Sayısal Halihazır Harita işi yürütmeyi durdurma kararı

İller Bankası Genel Müdürlüğü Harita Daire Başkanlığı’nca 30.11.2006tarihinde Açık İhale Usulü ile yapılan 2006/146265 IKN’li Urla/İzmir Sayısal Halihazır Harita İşi ihalesine ilişkin olarak,

San Mühendislik Ltd. Şti.nin 08.03.2007tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 15.03.2007tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibi 28.03.2007tarih ve 9470sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 26.03.2007tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunmuş ve Kurulca alınan 13.04.2007tarihli ve 2007/UH.III-1430sayılı karar ile başvuru sahibinin iddiası yerinde görülerek “İdarenin ihalenin iptal kararının iptaline” karar verilmiştir.

Davacı İller Bankası Genel Müdürlüğü tarafından anılan Kurul Kararının iptali istemiyle açılan davada Ankara 6. İdare Mahkemesinin 20.09.2012 tarihli E:2012/1248, K:2012/2343 sayılı kararında,

“Karar veren Ankara 6. İdare Mahkemesi’nce, Mahkememizin 16/07/2008 günlü, E:2007/521, K:2008/1186 sayılı kararının, Danıştay Onüçüncü Dairesinin 06.06.2011 günlü, E:2008/9408, K.2011/2688 sayılı kararı ile bozulması üzerine bozma kararına uyularak dava dosyası yeniden incelenmek suretiyle işin gereği görüşüldü:

4734 sayılı Kamu ihale Kanunu’nun 5. maddesinde, idarelerin, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde, saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu oldukları belirtilmiş; 36, 37 ve 38. maddelerinde, tekliflerin alınması, açılması, değerlendirilmesi ve aşırı düşük teklifler hakkında yapılacak işlemler düzenlenmiş; “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39. maddesinde, “ihale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir, ihalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir, idare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmüne yer verilmiş; 40. maddesinde ise, 1. fıkrasında 37. ve 38. maddelere göre yapılan değerlendirme sonucunda ihalenin, ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılacağı, 5. fıkrasında, ihale komisyonunun gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunacağı, kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanlarının, teklif edilen bedellerin, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığının, ihale yapılmamış ise, nedenlerinin belirtileceği, 6. fıkrasında, ihale yetkilisinin, karar tarihini İzleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylayacağı veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal edeceği, 7. fıkrasında, ihalenin, kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılacağı hükme bağlanmıştır.

Bu yasal düzenleme karşısında; ihale yetkilisinin, ihale komisyonu kararları üzerine ihaleyi onaylamayıp iptal etme yetkisine sahip olduğu kuşkusuz olmakla birlikte, idarenin bu konudaki takdir yetkisini, kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda kullanması, diğer bir deyişle, ihalenin onaylanıp onaylanmaması noktasında, makul ve meşru sebepleri dikkate alarak karar vermesi gerekmektedir. Kamu yararının ve hizmet gereklerinin somut olayda gerçekleşip gerçekleşmediğinin denetimi ise yargı yerlerince yapılabilecektir, ihale işlemleri bakımından takdir yetkisinin denetiminde, 4734 sayılı Kanun un 5. maddesindeki temel ihale ilkelerinin gözetilmesi gerektiği gibi idare hukukuna hâkim olan hukukî güvenilirlik, İdarî istikrar gibi ilkelerin de dikkate alınması zorunludur. Diğer yandan, kamu yararının gerçekleşmesi bakımından idare tarafından, daha önce yapılan ihalelerde oluşan teklif bedelleri, kırım oranları ve katılımcı sayısı gibi kriterlerin dikkate alınarak takdir yetkisinin kullanılmasında hukukî bir engel bulunmamaktadır.

Dosyanın incelenmesinden; İller Bankası Genel Müdürlüğü Harita Dairesi Başkanlığı’nca 30.11.2006 tarihinde açık ihale usulüyle yapılan Urla/İzmir Sayısal Halihazır Harita işi ihalesine yedi isteklinin katıldığı, bu isteklilerin tümünün tekliflerinin geçerli sayıldığı ve San Mühendislik Limited Şirketinin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olduğunun belirlendiği, ancak, istekliler tarafından teklif edilen bedellerin, benzer yörelerde ihalesi yapılan diğer işler ipin teklif edilen bedellerle kıyaslandığında yeterli olmadığı kanaatine varılarak, Genel Müdürlüğün 14.02.2007 tarih ve 7132 sayılı işlemiyle ihalenin iptaline karar verildiği, ihaleyi yapan iller Bankası Gene Müdürlüğünce gerek dava dilekçesinde gerekse temyiz dilekçesinde benzer yörelere ilişkin yapılan sayısal halihazır harita işi ihalelerinde kırım oranlarının yaklaşık maliyete göre çok daha fazla olduğunun belirtildiği, buna rağmen Kamu ihale Kurulu’nun dava konusu işlemi ile, idarenin ihalenin iptaline yönelik gerekçesinin mevzuata uygun bulunmadığı belirtilerek, ihalenin iptaline ilişkin kararır iptaline karar verildiği anlaşılmıştır.

Bu durumda; dava konusu ihalede yeterli sayıda katılım gerçekleşmiş ise de, idarenin, yaklaşık maliyete göre indirim oranlarını benzer ihalelerle kıyaslamak suretiyle ihalenin iptali sonucuna vardığı, dolayısıyla takdir yetkisini kamu yararı ve hizmet gereklerini gözeterek kullandığı anlaşıldığından, ihalenin iptaline yönelik idare işlemini iptal eden dava konusu Kamu İhale Kurulu kararının iptali gerektiği sonucuna varılmıştır…”gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Anayasanın 138/4’üncü maddesinde, yasama ve yürütme organları ile idarenin, mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.

Öte yandan, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 28/1 maddesinde, Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerektiğinden,

Açıklanan nedenlerle;

1- Kamu İhale Kurulunun 13.04.2007tarihli ve 2007/UH.III-1430sayılı Kararının iptaline,

2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, 4734 sayılı Kanunun 54’üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince, başvurunun reddine,

 
Oybirliği ile karar verildi.