Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde toplam asgari işçilik maliyetinin altında işçilik bedeli sunan isteklilerin tekliflerinin ihale dokümanına aykırı teklif sunduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılacağına ilişkin bir düzenleme bulunmadığı hk.

Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2019/3897 E.  ,  2019/3800 K.

“İçtihat Metni”

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2019/3897
Karar No:2019/3800

TEMYİZ EDEN (DAVACI): … Nakliye Turizm İnşaat Otomotiv Temizlik Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI): Kamu İhale Kurumu
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem : Tarım ve Orman Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Makina İmalat ve Donatım Dairesi Başkanlığı’nca 23/05/2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “DSİ 10. Bölge Müdürlüğü (…) Şoförlü Taşıma Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak davacı şirket tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddine dair Kamu İhale Kurulu’nun 26/06/2019 tarih ve 2019/UH.I-732 sayılı kararının iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; davacı tarafından dava dilekçesinde 1) Teknik Şartname ekinde yer alan tabloda yazılı olan dokuz adet binek otomobilin en az 2013 model yılı, 1600 cc, en az 1250 kg, 90 beygir ve 2700 mm dingil mesafesine sahip olması gerektiği, ayrıca araçlarda %50 ve üzeri yerli muhteva oranının bulunmasının zorunlu olduğu, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından dokümandaki kriterlere uygun araçların sunulup sunulmadığının idarece incelenmediği, bahse konu bilgilere ihale komisyonu kararında yer verilmemesinin temel ilkelere aykırılık teşkil ettiği, 2) İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklif ettiği araçlara ait özellikleri gösteren ve ihale dokümanında yer alan tablo kapsamında, araçların 2019 yılı Ocak ayına ait kasko değerlerini sunmadığı, Mayıs ayına ilişkin bedellerin kabul edilemeyeceği, bu durumun 2014/6814 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına aykırı olduğu, ayrıca kasko bedellerine ilişkin belgenin eklenmediği ve tablodaki dokuz adet aracın anılan istekliye ait olmadığı, 3) İhalenin 68 adet araç ile 71 kişi şoförlü taşıma hizmeti alımı ihalesi olduğu, çalıştırılacak olan şoförün işçilik maliyetinin ve işçiliğe ilişkin tüm kalemlerin Kamu İhale Kurumu işçilik hesaplama modülü kullanılarak hesaplanması gerektiği iddialarına yer verildiği,
1. iddianın incelenmesinden, Teknik Şartname’nin taşıtların teknik özelliklerine ilişkin 3.2.(a) maddesinde “4+1 kişi taşıma kapasiteli 8 adet binek cinsi taşıt 2013 veya daha üst model olacak, motor hacmi 1350 cc ile 1600 cc arası, boş ağırlığı en az 1250 kg, motor gücü en az 90 PS, dingil mesafesi en az 2700 mm sedan tipinde, çift bölmeli klimalı olacaktır.” düzenlemesine yer verildiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından İdari Şartname’nin 7.5.2. maddesinde belirtildiği şekilde teklif edilen araçlara ait özellikler tablosunun usulüne uygun şekilde doldurulduğu, ihale dokümanında, bu hususlara ilişkin başkaca bir belgelendirmenin öngörülmediği, bir yeterlik kriteri getirilmediği ve bahse konu araçların Teknik Şartname’de istenen diğer özelliklere uygunluk denetiminin sözleşmenin yürütülmesi aşamasına ilişkin olduğu, anılan iddianın reddine ilişkin Kurul kararının bu kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı;
2. iddianın incelenmesinden, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan tablonun imzalı ve kaşeli olduğu, kasko değerlerine yer verilerek doldurulduğu, ekinde ise tabloda yazılı araçlara ilişkin Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği’nin internet sayfasından Mayıs ayında alınmış olan ve kasko bedelinin yer aldığı çıktının sunulduğu, belgede yer alan kasko değerinin Teknik Şartname’de atıf yapılan Ocak ayı değeri ile aynı olduğu, Bakanlar Kurulu kararının amacı da dikkate alındığında anılan iddianın reddine ilişkin Kurul kararının bu kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı;
3. iddianın incelenmesinden, ihale üzerinde bırakılan isteklinin birim fiyat teklif cetvelinin 1. satırındaki iş kalemine ilişkin teklif ettiği birim fiyatın 5.076,00-TL olduğu ve asgari işçilik maliyeti ile kıyası gerekmemekle birlikte bu tutarın üzerinde kaldığı, İdari Şartname’de şoför ve araç giderinin birlikte teklif edileceğine ilişkin düzenleme karşısında işçilik bedelinin yanlış hesaplandığına ilişkin iddianın geçerli bulunmadığı; İdari Şartname’nin 33. maddesinde, sınır değerin altında kalan tekliflerin aşırı düşük teklif olarak tespit edileceği ve teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre açıklama talep edileceğinin yazılı olduğu, davaya konu ihalede sınır değerin altında teklif bulunmadığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.1. maddesinde, hayatın olağan akışına aykırılık gibi nedenlerin tekliflerin reddine gerekçe oluşturmayacağı açıklamasına yer verildiği; çalıştırılacak şoförler için toplam 15.600 saat fazla çalışma, 961 gün ulusal bayram ve genel tatil günü çalışması ve günlük 48,00-TL olmak üzere 744 gün konaklama bedeli ödenmesinin öngörüldüğü, anılan gider kalemleri için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı birer satır açıldığı, ihalenin konusunun şoförlü taşıma hizmeti olduğu, Tebliğ’in 78.1.1. maddesinde belirtilen işçilik maliyetinin yaklaşık maliyete oranına ilişkin kriter kapsamında personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı ihalesi olmadığı, ilgili mevzuat uyarınca, personel çalıştırılmasına dayalı olan hizmet alımı ihalelerinde sözleşme gideri ve genel giderler dahil toplam asgari işçilik maliyetinin altında işçilik bedeli sunan isteklilerin tekliflerinin, ihale dokümanına aykırı teklif sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılacağı, ayrıca personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dâhil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılmasının da zorunlu olduğu, dava konusu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı olduğu, personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde personel gideri için teklif edilecek bedelin, asgari işçilik maliyetinin altında olmaması gerektiğine yönelik kamu ihale mevzuatında düzenleme bulunmadığı ve isteklilerin teklif ettikleri bedelle o işi gerçekleştirip gerçekleştiremeyeceklerine ilişkin belirlemenin de mevzuatta öngörüldüğü üzere sadece aşırı düşük teklif sorgulaması ile yapılabileceği, istekliye aşırı düşük teklif sorgulaması yapılıp yapılmayacağının ise hesaplanacak sınır değere göre belirleneceği, ihalede sınır değerin altında kalan teklif bulunmadığı, dolayısıyla anılan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklama yapılmasının talep edilemeyeceği hususları birlikte değerlendirildiğinde anılan iddianın reddine ilişkin Kurul kararının bu kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, İdari Şartname’nin 7.5.2. maddesi uyarınca, isteklilerin teklif ettiği araçlara ait özellikler tablosu teklif zarfında olmayan veya hatalı/eksik olarak sunulan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılacağı, 02/10/2014 tarih ve 29137 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerde Değişiklik Yapılması Hakkında Karar” uyarınca Ocak ayı kasko değerinin sunulması gerektiği, ancak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından Mayıs ayına ilişkin kasko değerinin sunulduğu, Kurul tarafından, Bakanlar Kurulu yerine geçilerek Ocak ayı yerine Mayıs ayı değerlerinin geçerli olarak kabul edildiği, yetki gaspında bulunulduğu, kararda kesin ve net olarak düzenlenen bir hususun Kurul tarafından rakamsal değerde bir gerekçe olmadığı gibi hukuksal anlamda yeri olmayan bir gerekçe ile Bakanlar Kurulu kararının ve amacının yorumlandığı; İdari Şartname’nin 5.5.3. maddesi uyarınca, dokümanda öngörülen kriterlere ve şekil kurallarına uygun olmayan tekliflerin değerlendirmeye alınmayacağı, teklif edilen araçlara ilişkin teknik özelliklerin Teknik Şartname’de ayrıntılı olarak açıklandığı, ihale kapsamında sunulan araçların dokümana uygun olup olmadığı incelemesinin sözleşmenin yürütülmesi aşamasına ilişkin olmadığı, Teknik Şartname’de belirtilen özelliklerin sağlandığının ihaleye teklif aşamasında değerlendirilmesi gerektiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin sunmuş olduğu araçların dokümanda belirtilen özelliklere sahip olup olmadığının incelenmediği; ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından, İdari Şartname’de belirtilen ücretin altında bir işçilik hesaplamasının yapıldığı, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan fazla çalışma ve ulusal bayram ve genel tatil günleri işçilik bedeli hesaplamasının Kamu İhale Kurumu’nun işçilik hesaplama modülüne göre yapılmadığı, hesaplanan birim fiyata sözleşme ve genel giderler maliyetinin eklenmediği, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.3. maddesi uyarınca, işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılmasının zorunlu olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, Teknik Şartname ekinde yer alan tablonun ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından kasko değerine yer verilerek doldurulduğu, tablodaki araca ilişkin Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği’nin internet sayfasından Mayıs ayında alınmış kasko bedelinin yer aldığı çıktının sunulduğu, belgede yer alan kasko değerinin Teknik Şartname’de atıf yapılan Ocak ayı değeri ile aynı olduğu, Bakanlar Kurulu kararının amacı dikkate alındığında esasa ilişkin bir aykırılık bulunmadığı, ihale dokümanında araçların isteklilerin kendi malı olma şartı getirilmediği, ihale dokümanında başka bir belgelendirmenin istenilmediği, yeterlik kriteri getirilmediği, Teknik Şartname’de istenen özelliklere uygunluk denetiminin sözleşmenin yürütülmesi aşamasına ilişkin olduğu; ihale üzerinde bırakılan isteklinin birim fiyat teklif cetvelinin 1. satırındaki iş kalemine ilişkin teklif ettiği birim fiyatın 5.076,00-TL olduğu ve asgari işçilik maliyeti ile kıyası gerekmemekle birlikte bu tutarın üzerinde kaldığı, İdari Şartname uyarınca şoför ve araç giderinin birlikte teklif edileceği, ihalede sınır değerin altında teklif bulunmadığından aşırı düşük teklif açıklaması istenilemeyeceği, isteklilerin teklif ettikleri bedelle o işi gerçekleştirip gerçekleştiremeyeceklerine ilişkin belirlemenin ise sadece aşırı düşük teklif açıklaması ile yapılabileceği, Kamu ihale Genel Tebliği’nin 79.3.1. maddesinde hayatın olağan akışına aykırılık gibi nedenlerin tekliflerin reddine gerekçe oluşturmayacağı açıklamasına yer verildiği, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil günü, konaklama bedeli için ayrı satır açıldığı, personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde toplam asgari işçilik maliyetinin altında işçilik bedeli sunan isteklilerin tekliflerinin ihale dokümanına aykırı teklif sunduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılacağına ilişkin bir düzenleme bulunmadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddi yolundaki … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
6. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
7. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 21/11/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.