Koruma ve Güvenlik Hizmet Alım yürütmeyi durdurma kararı

Bursa Şevket Yılmaz Hastanesi Baştabipliği tarafından 28.09.2009 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “2010 Mali Yılı Koruma ve Güvenlik Hizmet Alımı”  ihalesine ilişkin olarak Anka Özel Güvenlik Sistemleri Koruma San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin 06.11.2009 tarih ve 22625 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 05.11.2009 tarihli dilekçe ile yapılan itirazen şikayet başvurusu üzerine Kamu İhale Kurulu’nun 23.11.2009 tarih ve 2009/UH.II-2803 sayılı Kararında, “4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine”  karar verilmiştir.

Davacı Görehan Özel Güvenlik Koruma ve Güvenlik Eğitim Hiz. Ltd. Şti. vekili Av. Dr. Ahmet T. Keşli tarafından anılan kararın yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle açılan davada, Ankara 14 üncü İdare Mahkemesince verilen 28.01.2010 gün ve E:2009/1549 sayılı kararda;

“Davacı tarafından, Kamu ihale Kurulu’nun itirazen şikâyet başvurusunda yer almayan bir iddiaya istinaden karar vermesinin, Kamu İhale Kanununun 56’ncı maddesinin ikinci fıkrasında yer alan; Kurum’un, itirazen şikâyet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikâyet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlâl edilip edilmediği açılarından inceleyeceğine ilişkin hükme aykırı olduğu ve yetki aşımının söz konusu olduğu iddia edilmekte ise de; itirazen şikâyet başvurusunun davacı şirketin teklif fiyatına yönelik olması ve bu haliyle davalı idarenin teklif fiyata yönelik (farklı bir gerekçeyle olsa da) inceleme yapmasının mümkün olduğu kanaatiyle davacının bu iddiasına itibar edilmemiştir.

Yukarıda yer verilen düzenlemelere göre; ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılmasından sorumlu olan idarelerce, hizmet alımı ihalelerinde ihalenin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi üzerinde bırakılacağı, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibinin belirlenmesi sürecinde aşırı düşük teklif değerlendirmesine tâbi tutulan firmalardan teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntıların yazılı olarak isteneceği, yazılı açıklama yapan isteklilerin teklif fiyatlarını oluşturan bileşenler hakkındaki açıklamaları yazılı ve belgeli olarak yapacağı, yapılan belgeli-yazılı açıklamaları değerlendiren idarece açıklaması yeterli görülmeyen tekliflerin değerlendirme dışı bırakılacağı, belgeli açıklaması yeterli görülen isteklilerden ise ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibinin belirleneceği, Kamu ihale Kurumunun, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibinin belirlenmesinde sorgulama kriterlerini belirlemeye yetkili olduğu, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenmesi ve ihalenin üzerinde bırakılabilmesi için de, isteklinin teklif ettiği fiyatın ilgili bölümünün asgari işçilik maliyetini karşılaması gerektiği açıktır.

Bilindiği üzere, asgari işçilik maliyetinin tespitinde, ihale konusu işin süresi ve personel sayısı ile ilgili mevzuatı uyarınca personele ödenecek ücretlerin miktarı etken unsurlardır. Anılan unsurlar ise ihaleye ait idarî ve teknik şartnamede belirlenmektedir.

Uyuşmazlığa konu ihalede de asgarî işçilik maliyetinin tespitinde kullanılacak kriterler ve etken olan unsurlar, idari ve teknik şartnamede belirlenmiştir. Hizmet alımı ihalelerine katılan istekliler tarafından ihale şartnamelerinde belirlenen kriter ve unsurlar gözetilerek belirlenen değerler, Kamu ihale Kurumu’nun resmî internet sitesinde ilgililerin kullanımına sunulan İşçilik Hesaplama Modülü’ne girilerek toplam asgari işçilik maliyeti hesaplanmakta, bu suretle bulunan toplam maliyet de işçi sayısı ve iş süresine bölünerek birim asgari işçilik maliyeti bulunmaktadır. Bu şekilde bulunan birim fiyatın işçi sayısı ve iş süresi (miktar) ile çarpılması sonucu elde edilen değer de, yine toplam tutara tekabül etmektedir.

Ancak; her bir iş/maliyet kalemine ait hesaplamalar yapılırken, Kamu İhale Kurumu’nun belirlediği İşçilik Hesaplama Modülünde parasal değerlerin kuruş hanesinin iki rakam olacak şekilde yazılması gerektiğinden, birim fiyatın miktar ile çarpılması sonucu elde edilen tutar ile İşçilik Hesaplama Modülü kullanılarak bulunan toplam asgarî işçilik maliyet tutarı arasında küçük fiyat farkları oluşmaktadır. Her bir iş/maliyet kalemi yönünden kuruş bazında meydana gelen fiyat farklarının toplanması sonucunda da, ortaya lira bazında toplam fiyat farkı çıkabilmektedir. Bu şekilde oluşan toplam fiyat farkı, iş/maliyet kaleminin sayısına göre değişik oranlarda olabilmektedir.

Dava konusu olayda da; davacı şirketin teklif ettiği 667.504,69-TL teklif fiyatının, Kamu İhale Kurumu’nun İşçilik Hesaplama Modülü ile bulduğu 667.507,37-TL’nin altında kalmasının nedeni, yukarıda belirtilen hesaplama yöntemiyle ilgilidir. Gerçekten; 9 adet iş/maliyet kaleminden oluşan asgari işçilik maliyeti hesaplamasında, virgülden sonraki iki haneye göre yazılan birim fiyatın işçi sayısı ve süresi ile çarpılması sonucu bulunan toplam bedel, İşçilik Hesaplama Modülü ile bulunan rakamlardan az da olsa küçük kalmış ve toplamda 2,68-TL’lik fark meydana gelmiştir.

Bu durum, aşağıdaki tabloda açıkça görülmektedir:

Tablonun incelenmesinden anlaşılacağı üzere; aşırı düşük teklif sorgulamasına tâbi tutulan davacı firmanın, İşçilik Hesaplama Modülünde bulduğu her bir iş/maliyet kalemine ait miktarları işçi sayısı ve iş süresine bölerek elde ettiği ve kuruş kısmını iki haneli olarak aldığı birim fiyatlara istinaden toplam teklif fiyatını oluşturduğu, toplam teklif fiyatına ulaşırken de kuruş kısmını iki haneli olarak aldığı birim fiyatları işçi süresi ve sayısı ile çarpması sonucu, 2,68-TL fiyat farkının ortaya çıktığı anlaşılmaktadır.

Toplam teklif fiyatında anılan hesaplama yöntemi nedeniyle ortaya çıkan 2,68-TL fiyat farkı, davacının teklif ettiği fiyatın esasını etkileyecek bir husus olmayıp; anılan fiyat farkının, davacının aşırı düşük teklif sorgulamasında birim fiyat üzerinden yaptığı hesaplamaya göre verdiği teklif fiyatın asgarî işçilik maliyetini karşılamadığını kabul etmeye yeterli bir neden değildir. Dolayısıyla da, davacı şirket teklifinin salt bu nedenle değerlendirme dışı bırakılmasının mümkün olmadığı ve ihalenin ekonomik açıdan en avantajlı teklifi sunan davacı şirket üzerinde bırakılması gerektiği kanaatine varılmaktadır. Aksi durumun kabulü ile; yukarıda bahsi geçen hesaplama yöntemi nedeniyle teklif ettiği fiyatın toplam asgari işçilik maliyetinin 2,68-TL altında olduğundan bahisle, aşın düşük teklif sorgulamasında belgeli açıklamaları yeterli görülen davacı şirket teklifinin değerlendirme dışı bırakılması, kamu ihalelerinin temel ilkeleri arasında bulunan ihtiyaçların uygun şartlarla karşılanması ve kaynakların verimli kullanılması ilkeleri ile hakkaniyete aykırı sonuçlar doğuracaktır.

Bu durumda; davacı şirket teklifinin değerlendirme dışı bırakılması hususunun düzeltici işlem olarak belirlenmesi yolundaki dava konusu Kamu İhale Kurulu kararında hukuka uygunluk görülmemiştir.” gerekçesiyle dava konusu işlemin yürütmesinin durdurulmasına karar verilmiştir.

Anayasanın 138 inci maddesinin dördüncü fıkrasında, yasama ve yürütme organları ile idarenin, mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.

Öte yandan, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 27 nci maddesinin ikinci fıkrasında; Danıştay veya idari mahkemelerin, idari işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkansız zararların doğması ve idari işlemin açıkça hukuka aykırı olması şartlarının birlikte gerçekleşmesi durumunda gerekçe göstererek yürütmenin durdurulmasına karar verebileceği, aynı Kanunun 28 inci maddesinin birinci fıkrasında ise; Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerektiğinden,

Açıklanan nedenlerle;

1) Kamu İhale Kurulu’nun 23.11.2009 tarih ve 2009/UH.II-2803 sayılı Kararının

“Bu durumda, ihale üzerinde kalan firma tarafından teklif edilen fiyat olan 667.504,69 TL, aşırı düşük teklif açıklamasında yol ve kıyafet giderleri için belirtilen fiyatlar kullanılarak işçilik hesaplama modülü yardımıyla yapılan hesap sonucunda elde edilen toplam tutar olan 667.507,37 TL’yi karşılamadığından, söz konusu firmanın teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

          Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde kalan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerektiği” ne ilişkin bölümü ile “4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine” ilişkin hüküm fıkrasının iptaline,

2) Anılan mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, Görehan Özel Güvenlik Koruma ve Güvenlik Eğitim Hiz. Ltd. Şti’nin sunduğu teklif fiyatının, teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler için belirtilen fiyatlar ve K.İ.K. işçilik hesaplama modülü kullanılarak elde edilen tutara özel güvenlik mali sorumluluk sigortası bedeli de dahil edilerek bulunan anılan istekli tarafından teklif edilmesi gereken toplam maliyetin 2,68 TL altında kaldığı ve anılan maliyeti karşılamadığı görülmekte ise de anılan mahkeme kararının gerekçelerinde davacı Görehan Özel Güvenlik Koruma ve Güvenlik Eğitim Hiz. Ltd. Şti’nin teklifinin, kullanılan hesaplama yöntemi nedeniyle ortaya çıktığı belirtilen 2,68 TL’lik fiyat farkından ötürü değerlendirme dışı bırakılmasının mümkün olmadığı ve ihalenin ekonomik açıdan en avantajlı teklifi sunan davacı firma üzerinde bırakılması gerektiği belirtildiğinden 4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine

 
Oybirliği ile karar verildi.