Sayısal Halihazır Harita işi yürütmeyi durdurma kararı

İller Bankası Genel Müdürlüğü Harita Daire Başkanlığı tarafından 30.11.2006 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Urla/İzmir Sayısal Halihazır Harita İşi” İhalesine ilişkin olarak;

San Mühendislik Ltd. Şti.’nin 28.03.2007 tarih ve 9470 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 26.03.2007 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusu hakkında alınan 13.04.2007 tarih ve 2007/UH.Z-1430 sayılı karar ile;

“İdarenin ihalenin iptal kararının iptaline”karar verilmiştir.

İller Bankası Genel Müdürlüğü tarafından anılan Kurul Kararının yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle açılan davada Ankara 6. İdare Mahkemesi tarafından 16.07.2008 tarih ve E:2001/521, K:2008/1186 sayılı karar ile; “Davanın reddine” karar verilmiştir.

Anılan Mahkeme kararına karşı davacı tarafından Danıştay 13. Dairesi’ne  temyiz başvurunda bulunulmuş olup, Danıştay 13. Dairesi tarafından 06.06.2011 tarih ve E:2008/9408, K:2011/2688 sayılı karar ile;

“….

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5. maddesinde, idarelerin, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde, saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu oldukları belirtilmiş; 36, 37 ve 38. maddelerinde, tekliflerin alınması, açılması, değerlendirilmesi ve aşırı düşük teklifler hakkında yapılacak işlemler düzenlenmiş; “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39. maddesinde, “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmüne yer verilmiş; 40. maddesinde ise, 1. fıkrasında 37. ve 38. maddelere göre yapılan değerlendirme sonucunda ihalenin, ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılacağı, 5. fıkrasında, ihale komisyonunun gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunacağı, kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanlarının, teklif edilen bedellerin, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığının, ihale yapılmamış ise, nedenlerinin belirtileceği, 6. fıkrasında, ihale yetkilisinin, karar tarihini izleyen ^% en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylayacağı veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal edeceği, 7. fıkrasında, ihalenin, kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılacağı hükme bağlanmıştır.

Bu yasal düzenleme karşısında; ihale yetkilisinin, ihale komisyonu kararları üzerine ihaleyi onaylamayıp iptal etme yetkisine sahip olduğu kuşkusuz olmakla birlikte, idarenin bu konudaki takdir yetkisini, kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda kullanması, diğer bir deyişle, ihalenin onaylanıp onaylanmaması noktasında, makul ve meşru sebepleri dikkate alarak karar vermesi gerekmektedir. Kamu yararının ve hizmet gereklerinin somut olayda gerçekleşip gerçekleşmediğinin denetimi ise yargı yerlerince yapılabilecektir. İhale işlemleri bakımından takdir yetkisinin denetiminde, 4734 sayılı Kanun’un 5. maddesindeki temel ihale ilkelerinin gözetilmesi gerektiği gibi idare hukukuna hâkim olan hukukî güvenilirlik, idarî istikrar gibi ilkelerin de dikkate alınması zorunludur. Diğer yandan, kamu yararının gerçekleşmesi bakımından idare tarafından, daha önce yapılan ihalelerde oluşan teklif bedelleri, kırım oranları ve katılımcı sayısı gibi kriterlerin dikkate alınarak takdir yetkisinin kullanılmasında hukukî bir engel bulunmamaktadır.

Dosyanın incelenmesinden; İller Bankası Genel Müdürlüğü Harita Dairesi Başkanlığı’nca 30.11.2006 tarihinde açık ihale usulüyle yapılan Urla/İzmir Sayısal Halihazır Harita İşi İhalesine yedi isteklinin katıldığı, bu isteklilerin tümünün tekliflerinin geçerli sayıldığı ve San Mühendislik Limited Şirketi’nin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olduğunun belirlendiği, ancak istekliler tarafından teklif edilen bedellerin, benzer yörelerde ihalesi yapılan diğer işler için teklif edilen bedellerle kıyaslandığında yeterli olmadığı kanaatine varılarak, Genel Müdürlüğün 14.02.2007 tarih ve 7132 sayılı işlemiyle ihalenin iptaline karar verildiği, ihaleyi yapan İller Bankası Genel Müdürlüğü’nce gerek dava dilekçesinde gerekse temyiz dilekçesinde benzer yörelere ilişkin yapılan sayısal halihazır harita işi ihalelerinde kırım oranlarının yaklaşık maliyete göre çok daha fazla olduğunun belirtildiği, buna rağmen Kamu İhale Kurulu’nun dava konusu işlemi ile, idarenin ihalenin iptaline yönelik gerekçesinin mevzuata uygun bulunmadığı belirtilerek, ihalenin iptaline ilişkin kararın iptaline karar verildiği anlaşılmıştır.

Bu durumda; dava konusu ihalede yeterli sayıda katılım gerçekleşmiş ise de, idarenin, yaklaşık maliyete göre indirim oranlarını benzer ihalelerle kıyaslamak suretiyle ihalenin iptali sonucuna vardığı, dolayısıyla takdir yetkisini kamu yararı ve hizmet gereklerini gözeterek kullandığı anlaşıldığından, ihalenin iptaline yönelik idare işlemini iptal eden dava konusu Kamu İhale Kurulu kararının iptali gerekirken, davanın reddi yolunda hüküm kuran İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmadığı” gerekçeleri ile; “Mahkeme Kararının BOZULMASINA” karar verilmiş olup anılan Mahkeme Kararı Hukuk Danışmanlığı tarafından 02.08.2011 tarihinde tebellüğ edilmiştir.

Anayasanın 138/4 üncü maddesinde, yasama ve yürütme organları ile idarenin, mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.

Öte yandan, 2577 sayılı İdari yargılama Usulü Kanununun 27/2 maddesinde; Danıştay veya idari mahkemelerin, idari işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkansız zararların doğması ve idari işlemin açıkça hukuka aykırı olması şartlarının birlikte gerçekleşmesi durumunda gerekçe göstererek yürütmenin durdurulmasına karar verebileceği, aynı Kanunun 28/1 maddesinde ise; Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle;

1) Kamu İhale Kurulu’nun 13.04.2007 tarih ve 2007/UH.Z-1430 sayılı Kararının iptaline,

2) Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, 4734 sayılı Kanunun ilgili tarihte yürürlükte bulunan 56 ncı maddesinin (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun uygun bulunmadığına,
Oybirliği ile karar verildi.