sözleşmesi imzalanan … TL sözleşme bedelli … inşaatı işine ilişkin olarak verilen süre uzatımı sonucu revize iş programı yapıldıktan sonra düzenlenen 19 no.lu hakediş ile, geçmişe dönük revize edilen ödenek dilimlerine göre yeniden fiyat farkı hesaplanarak yükleniciye fark ödemesi şeklinde fiyat farkı ödendiği

Kamu İdaresi Türü Diğer Özel Bütçeli İdarelerkararı yazdır

Yılı 2014

Dairesi 8

Karar No 74

İlam No 151

Tutanak Tarihi 21.1.2016

Kararın Konusu İhale Mevzuatı ile İlgili Kararlar

Fiyat Farkının Hatalı Ödenmesi:

… Genel Müdürlüğü … Bölge Müdürlüğü ile … Ltd. Şti. arasında 08.04.2011 tarihinde sözleşmesi imzalanan … TL sözleşme bedelli … inşaatı işine ilişkin olarak verilen süre uzatımı sonucu revize iş programı yapıldıktan sonra düzenlenen 19 no.lu hakediş ile, geçmişe dönük revize edilen ödenek dilimlerine göre yeniden fiyat farkı hesaplanarak yükleniciye fark ödemesi şeklinde fiyat farkı ödendiği görülmüştür.

İşe ilişkin sözleşmenin 14.2’nci maddesinde aynen;

“…24.12.2002 tarih ve 5039 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhalesi Yapılacak Olan Yapım İşlerine İlişkin Fiyat Farkı Hesabında Uygulanacak Esasların fiyat farkının hesabı ve ödenmesine ilişkin hükümlerine göre yükleniciye fiyat farkı verilecektir…” denilmektedir.

31.12.2002 tarihli ve 24980/3.Mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan söz konusu Yapım İşleri Fiyat Farkı Hesabında Uygulanacak Esasların “İş Programı ve Ödenek Dilimi” başlıklı 8’inci maddesinde;

“Yüklenici, sözleşme yapıldıktan sonra iş kalemlerini, aylık imalatı, ihzaratı ve yıllık ödenekleri ve bunların aylara dağılımını gösteren ayrıntılı bir iş programı hazırlayarak idareye onaylatmak zorundadır.

Herhangi bir aya ait onaylı iş programındaki ödenek harcanamadığı takdirde, daha sonraki aylarda yapılacak hakedişlerde, hakediş toplamları ödeneğin harcanamayan kısmına eşit olana kadar, iş programı gerçekleştirilmemiş ayın indeksi uygulanır.

Yükleniciye, 4735 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinde belirtilen mücbir sebeplerle veya sözleşmenin ifasının gecikmesine idarenin kusurunun sebep olduğu durumlarda süre uzatımı verilmesi halinde, uzatılan süreye göre yüklenici tarafından hazırlanan ve idarece onaylanan revize iş programına uygun olarak yapılan işler için fiyat farkı hesaplanır.

Yüklenicinin iş programını hazırlayarak idareye onaylattırmadığı durumlarda, iş programı idarece tek taraflı olarak yapılır ve onaylanır. Yüklenici, bu şekilde yapılan ve kendisine verilen iş programına uymak zorundadır.” denilmektedir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükmünden de anlaşılacağı üzere, yükleniciye sözleşmede belirtilen zorunlu nedenlerle veya idarenin sebebiyet verdiği haller nedeniyle süre uzatımı verilmesi durumunda, uzatılan süreye göre yıllık ve aylık ödenek dilimlerindeki değişiklikleri içeren revize iş programı hazırlanarak İdarenin onayına sunulması gerekir. Revize iş programı onaylandıktan sonra düzenlenecek hakedişlerde fiyat farkının, aktarılan ödenek dilimlerine ilişkin olarak yeni endeks değerleri üzerinden hesaplanması gerekir. İdare tarafından revize iş programından önce ödemesi yapılmış hakedişlere ilişkin olarak fiyat farkı tutarlarının yeniden hesaplanması, işin sözleşmesine ve Yapım İşleri Fiyat Farkı Hesabında Uygulanacak Esasların 8’inci maddesine aykırıdır.

İşe ilişkin olarak yapılan ilk İş Programına İdareden kaynaklı sebeplerle uyumsuzluğun gerçekleştiği 2011 yılı sonunda yüklenici tarafından revize iş programı hazırlanmasa da revize iş programının İdarece tek taraflı olarak yapılması ve onaylanması gerekirdi. Bu şekilde onaylanan iş programına da yüklenici uymak zorundadır. Nitekim burada bu hükme uyulmayarak revize iş programının yapılmadığı görülmüştür. Oysa iş programı işin yürütülmesi sırasında yüklenicinin edinimlerini sözleşmeye uygun ve zamanında yerine getirilmesi için gerekli olan bir belgedir. Onaylanan bu iş programında yer alan aylık ödenek dilimlerine uygun da fiyat farkının verilmesi gerekirdi.

Burada ise ilk 18 hakedişte ilk iş programına uygun olarak fiyat farkının hesaplanıp ödendiği görülmüştür. Ancak daha sonra 01.04.2014 tarih ve 195862 sayılı ödenek dilimi değişikliği yazısı ile revize iş programı yapılarak 2011, 2012, 2013 ve 2014 yılı ödenekleri yapılan imalatlarla eşitlenmiştir. İlk 18 hakediş ile ödenen fiyat farkları da revize edilerek yeniden hesaplanmış ve yükleniciye fark ödemesi yapılmıştır. Bu şekildeki bir uygulama, Yapım İşleri Genel Şartnamesi ve Sözleşme hükümleri gereği uyulması zorunlu iş programı hazırlanması ile Yapım İşleri Fiyat Farkı Hesabında Uygulanacak Esaslarda belirtildiği gibi iş programına uygun fiyat farkı ödenmesi amaçlarını ortadan kaldırmaktadır.

Sorumlular savunmalarında benzer konuya ilişkin 09.05.2006 tarihli ve 28712 Tutanak numaralı Sayıştay Temyiz Kurulu Kararının emsal kabul edilmesi yönündeki taleplerini belirtmiş olsalar da; Temyiz Kurulunca verilen her bir Karar, ilgili konu ile hesap bazında ve dosyasında mevcut belgeler ile yürürlükte bulunan mevzuat çerçevesinde verildiğinden, bu Kararların diğer hesaplara ilişkin benzer konularda bağlayıcılığı bulunmamaktadır.

Bu itibarla, işe ilişkin 19 no.lu hakediş ile, geçmişe dönük revize edilen ödenek dilimlerine göre yeniden fiyat farkı hesaplanarak yükleniciye fark ödemesi yapılması sonucu oluşan … TL tutarındaki kamu zararının sorumlularından müştereken ve müteselsilen tazminine, oybirliğiyle,

Karar verildi.