kamu idarelerinin, ihale yoluyla gerçekleştirilen hizmet alımı ve yapım işlerinde yüklenici tarafından istihdam edilen işçilere karşı asıl işveren olarak müteselsil sorumluluğu bulunmakta olup kamu idarelerinin yüklenici adına ödemek durumunda kaldıkları işçi ücretleri dolayısıyla ilgili yükleniciye rücu etmeleri gerekmektedir. Bahse konu olayda, …Büyükşehir Belediyesince feshedilen …. 2’inci Aşama Yapım İşi ve … Aşama İkmal İnşaatı Yapım İşlerinde, yükleniciler ….. A.Ş. ve ….Ltd. Şirketlerinin işçilerine ödemediği ücret toplamı …. TL’nin, işçiler tarafından asıl işveren sıfatıyla ….Büyükşehir Belediyesi aleyhine açılan alacak davaları neticesinde, Belediye tarafından ödendiği ancak, söz konusu tutarların anılan firmalardan rücuen tahsili için gerekli yasal işlemlerin başlatıldığı anlaşılmıştır.
| Kamu İdaresi Türü | Belediyeler ve Bağlı İdareler |
|---|---|
| Yılı | 2011 |
| Dairesi | 6 |
| Karar No | 21 |
| İlam No | 128 |
| Tutanak Tarihi | 18.4.2013 |
| Kararın Konusu | Çeşitli Konuları İlgilendiren Kararlar |
Taşeron İşçilere İlgili Firma Tarafından Ödenmesi Gerektiği Halde Ödenmeyen İşçi Ücretlerinin, Asıl İşveren Olduğu Gerekçesiyle Verilen Mahkeme Kararına İstinaden Belediye Bütçesinden Ödenmesi.
Denetçi sorgusunda yer alan; taşeron işçilere ilgili firma tarafından ödenmesi gerektiği halde ödenmeyen işçi ücretlerinin, asıl işveren olduğu gerekçesiyle verilen mahkeme kararına istinaden, ….Büyükşehir Belediyesince ödenmesi suretiyle toplam …. TL kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasına ilişkin olarak dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda;
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 2’inci maddesinin 6’ıncı fıkrasında;
“Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.”
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun müteselsil sorumluluğa ilişkin 61 ve 62’inci maddelerinde;
“a. Dış ilişkide
MADDE 61- Birden çok kişi birlikte bir zarara sebebiyet verdikleri veya aynı zarardan çeşitli sebeplerden dolayı sorumlu oldukları takdirde, haklarında müteselsil sorumluluğa ilişkin hükümler uygulanır.
b. İç ilişkide
MADDE 62- Tazminatın aynı zarardan sorumlu müteselsil borçlular arasında paylaştırılmasında, bütün durum ve koşullar, özellikle onlardan her birine yüklenebilecek kusurun ağırlığı ve yarattıkları tehlikenin yoğunluğu göz önünde tutulur.
Tazminatın kendi payına düşeninden fazlasını ödeyen kişi, bu fazla ödemesi için, diğer müteselsil sorumlulara karşı rücu hakkına sahip ve zarar görenin haklarına halef olur.”
denilmektedir.
Anılan hükümlere göre, kamu idarelerinin, ihale yoluyla gerçekleştirilen hizmet alımı ve yapım işlerinde yüklenici tarafından istihdam edilen işçilere karşı asıl işveren olarak müteselsil sorumluluğu bulunmakta olup kamu idarelerinin yüklenici adına ödemek durumunda kaldıkları işçi ücretleri dolayısıyla ilgili yükleniciye rücu etmeleri gerekmektedir.
Bahse konu olayda, …Büyükşehir Belediyesince feshedilen …. 2’inci Aşama Yapım İşi ve … Aşama İkmal İnşaatı Yapım İşlerinde, yükleniciler ….. A.Ş. ve ….Ltd. Şirketlerinin işçilerine ödemediği ücret toplamı …. TL’nin, işçiler tarafından asıl işveren sıfatıyla ….Büyükşehir Belediyesi aleyhine açılan alacak davaları neticesinde, Belediye tarafından ödendiği ancak, söz konusu tutarların anılan firmalardan rücuen tahsili için gerekli yasal işlemlerin başlatıldığı anlaşılmıştır.
Bu itibarla, sorgu konusu edilen; taşeron işçilere ilgili firmalar tarafından ödenmeyip … Büyükşehir Belediyesi tarafından ödenen işçi ücretlerine ilişkin toplam …. TL için, bu tutarın rücuen tahsili için gerekli yasal işlemlerin başlatıldığı anlaşıldığından, ilişilecek husus bulunmadığına,
(Üye …. ve Üye ….’nun; “Her ne kadar sorumlularca gönderilen savunmalarda bahse konu ödemelerin rücuen tahsili için gerekli yasal işlemlerin başlatıldığı ve ilgili mahkemelerde yükleniciler aleyhine alacak davaları açıldığı bildirilmekte ise de, söz konusu davalar sonuçlanana değin Denetçisince ilişik tutulan ödemeler toplamı …. TL’nin hüküm dışı bırakılmasına karar verilmesi gerekir.” şeklindeki ayrışık görüşlerine karşı)
oy çokluğuyla karar verildi.