişleri imzaladığına ilişkin bir ihtirazının bulunmadığı ayrıca,
yüklenicinin bahis konusu dilekçesine idaresince bir cevap verilip verilmediği hususunda idaresi yazısı ve eklerinde bir bilginin yer almadığı,
Hususları anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, sözleşmesi eki Y.İ.G.Ş.’nin Ataşmanlar ve ilgili diğer defterler başlıklı
- maddesinin birinci paragrafında; “İşyerlerinde, yapılan işlerin bütün ayrıntılarını günü gününe
kayıt altına almak için, örneklerine göre şantiye günlük defteri, röleve ve ataşman defterleri,
bunlarla ilgili belgeler yüklenici ile birlikte yapı denetim görevlisi tarafından tutulur. Yüklenici
bu defterleri ve ilgili belgeleri imzalamak zorundadır. Bunlardan imzalı birer kopya yükleniciye
verilir.” hükmü mevcut olup, bu hüküm ile birlikte Kamu İhale Kurumunca, 4734 sayılı Kanun
kapsamında ihale edilip sözleşmeye bağlanan yapım işlerinin denetim hizmetlerinin yürütülmesi
sırasında “Bayındırlık İşleri Kontrol Yönetmeliği”nin 4735 sayılı Kanun ve ilgili mevzuatına
aykırı olmayan hükümlerinin idareler tarafından uygulanması prensip olarak benimsenmiş
olduğu dikkate alındığında, yapılan işlerin bütün ayrıntılarını günü gününe kayıt altına almak
için yapı denetim görevlisi ile yüklenicinin müştereken şantiye defteri, röleve, ataşman, tutanak ve yeşil defterler düzenlenmek zorunda bulunduğu hususu açıktır.
İşin yürütülmesi sırasında tarafların sözleşme ve eklerinde yer alan görev, sorumluluk
ve yükümlülüklerini yerine getirmelerinin taahhüdün gereği olduğu, buradan hareketle bu işte de tarafların belirtilen kayıtları ve defterleri tutma görevini yerine getirmiş olmaları gerektiği dikkate alındığında, imalatların fiilen yapıldığı tarihler ile bu tarihlere göre yapılan
işlerin bedellerini belirleme imkanı da mevcut bulunmaktadır.
4 – KARAR
Konu, ön bölümde belirtildiği üzere detaylı olarak incelenmiş ve değerlendirilmiş olup,
buna göre;
- a) İşin yapımı sürecinde, tutulması gerekli olan şantiye günlük defteri, röleve ve ataşman
defterlerini, tutanak vb. gibi belgelerden imalatların fiilen yapıldığı tarihler ile bu tarihlere göre
bedellerini belirleme imkanının bulunduğuna,
- b) Fiyat farkı konusunda ise, sözleşmesinin “fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması
şartları” başlıklı 14 üncü maddesinde ön görülen usul ve esaslar doğrultusunda uygulama
yapılmasının gerekli bulunduğuna,
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki 644 sayılı Kanun
Hükmünde Kararnamenin 16 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine istinaden, 01/02/2012
tarihinde yapılan toplantıda katılanların oybirliği ile karar verilmiştir.