Milli Kütüphane Ek Depo Yapım işi yürütmeyi durdurma kararı

Ankara İl Özel İdaresi tarafından 24.02.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan 2010/8960 İhale Kayıt Numaralı “Milli Kütüphane Ek Depo Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Ertuğrul İnş. Turizm San. ve Tic. A.Ş.’nin 30.06.2010 tarih ve 15244 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan itirazen şikayet başvurusu üzerine Kamu İhale Kurulu’nun 31.08.2010 tarih ve 2010/UH.I-2594 sayılı kararı ile “Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.

Davacı Ertuğrul İnş. Turizm San. ve Tic. A.Ş. tarafından anılan kararın yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle açılan davada, Ankara 15. İdare Mahkemesinin 10.01.2011 tarih ve E:2010/2122 sayılı kararı ile “yürütmenin durdurulması isteminin reddine” karar verilmesi üzerine, davacı tarafından Ankara Bölge İdare Mahkemesi nezdinde itirazda bulunulmuş ve Bölge İdare Mahkemesinin 26.01.2011 tarih ve Y.D. İtiraz No:2011/374 sayılı kararı ile “…itirazın kabulüne, Ankara 15. İdare Mahkemesince verilen 10.01.2011 gün ve E:2010/2122 sayılı kararının kaldırılmasına, yürütmenin durdurulmasına…” karar verilmiş olup, anılan kararın uygulanmasını teminen alınan 24.02.2011 tarih 2011/MK-40 sayılı Kurul kararı ile;

“1) Kamu İhale Kurulu’nun 31.08.2010 tarih ve 2010/UH.I-2594 sayılı kararının iptaline,

2) Anılan mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, davacı Ertuğrul İnşaat Turizm San. ve Tic. A.Ş.’nin teklifinin değerlendirmeye alınarak bu aşamadan sonraki işlemlerin yeniden gerçekleştirilmesi hususunun, 4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem olarak belirlenmesine” karar verilmiştir.

Daha sonra Ankara 15. İdare Mahkemesinin 05.05.2011 tarih ve E:2010/2122 K:2011/804 sayılı kararı ile;

“Dava dosyasının incelenmesinden, Ankara İl Özel İdaresi tarafından 24.02.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Milli Kütüphane Ek Depo Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak ihaleye 26 isteklinin katıldığı, yaklaşık maliyeti 21.453.611,35 TL olan ihalede sınır değerin 13.687.780,09 TL olarak belirlendiği, sınır değerin altında teklif veren 5 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, bu isteklilerden bir tanesinin açıklama sunmadığı, aralarında 12.861.510,35 TL teklif bedeliyle en düşük teklif sahibi olan davacı şirketin de bulunduğu diğer 4 şirketin açıklamalarının ihale komisyonunca uygun bulunmadığı, bu istekliler ihale dışı bırakılarak ihalenin 12.08.2010 tarihli ihale komisyonu kararı ile 13.769.880,00 TL bedelle Serkan İnş. Taah. Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, davacı şirketin 11.06.2010 tarihinde idareye şikayet başvurusunda bulunduğu, başvurunun reddi üzerine 30.06.2010 tarihinde, aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmamasına ilişkin ihale komisyonu kararının hatalı olduğu iddiasıyla itirazen şikayet başvurusunda bulunulduğu, Kamu İhale Kurulu’nun 31.08.2010 tarih ve 2010/UY.I.2954 sayılı kararıyla, uyuşmazlık konusu ihalede sunduğu teklifin aşırı düşük olduğu tespit edilerek aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulan davacı şirketin sunmuş olduğu 12.05.2010 tarihli aşırı düşük teklif açıklamasında; hareket dedektörü, paslanmaz çelik turnike, online OKS cihazı, KGKS bilgisayar yazılımı, standart alone okuyucu, elektrik kilit karşılığı, adaptör ve proximity kart imalatları kalemlerine ilişkin olarak herhangi bir proforma fatura veya teklif yazısı eklenmediği, mat yüzey sertleştirici ve parlatılmış yüzey sertleştirici uygulanması imalatlarına ilişkin olarak Profi Beton İnş. Tic. Ltd. Şti’nden alınan teklife yer verildiği, ekinde anılan imalatlara ilişkin olarak maliyet tespit raporunun eklendiği, ancak maliyet tespit raporunda tespiti yapılan şirketin unvanı Orhan Yaşar olarak belirtilmekte olup teklifte yer alan şirketin unvanıyla uyuşmadığı, ayrıca mat yüzey sertleştiricinin birimine Profi Beton İnş. Ltd. Şti. tarafından 7,48 TL teklif verilmesine rağmen maliyet tespit raporunda anılan imalatın 7,78 TL olarak gösterildiği, anılan fiyatların birbiriyle uyumlu olmadığı gerekçeleriyle itirazen şikayet başvurusunun reddine karar verildiği, bu işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerine göre, ihale komisyonunun, yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük teklifleri belirleyerek teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak isteyeceği, komisyonunun aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kamu İhale Kurumu tarafından belirlenen kriterleri esas alacağı, Kurumun aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri belirlemeye yetkili olduğu görülmektedir.

Bu sorgulama kriterlerinin belirlendiği Kamu İhale Genel Tebliği’nin dava konusu ihalenin yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan şekliyle 45.1.6. maddesine göre, isteklilerin açıklamalarını kendi stoklarında olmayan imalatlara ilişkin yapmaları durumunda, piyasada faaliyet gösteren firmalardan alınan proforma fatura veya tekliflerin sunulması, ekinde de maliyet tespit raporu veya birim maliyet cetveli ile son geçici vergi beyanname dönemine ait alış ve satış faturasının eklenmesi gerekmektedir.

Uyuşmazlık konusu ihaleye ait işlem dosyası incelendiğinde, aşırı düşük teklif açıklamasını kendi stoklarında olmayan imalatlara ilişkin yapan davacı şirketin 12.05.2010 tarihli aşırı düşük teklif açıklamasında, hareket dedektörü, paslanmaz çelik turnike, online OKS cihazı, KGKS bilgisayar yazılımı, standart alone okuyucu, elektrik kilit karşılığı, adaptör ve proximity kart imalatları kalemlerine ilişkin olarak herhangi bir proforma fatura veya teklif yazısı eklemediği, dolayısıyla bu yöndeki açıklamanın mevzuata uygun olmadığı, yine mat yüzey sertleştirici uygulanması imalatına ilişkin olarak Profi Beton İnş. Tic. Ltd. Şti.’nden imalatın birimine 7,48 TL verilmesine rağmen maliyet tespit raporunda anılan imalatın birimine 7,78 TL fiyat verildiği, bu fiyatların birbiriyle uyumlu olmadığı, bu iki hususun dışında mat yüzey sertleştirici ve parlatılmış yüzey sertleştirici uygulanması imalatlarına ilişkin olarak Profi Beton Ltd. Şti.’nden alınan teklife yer verildiği ekinde anılan imalatlara ilişkin olarak maliyet tespit raporunun eklendiği, ancak maliyet tespit raporunda tespiti yapılan şirketin unvanı Orhan Yaşar olarak belirtilmesine rağmen teklifte yer alan şirket unvanıyla uyuşmadığı gerekçesiyle açıklamanın uygun görülmediği anlaşılmakla birlikte her iki belgede de Profi firması ile Orhan Yaşar’ın iş adreslerinin aynı olduğunun görüldüğü, 10.12.2009 tarih-ve 76756 sayılı faturada da firma ve kişi isminin birlikte yazılı olduğu, dolayısıyla bu husus yönünden açıklamanın uygun bulunmamasının hatalı olduğu görülmekte ise de, diğer iki husus yönünden aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı, dolayısıyla davacı şirketin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Bu durumda, teklifi değerlendirme dışı bırakılması gereken davacı şirketin itirazen şikayet başvurusunun reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.

Davacı tarafından, 30.07.2010 tarih ve 27657 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu İhale Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Tebliğin 45.1.2.1.maddesine göre, aşırı düşük teklif sorgulamasında teklifin %20’sini oluşturan iş kalemleri/gruplarının açıklanmasının zorunlu olmadığı yönünde hüküm getirildiği, bu itibarla Tebliğde yapılan yeni düzenleme ile sistemin esnetildiği ve Kurul tarafından açıklaması uygun bulunmayan kalemlerin ise işin % 1’ine dahi tekabül etmediği dikkate alındığında tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasının mevzuata, hakkaniyete ve kaynakların verimli kullanılması ilkesine aykırı olduğu ileri sürülmekte ise de, aynı Tebliğin Geçici 1.maddesinde, bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce ilanı veya duyurusu yapılmış olan yapım işi ihalelerinin, ilanın veya duyurunun yapıldığı tarihte yürürlükte olan Kamu İhale Genel Tebliğinin Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğine aykırı olmayan hükümlerine göre sonuçlandırılacağının belirtildiği, dolayısıyla davacının lehine olduğunu ifade ettiği değişikliğin ihale ilanı ile ihalenin yapıldığı tarihten sonra gerçekleştiği ve dava konusu ihalede uygulanamayacağı anlaşılmakla bu iddia yerinde görülmemiştir…” gerekçesi ile “davanın reddine” karar verilmiştir.

Anayasanın 138 inci maddesinin dördüncü fıkrasında, yasama ve yürütme organları ile idarenin, mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.

Öte yandan, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 27 nci maddesinin ikinci fıkrasında; Danıştay veya idari mahkemelerin, idari işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkansız zararların doğması ve idari işlemin açıkça hukuka aykırı olması şartlarının birlikte gerçekleşmesi durumunda gerekçe göstererek yürütmenin durdurulmasına karar verebileceği, aynı Kanunun 28 inci maddesinin birinci fıkrasında; Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

Açıklanan nedenlerle;

Ankara 15. İdare Mahkemesinin 05.05.2011 tarih ve E:2010/2122 K:2011/804 sayılı kararının uygulanması için;
1 ) Kamu İhale Kurulu’nun 24.02.2011 tarih 2011/MK-40 sayılı kararının iptaline,

2) Anılan mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, 4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine
Oybirliği ile karar verildi.