Özel Teknik Şartname düzenlemesinde 24 saat hizmet esasına dayalı çalışma yapılacağı belirtilmiş olup işçilerin 4857 sayılı İş Kanunu çerçevesinde çalıştırılmasına ilişkin yükümlülüklere hem idarenin hem de yüklenicinin uymasının esas olduğu ve bu hususun sözleşmenin yürütülmesi sürecinde göz önünde bulundurulacağı ilgili birim fiyat tariflerinde kamyon, greyder ve yükleyicinin şoförü operatörü ve düz işçisi ile beraber 1 aylık bekleme bedelinin fiyata dâhil olduğunun ifade edildiği ve yaklaşık maliyetin bu tariflere uygun şekilde hesaplanmış olduğu Sözleşme Tasarısı maddesi uyarınca sözleşmenin uygulanmasında ihale dokümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sıralamasında birim fiyat tariflerinin teknik şartnamelerden önce geldiği dolayısıyla Özel Teknik Şartnamenin farklı yöndeki düzenlemesinin değil birim fiyat tariflerinin esas alınmasının gerektiği

BAŞVURU SAHİBİ:

Kumsal Petrol Maden Taah. İnş. Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2021/347308 İhale Kayıt Numaralı “Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü 23(Manisa), 24(İzmir) ve 29(Ayvalık) Şube Şeflikleri Yollarında Rutin Yol Bakım ve Onarım İle Kar ve Buz Mücadelesi Yapım İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü tarafından 29.07.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü 23 (Manisa), 24 (İzmir) ve 29 (Ayvalık) Şube Şeflikleri Yollarında Rutin Yol Bakım ve Onarım ile Kar ve Buz Mücadelesi Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Kumsal Petrol Maden Taah. İnş. Tic. Ltd. Şti.nin 09.08.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 13.08.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 23.08.2021 tarih ve 38477 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 23.08.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur

Başvuruya ilişkin olarak 2021/1377 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İşin anahtar teslimi götürü bedel teklif verilen kısmına ilişkin olarak, CTP ve trafik ekip araçları, acil durum ekip aracı, kanal kazıcılı yükleyici, lastik tekerlekli yükleyici ve ön süpürgeli kamyon gibi araçlara ilişkin maliyetlere yaklaşık maliyet hesabında yer verilmediği, bunlara ilişkin maliyetlerin kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış rayiçlerden faydalanılarak öngörülmüş olması halinde ise çift kabinli kamyon-kamyonet ile ön süpürgeli veya CTP takma aparatlı kamyonların idarece istenilen özellikleriyle rayiçlere konu araç özelliklerinin örtüşmediği, 1 km için öngörülen araç miktarlarının toplam yol ağı uzunluğu ile çarpılarak bulunan idarenin yaklaşık maliyet hesabına esas araç sayıları ile ihalede istenilen araç sayılarının uyumlu olmadığı; yine ihale dokümanında işin bahse konu kısmı için oluşturulan 18 kişilik ekibin çalıştırılmasının öngörüldüğü, ancak saatlik işçilik miktarlarının yaklaşık maliyet hesabına esas toplam işçilik miktarını yansıtmadığı,

2) Sözleşme Tasarısı’nın 33.22’nci maddesinde idarenin kullanımı için toplam dört adet binek aracın yüklenici tarafından temin edileceğinin düzenlendiği, bu araca ilişkin maliyetlere yaklaşık maliyet hesabında yer verilmediği,

3) KGM/SÜP poz numaralı iş kalemi kapsamında gerçekleştirilecek işlerde, Karayolları Genel Müdürlüğü Tesisler ve Bakım Dairesi Başkanlığının ilgili yazısı çerçevesinde, Yol Yapım, Bakım ve Onarımlarında Trafik İşaretleme Standartları’nın 4.1/(b) maddesi gereğince en az 1 adet işaretleme kamyonunun da operatörü ve yakıtı ile birlikte temin edilmesi gerektiği, bu araca ilişkin maliyetlere yaklaşık maliyet hesabında yer verilmediği,

4) İlgili mevzuat çerçevesinde KGM/5050/K poz numaralı “Trafik İşaretleme Malzemelerinin Temini, İşaretlemenin Yapılması ve Emniyet Tedbirlerinin Alınması” başlıklı iş kaleminin de ihale konusu iş kapsamında bulunması gerektiği, nitekim bu iş kalemine konu işlere birim fiyat tarifleri ve Özel Teknik Şartname’de yer verildiği, ancak buna ilişkin maliyetlere yaklaşık maliyet hesabında yer verilmediği,

5) İhale dokümanında kar ve buzla mücadelenin 24 saat hizmet esasına dayandığının belirtildiği, 4857 sayılı İş Kanunu çerçevesinde ise bir işçinin ayda en fazla 225 saat çalışabileceği, ancak idarece yaklaşık maliyet hesaplanırken bir işçinin ayda 720 saat çalışacağının öngörüldüğü, bu durumun mevzuata aykırı olduğu, 24 saat esaslı çalışma yapılabilmesi için vardiya sistemi oluşturularak buna göre işçi sayısının tespit edilmesi gerektiği; yine kar ve buzla mücadelede çalışacak araç ve iş makinesi maliyetlerinin hatalı hesaplandığı, piyasa araştırması yapılırken alınan fiyat tekliflerine konu araç ve iş makinelerinin ihale dokümanında idarece istenilen özellikleri karşılamadığı iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinin birinci fıkrasında“…Yaklaşık maliyet: İhale onay belgesi düzenlenmeden önce idarece her türlü fiyat araştırması yapılarak, katma değer vergisi (KDV) hariç olmak üzere hesaplanan ve dayanakları ile birlikte bir hesap cetvelinde gösterilen, ihale konusu işin öngörülen bedelini,

…

ifade eder.” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “Yaklaşık maliyet hesabına esas fiyat ve rayiçlerin tespiti” başlıklı 10’uncu maddesinde “(1) İdarelerce, ihale konusu işin yaklaşık maliyetine ilişkin fiyat ve rayiçlerin tespitinde;

…

b) Kamu kurum ve kuruluşlarınca belirlenerek yayımlanmış birim fiyat ve rayiçler,

c) İlgili meslek odaları, üniversiteler veya benzeri kuruluşlarca belirlenerek yayımlanmış fiyat ve rayiçler,

…

d) İdarenin piyasa araştırmasına dayalı rayiç ve fiyat tespitleri,

esas alınır.

(2) İdareler, yaklaşık maliyete ilişkin fiyat ve rayiçlerin tespitinde (a), (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen fiyat ve rayiçlerin birini, birkaçını veya tamamını herhangi bir öncelik sırası olmaksızın kullanabilirler.

(3) İşin bütünü, iş grubu, iş kalemi ve malzeme rayici bazında yapılacak piyasa araştırmasına dayalı fiyat tespitlerinde; iş, imalat ve/veya malzemenin yapımcılarından, üreticilerinden, ana bayilerinden, toptancılarından, yetkili satıcılarından ve satıcılarından fiyatlar veya proforma faturalar alınmak ve gerekli karşılaştırmalar yapılmak suretiyle uygun fiyatlar belirlenir. Tereddüt edilen fiyatların gerçek piyasa rayiçlerine uygun olup olmadığı hususu Ticaret ve/veya Sanayi Odalarından alınacak yazılı rayiçlerle netleştirilir.

(4) Fiyat araştırması için yapılan çalışmalarda fiyat sorulacak kişi ve kuruluşlara yazılan yazıda fiyatı tespit edilecek iş grubu, iş kalemi veya malzemenin ayrıntılı özellikleri ve standardına yer verilir, fiyat istenecek kişi ve kuruluşlara aynı koşulları taşıyan yazılarla başvurulur ve fiyatlar Katma Değer Vergisi hariç istenir. İstenen özellikleri taşımayan fiyat bildirimleri ve proforma faturaları dikkate alınmaz.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Teknik şartname” başlıklı 17’nci maddesinin birinci fıkrasında “(1) İşin teknik ayrıntıları ve şartları ile projesini de kapsayan teknik şartnameler hazırlanarak ihale dokümanına dahil edilir. Teknik şartnamelerde belirlenecek teknik kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması zorunludur.” hükmü yer almaktadır.

Başvuru konusu ihaleye ait İdari Şartname’nin 2’nci maddesinde;

“a) Adı: Karayolları 2 Bölge Müdürlüğü 23(Manisa), 24(İzmir) ve 29(Ayvalık) Şube Şeflikleri Yollarında Rutin Yol Bakım ve Onarım ile Kar ve Buz Mücadelesi Yapım İşi

…

c) Miktarı (fiziki) ve türü: 1095 gün süre ile 23.(Manisa), 24.(İzmir) ve 29.(Ayvalık) Şube Şeflikleri Yollarında Rutin Yol Bakım ve Onarım ile Kar ve Buz Mücadelesi Yapım İşi

…

ç) Yapılacağı yer:23.(Manisa),24.(İzmir) ve 29.(Ayvalık) Şube Şeflikleri Sorumluluk Ağındaki Yollarda” düzenlemesine yer verilmiştir.

Karma teklif alınmak suretiyle gerçekleştirilen ihalede teklif mektubunun; anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan “KGM/BAKIM Muhtelif bakım ve trafik güvenliği işlerinin yapılması 5600 km/yıl” pozu ile birim fiyat teklif alınan 15 poz kaleminden oluştuğu görülmektedir.

Özel Teknik Şartname’nin “Makine Parkı ve Ekip Listesi” başlıklı 6’ncı maddesinde “23.(Manisa), 24.(İzmir)  ve 29.(Ayvalık) şube şeflikleri Kgm/Bakım “Muhtelif Bakım ve Trafik Güvenliği İşlerinin Yapılması” İşi İçin Sözleşme Süresi Boyunca Bulundurulacak Makina Parkı Çizelgesi

1. 1. Her Yıl Yaz Döneminde 1 Nisan –30 Kasım arasında İşyerinde Bulundurulması Gereken Asgari Makine, ekipman ve Personel
2. 1. 23.(Manisa) , 24.(İzmir) ve  29.(Ayvalık) Şube Yollarında Rutin Bakım Onarım  İşleri Asgari Makine Parkı Listesi:

       Aşağıda yer alan makine, ekipman ve personelin işe başlama tarihinden geçici kabul tarihine kadar her yıl 1 Nisan tarihinde başlayıp 30 Kasım tarihi bitimine kadar işyerinde bulundurması zorunludur.

1. 1. Her Yıl Kış Döneminde 1 Aralık – 31 Mart arasında İşyerinde Bulundurulması Gereken Asgari Makine, ekipman ve Personel
      1.  23.(Manisa) , 24.(İzmir) ve  29.(Ayvalık) Şube Yollarında Rutin Bakım Onarım İşleri Asgari Makine Parkı Listesi:

Aşağıda yer alan makine, ekipman ve personelin işe başlama tarihinden geçici kabul tarihine kadar her yıl

23.(Manisa) Şube 1 Aralık tarihinde başlayıp 31 Mart tarihi bitimine,

24. (İzmir) Şube  1 Aralık tarihinde başlayıp 1 Mart tarihi bitimine,

29.(Ayvalık) Şube 1 Ocak tarihinde başlayıp 1 Mart tarihi bitimine kadar işyerinde bulundurması zorunludur.

Not :

1. Tabloda yer alan makinelere takılacak olan her türlü ataşman ve ekipmanın imal edildiği yıl, takılı olduğu makinenin asgari model yılından eski olmayacaktır.

2. Her iki döneme ait Rutin Yol Bakım ve Onarım işleri makine ekipman ve personel tablosunda yer alan sayılar asgari sayılar olup iş yoğunluğuna göre dönemsel olarak ihtiyaç olması veya İdarenin gerekli görmesi ve yazılı olarak talep etmesi durumunda yüklenici tarafından derhal arttırılacaktır.

3. İdarenin talebi doğrultusunda tabloda yer alan Kar Mücadelesi pozları içinde tanımlı makine ve ekipmanın çalışma takvimi ile sayıları mevsim koşullarına göre değişebilir, arttırılabilir veya azaltılabilir. Böyle bir durumun oluşması halinde yüklenici firmaya yazılı bildirim de bulunularak gerekiyorsa makul bir hazırlık süresi de verilir.

4. Uzun tulde yama çalışmaları yapılırken Asfalt Kazıma Makinesi İdare tarafından temin edilecektir.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin 6.3’ üncü maddesinde “Kendi Malı Makine Parkı Listesi”

düzenlemesi yer almaktadır.

Yaklaşık maliyet hesabı incelendiğinde, işin anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan kısmına konu KGM/Bakım poz numaralı iş kalemi analizinde, bu kısım bakımından Özel Teknik Şartname’de istenilen “kamyon” girdisi içeren iş kalemlerine yer verildiği (örn. KGM/70.030) anlaşılmıştır.  

Lastik tekerlekli yükleyici ve kazıyıcılı yükleyici makineleri, Özel Teknik Şartname’de hem anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan hem de birim fiyat teklif alınan kısım için istenmektedir. Özel Teknik Şartname’de anahtar teslimi götürü bedel kısım için istenen yükleyicinin, anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan kısma dahil analizlerde yer almadığı görülmekle birlikte, işin birim fiyat teklif alınan kısımlarına ait analizlerde söz konusu girdiye yer verildiği (örn. KGM/YÜKÇAL, KGM/YÜKTEM), dolayısıyla lastik tekerlekli yükleyici ve kazıyıcılı yükleyicinin makine ekipman olarak yüklenici bünyesinde bulundurulmasının her halükarda bir zorunluluk olduğu anlaşılmaktadır.

Yaklaşık maliyet hesabında, Özel Teknik Şartname’nin yukarıda aktarılan düzenlemeleriyle kamyon için 2010, kamyonet için asgari 2014 model olması istenilen CTP ekibi ve trafik ekibi araçları, yol bakım ekibi araçları ve ön süpürgeli acil durum ekip aracına karşılık gelen “kamyon” girdisi için 2013 model 6 adet kamyonun kasko değerleri ortalaması alınarak rayiç fiyatın belirlendiği görülmektedir.

 Öte yandan, Özel Teknik Şartname’de sözleşme kapsamında yükleniciden istenilen araç ve personel sayıları belirlenmiş olmakla beraber, yaklaşık maliyet hesaplanırken ihale konusu işin yapım işi olması nedeniyle söz konusu araç ve personel maliyetlerinin ayrıca hesaplanması yerine ihale konusu işi oluşturan iş kalemlerinin tespit edildiği ve bu iş kalemleri analizlerindeki araç ve işçilik girdileri üzerinden söz konusu maliyetlerin hesaba katılmış olduğu anlaşılmıştır.

Yukarıda yer verilen hususlar çerçevesinde; işin anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan kısmına ilişkin yaklaşık maliyet hesaplanırken CTP ekibi ve trafik ekibi araçları, yol bakım ekibi araçları ve ön süpürgeli acil durum ekip aracına karşılık gelen “kamyon” girdisinin hesaba katıldığı; kamyon girdi fiyatı belirlenirken kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış rayiç fiyatlarından değil bahse konu araçların kasko değerlerinden faydalanıldığı, idarece Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 17’nci maddesi uyarınca işin teknik ayrıntıları ve şartları Özel Teknik Şartname’de belirlenerek sözleşme kapsamında talep edilen araç ve personel nitelik ve sayılarının düzenlendiği; bununla birlikte ihale konusu işin niteliği gereği, yaklaşık maliyet oluşturulurken Yönetmelik’in 10’uncu maddesi çerçevesinde kamu kurum ve kuruluşlarınca belirlenerek yayımlanmış birim fiyat analizlerinin kullanıldığı ve söz konusu analizlerin istenilen araç ve personele ilişkin girdileri içerisinde barındırdığı; yaklaşık maliyetin yukarıda yer verilen tanımı gereği bir bedel öngörüsü yapılabilmesi amacıyla analizlerde “1 birim” işin yapılması için hesaba katılan işçilik ve araç girdi miktarlarının, işin teknik şartnamesinde sözleşmenin uygulanması aşamasına yönelik olarak yer verilen ve öngörüye dayalı olmaksızın kesinlik arz eden sayılarla kıyaslanmasının uygun olmadığı; netice itibarıyla Özel Teknik Şartname’nin de yaklaşık maliyetin de mevzuat çerçevesinde hazırlanmış olduğu; bu nedenlerle iddianın yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Kaldı ki, araç ve personel maliyetlerinin yaklaşık maliyete eksik şekilde yansıtıldığı iddiasındaki başvuru sahibinin işin anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan kısmına ilişkin teklif fiyatının 23.744.400,00 TL olduğu, söz konusu kısmın yaklaşık maliyetinin ise 34.514.704,00 TL olduğu göz önüne alındığında, başvuru sahibince yaklaşık maliyetin eksik hesaplandığına yönelik iddialarda bulunulmasının tutarlı olmadığı belirtilmelidir.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

Sözleşme Tasarısı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 33’üncü maddesinin “Araç Temini” başlıklı 33.28’inci alt maddesinde “Sözleşme konusu işin yürütülmesi için, yüklenici kontrollük hizmetlerinde kullanılmak üzere Yapı Denetim Görevlisi emrine, ihale sözleşme tarihi ile aynı model yılında,3 yolcu kapasiteli, klimalı, dizel yakıtlı, minimum 8 hava yastık korumalı 3 adet binek araç ve Bölge merkezinde Tesisler ve Bakım Başmühendisliği emrinde 1 adet toplamda 4 adet binek araç tahsis edecektir.

Araçlar, yüklenici şantiyesinin çalışma saatlerine paralel olarak saat ve km sınırı olmaksızın sözleşmeye esas işte kullanılmak üzere Yapı Denetim Görevlisi emrinde olacaktır.

Yüklenici, taşıtı görev saatleri içinde kendi işlerinde çalıştıramaz.

Araç sürücüleri, en az 5 yıllık araçla ilgili sınıfındaki ehliyete sahip olacaktır. Sürücüler; tecrübeli, idare personeline saygılı, adaba uygun davranışlı ve görev süresince düzgün kılık kıyafetli olacaktır. Yapı Denetim Görevlisinin isteği doğrultusunda sürücü/sürücüler değiştirilebilecektir.

Araçlarla İlgili tüm masraflar (Sürücü ücreti, akaryakıt, bakım, tamir, yağ, yedek parça, her türlü işçilik ücretlerinden doğan doğacak ücretler ve taşımacılığa ilerde konulacak vergi vs. gibi giderlerin hepsi ile yolda yapılacak araç ile ilgili her türlü masraf, vergi, resim ve harçlar)yükleniciye aittir.

İşin devamı süresince vuku bulacak kazalardan ve bu kazaların sebep olacağı zararlardan, can ve mal kaybından ve üçüncü şahıslara karşı yapılacak her türlü zararlardan yüklenici doğrudan doğruya sorumludur.” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan düzenleme çerçevesinde, yüklenici tarafından temin edilecek binek aracın her türlü işletme masrafının yükleniciye ait olduğu ve bu masrafların kâr ve genel giderler içerisinde değerlendirileceği anlaşılmaktadır.

Yaklaşık maliyet hesaplanırken her bir iş kalemi için %25 oranında kâr ve genel gider öngörüldüğü tespit edilmiştir.

Yukarıda aktarılan hususlar göz önünde bulundurulduğunda, şikâyet konusu binek araca ilişkin maliyetlerin kâr ve genel giderler içerisinde yaklaşık maliyete yansıtılmış olduğu görüldüğünden iddianın yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Sözleşme Tasarısı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 33’üncü maddesinin “Muhafaza ve Bakım” başlıklı 33.5’inci alt maddesinde “Muhafaza ve Bakım: Yol Bakım onarım işleri 24 saat esasına dayandığından olası trafik kazası, yol kapanması vb durumlarda işaretleme, yol açma, temizleme çalışmalarına her an müdahale edecek yeterli sayıda ekip ve ekipmanı bulundurmak zorundadır. Bunun dışındaki yüklenici sorumlulukları Yapım İşleri Genel Şartnamesinin ve Sözleşmenin diğer hükümlerine göre devam eder.” düzenlemesi,

İhale dokümanı kapsamındaki KGM/SÜP poz numaralı “Yol Sathının, Bordür ve Otokorkuluk Dipleri İle Tretuvarların Makine ve Elle Süpürülmesi” başlıklı iş kalemine ilişkin birim fiyat tarifinde “Bordür ve otokorkuluk dipleri ile tretuvarların üzerindeki her nevi malzemenin elle veya makine ile kazılması, süpürülerek temizliğinin yapılması çıkan tüm malzemenin araçlara yüklenmesi, İdarenin uygun göreceği bir yere çevre kirliliğine sebep olmayacak şekilde taşınması ve düzgün şekilde boşaltılarak depo veya serilerek tesviye edilmesi, trafik tanzim işaretleri ile gerekli trafik güvenliğinin alınması, her türlü yatay ve düşey taşımalar, tüm malzeme nakilleri, bu işler için lüzumlu her tür işçilik, malzeme, makine, alet ve edevat masrafları ile müteahhit karı ve genel masraflar..” açıklaması yer almaktadır.

Yaklaşık maliyet içerisindeki KGM/SÜP poz numaralı iş kalemi analizi incelendiğinde, iddia konusu ilave araca girdi olarak yer verilmediği tespit edilmiştir.    

Karayolları Genel Müdürlüğü internet sayfasından ulaşılan Yol Yapım, Bakım ve Onarımlarında Trafik İşaretleme Standartları’nın 4.1/(b) maddesi incelendiğinde; çalışmanın cinsine göre bir veya daha fazla sayıda aracın çalışabileceğinin öngörüldüğü, tek araç kullanılacak ise görüş mesafesinin yeterli olduğu ve sorun çıkma olasılığının düşük olduğu zamanların tercih edilmesi gerektiğinin belirtildiği, nitekim örneklere ilişkin resimlerin bazısında tek aracın bulunduğu anlaşılmıştır.    

Yukarıda aktarılan hususlar çerçevesinde, iddia konusu edilen ilave kamyonun her çalışmada bulundurulmasının zorunlu olmadığı, görüş mesafesi ve sorun çıkma olasılığı dikkate alınarak bu konuda karar verildiği, dolayısıyla bu kararın işin yapılacağı yer ve güzergâhı belirleyen idarenin takdirinde olduğu, bu nedenlerle yaklaşık maliyet hesabında iddia konusu maliyetin idarece öngörülmemesinin yaklaşık maliyetin hatalı olduğu sonucunu doğurmadığı sonucuna varılmış, bu doğrultuda iddia yerinde görülmemiştir.

4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Sözleşme Tasarısı’nın “İhale dokümanını oluşturan belgeler” başlıklı 8.2’nci maddesinde “8.2.1. İşin, birim fiyat teklif alınan kısımları için ihale dokümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sıralaması aşağıdaki gibidir,

1-Yapım İşleri Genel Şartnamesi

2-İdari Şartname,

3-Sözleşme Tasarısı,

4-Birim Fiyat Tarifleri,

5-Mahal Listesi,

6-Özel Teknik Şartname,

7-Genel Teknik Şartname,

8-Ön / Kesin Projeler,

9-Açıklamalar (varsa),

10-Diğer Ekler.

8.2.2. İşin, anahtar teslim götürü bedel teklif alınan kısımları için ihale dokümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sıralaması aşağıdaki gibidir,

1 – Yapım İşleri Genel Şartnamesi

2 – İdari Şartname,

3 – Sözleşme Tasarısı,

4 – Uygulama Projesi,

5 – Mahal Listesi,

6 – Özel Teknik Şartname,

7 – Genel Teknik Şartname,

8 – Açıklamalar (varsa),

9 – Diğer Ekler.” düzenlemesi,

Özel Teknik Şartname’nin “Yüklenici tarafından yapılacak işler” başlıklı 2’nci bölümünün “Rutin yol bakım ve onarım işlerinin yapılması” başlıklı 2.1.10’inci maddesinde  “Acil İşaretleme ve Müdahale: Şube Şefliklerinin Bakım ağına dahil yolların tamamı üzerinde meydana gelebilecek olası trafik kazası, çökme, heyelan, sel, vb. durumlarda yol kapanmalarında acil olarak idare tarafından verilecek malzemeler ile işaretleme ve müdahale işleridir. Acil durumlar için 24 saat esasına göre gerekli ve yeterli araç, gereç, personel bulundurulacaktır.”  düzenlemesi,

Özel Teknik Şartname’nin  “Rutin yol bakım ve onarım işlerinin yapılması ile ilgili diğer hususlar” başlıklı dördüncü bölümünde yer alan 3.4’üncü maddesinde “3.4. Yüklenici ekiplerinin çalışmalarında; trafik işaretlemeleri için gerekli trafik levhaları ve sinyalizasyon ekipmanları yüklenici tarafından temin edilecek, işaretlemeler yapılacak ve emniyet tedbirleri alınacaktır.” düzenlemesi yer almakta olup,

KGM/Bakım poz numaralı “Muhtelif Bakım ve Trafik Güvenliği İşlerinin Yapılması” başlıklı iş kaleminin birim fiyat tarifi “…5. 5. Yeni ağa alınan veya yapım çalışması olup trafiğe açılacak kesimlerde kaplama üstü bilgi levhaları hariç her türlü yeni trafik işaretlemesinin idare malı levhalarla yapılması ile yollardaki mevcut levhaların bakımı, yıkanması,  hasarlı olanların idare malı levhalarla değiştirilmesi. (Trafik Güvenliği Başmühendisliğinin projeli çalışmaları hariç), otokorkuluk reflektörlerinin bakımı, yıkanması, görünürlüğünün sağlanması, hasarlı olanların idare malı malzeme ile değiştirilmesi,

…

8. Olası trafik kazası, çökme, heyelan vb. yol kapanmalarında acil işaretleme ve müdahalelerin yapılması, gerektiğinde ışıklı ikaz işaretlerinin konulması, Acil Durum ekipleri Şube Şefliğinin yolağının tamamında ilk müdahalede bulunacaktır.

…

15. Trafik emniyeti için yapılan işaretleme işinde lüzumlu her türlü idare malı levhanın, bariyerin, ışıklı fenerin ve bunlar için gerekli malzemenin ve diğer lüzumlu görülecek işaret levha ve malzemelerin, kullanılacağı yerlere taşınması, dikilmesi, konulması, bakımının (Kontrol, düzeltme, temizleme, eskilerini yenileri ile değiştirme) yapılması, çalışma hızına ve yerine göre yerlerinin değiştirilmesi, lüzumlu yerlerde insanlı ve işaretli her türlü, emniyet tedbirlerinin alınması suretiyle trafik işaretlemesinin yapılması ve trafik emniyetinin sağlanması,…” şeklindedir.

Özel Teknik Şartname düzenlemesinde trafik işaretlemeleri için gerekli trafik levhaları ve sinyalizasyon ekipmanlarının yüklenici tarafından temin edileceği belirtilmiş olmakla beraber, yukarıda aktarılan Özel Teknik Şartname düzenlemesinde acil işaretleme ve müdahale işleri kapsamında malzemelerin idare tarafından verileceğinin belirtildiği, yine yukarıda alıntılanan birim fiyat tariflerinde trafik işaretleme malzemelerinin yüklenici tarafından temin edileceğine ilişkin bir düzenleme getirilmediği, Sözleşme Tasarısı’nın 8.2’nci maddesi uyarınca da sözleşmenin uygulanmasında ihale dokümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sıralamasında birim fiyat tariflerinin teknik şartnamelerden önce geldiği, dolayısıyla Özel Teknik Şartname’nin farklı yöndeki 2.3’üncü maddesinin dördüncü fıkrasının değil birim fiyat tariflerinin esas alınmasının gerektiği, bu nedenlerle “trafik işaretleme malzemelerinin temini”nin ve bu doğrultuda KGM/5050/K poz numaralı “Trafik İşaretleme Malzemelerinin Temini, İşaretlemenin Yapılması ve Emniyet Tedbirlerinin Alınması” iş kaleminin yaklaşık maliyet hesabında öngörülmemesinin yerinde olduğu sonucuna varılmış ve iddia uygun bulunmamıştır.        

5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:

Sözleşme Tasarısı’nın “İhale dokümanını oluşturan belgeler” başlıklı 8.2’nci maddesinde “8.2.1. İşin, birim fiyat teklif alınan kısımları için ihale dokümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sıralaması aşağıdaki gibidir,

1-Yapım İşleri Genel Şartnamesi

2-İdari Şartname,

3-Sözleşme Tasarısı,

4-Birim Fiyat Tarifleri,

5-Mahal Listesi,

6-Özel Teknik Şartname,

7-Genel Teknik Şartname,

8-Ön / Kesin Projeler,

9-Açıklamalar (varsa),

10-Diğer Ekler…”düzenlemesi,

Özel Teknik Şartname’nin “Kar ve Buzla Mücadele İşleri ile İlgili Diğer Hususlar” başlıklı 2.4’üncü maddesinde “…Kar mücadelesi 24 saat hizmet esasına dayandığından; Yüklenici, hizmetin aksamaması için Kış Programına uygun, yeterli ve gerekli her türlü tedbiri almak, refüj mahallerinde istenen sayıda makine ve personelden kurulu ekip ve ekipmanlarını ve gerekli olduğunda çalıştırmak üzere yedeklerini bulundurmak zorundadır. Bu araç,  personel,  ekip ve ekipmanlar Kar yağmasa dahi refüj mahallinde devamlı hazır halde tutulacaktır…” düzenlemesi,

Özel Teknik Şartname’nin “Genel Hükümler” başlıklı 3’üncü bölümündeki ilgili alt bölümlerde:

“131.(Fethiye), 136.(Finike) Şube Şeflikleri Teklif Birim Fiyatlı Kar ve Buzla Mücadele İş Kalemlerinin Yapılması için İstenilecek Makina Parkı Çizelgesi

Aşağıda yer alan makine, ekipman ve personelin işe başlama tarihinden geçici kabul tarihine kadar her yıl 1 Aralık ile 31 Mart tarihleri arasında işyerinde bulundurması zorunludur.

düzenlemesi yer almaktadır.

Kar ve buz mücadelesi yapılması ilişkin iş kalemlerine ait birim fiyat tariflerinin (KGM/KAMBEK, KGM/GRYBEK, KGM/YÜKBEK) “Birim Fiyata Dahil Olan Masraflar” bölümünde aşağıdaki ibareler bulunmaktadır:

“Not: Bu poz bünyesinde özellikleri belirtilen her bir kamyonun (Şoförü ve 1 adet düz işçisi ile beraber) 1 aylık bekleme bedeli hesap edilecektir. Kamyonlar Şube Merkezleri, Bakımevleri ile İdarenin uygun göreceği yol boylarında bulunan Refüj mahallerinde bekleyecektir.”

“Not: Bu poz bünyesinde özellikleri belirtilen her bir motor greyderin (Operatörü ile beraber) 1 aylık bekleme bedeli hesap edilecektir. Greyderler Şube Merkezleri, Bakımevleri ile İdarenin uygun göreceği yol boylarında bulunan Refüj mahallerinde bekleyecektir.”

“Not:Bu poz bünyesinde özellikleri belirtilen her bir yükleyicinin (Operatörü ile beraber) 1 aylık bekleme bedeli hesap edilecektir. Yükleyiciler Şube Merkezleri, Bakımevleri ile İdarenin uygun göreceği yol boylarında bulunan Refüj mahallerinde bekleyecektir.”

Yaklaşık maliyet hesabı incelendiğinde, işin kar ve buz mücadelesi yapılması kısımlarına konu iş kalemleri analizlerinde, bu kısım bakımından Özel Teknik Şartname’de istenilen “kamyon”, “greyder” ve “yükleyici” girdisi içeren iş kalemlerine yer verildiği anlaşılmıştır.     

Yaklaşık maliyet hesabında, “kamyon” girdisi için 2013 model 6 adet kamyonun kasko değerleri ortalaması alınarak rayiç fiyatın belirlendiği, greyder ve yükleyici için ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca yayımlanmış rayiç fiyatlarından faydalanıldığı görülmektedir.

Yaklaşık maliyet hesabında, kar ve buz mücadelesi yapılmasına ilişkin iş kalemleri analizlerinde işçilik girdisi olarak yer verilen sürücü, düz işçi, operatör ve yağcı maliyetlerinin göz önüne alınmış olduğu tespit edilmiştir.

Yukarıda yer verilen hususlar çerçevesinde; Özel Teknik Şartname düzenlemesinde 24 saat hizmet esasına dayalı çalışma yapılacağı belirtilmiş olup, işçilerin 4857 sayılı İş Kanunu çerçevesinde çalıştırılmasına ilişkin yükümlülüklere hem idarenin hem de yüklenicinin uymasının esas olduğu ve bu hususun sözleşmenin yürütülmesi sürecinde göz önünde bulundurulacağı; ilgili birim fiyat tariflerinde kamyon, greyder ve yükleyicinin şoförü, operatörü ve düz işçisi ile beraber 1 aylık bekleme bedelinin fiyata dâhil olduğunun ifade edildiği ve yaklaşık maliyetin bu tariflere uygun şekilde hesaplanmış olduğu; Sözleşme Tasarısı’nın 8.2’nci maddesi uyarınca sözleşmenin uygulanmasında ihale dokümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sıralamasında birim fiyat tariflerinin teknik şartnamelerden önce geldiği, dolayısıyla Özel Teknik Şartname’nin farklı yöndeki düzenlemesinin değil birim fiyat tariflerinin esas alınmasının gerektiği; ilgili araç ve iş makinası maliyetlerinin ise iddia edildiği şekilde piyasa araştırmasına dayalı olarak hesaplanmadığı; bu nedenlerle iddiaların yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Öte yandan, iddia yaklaşık maliyete yönelik şekilde ifade edilmiş olmakla beraber, esasında Özel Teknik Şartname düzenlemesine dayalı bir husus içerdiği, bu itibarla Özel Teknik Şartname ile birim fiyat tarifleri ihale dokümanını oluşturan belgeler arasında olduğundan ve başvuru sahibince ihale dokümanı 27.07.2021 tarihinde edinildiğinden, bu hususta bahse konu tarihi izleyen 10 gün içerisinde ve her halükârda ihale tarihinden 3 iş günü öncesine kadar başvuruda bulunulması gerekirken 3 iş günü şartına uyulmayarak ihale tarihi sonrasında 09.08.2021’de başvuruda bulunulduğu, bu nedenle beşinci iddia bakımından başvurunu süre yönünden reddinin de gerektiği sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.