teminatın haksız gelir kaybından dolayı, idareye başvurmadan, doğrudan mahkemeye başvurulması

 

Karar Veren Mahkeme: Danıştay 13. Dairesi

Karar Tarihi: 06.06.2012

Karar Sayısı : E : 2009/2356 K:2008/1312

Olay Özeti Karar ve Sonuç :

Davacı G… Ltd. Şti. tarafından anılan kararın iptali istemiyle açılan davada, Ankara 6. İdare Mahkemesinin 19.09.2008 tarih ve E:2006/2356, K:2008/1312 sayılı kararı ile “davanın reddine” karar verilmesi üzerine davacı tarafından temyiz yoluna başvurulmuştur.

Temyiz incelemesi sonucunda Danıştay 13. Dairesinin 06.06.2012 tarih ve E:2009/50, K:2012/1516 sayılı kararı ile,

“Dosyanın incelenmesinden; … Müdürlüğü tarafından 06.12.2004 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “… Lisesi İnşaatı Yapımı İşi” ihalesinde ekonomik açıdan en avantajlı istekli olan davacı şirketin, teklifinde sunduğu evrakların değerlendirilmesi sonucunda ihalenin anılan firma üzerinde bırakıldığı ve idarece 27.12.2004 tarih ve 4309 yazı ile sözleşmeye davet edildiği, idarenin tarih ve 44 sayılı yazısı ile davacı şirketin kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu nedeniyle ihalede değerlendirme dışı bırakıldığının, idarenin 17.02.2005 tarih ve 583 sayılı yazısında ise, davacı şirketin geçici teminatının gelir kaydedilerek ihalelere katılmaktan 6 aydan az olmamak üzere yasaklanma işleminin yapılacağı hususlarının belirtildiği, söz konusu yazının davacı şirket tarafından 22.02.2005 tarihinde tebellüğ edildiği, bunun üzerine idareye şikâyet başvurusunda bulunulması gerekirken doğrudan Manisa İdare Mahkemesi nezdinde 24.02.2005 tarihinde aynı tarihli dilekçe ile dava açıldığı, anılan dava hakkında Manisa idare Mahkemesi’nin 28.03.2006 tarih ve E:2006/724, K:2006/659 sayılı kararı ile “2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 15/1 -e maddesi uyarınca davanın 64.600-TL geçici teminatın irat kaydedilmesine yönelik kısmı için idari merci tecavüzü nedeniyle dava dilekçesinin Kamu ihale Kurumu’na tevdiine…” karar verildiği, bu karar üzerine Kamu ihale Kurumu tarafından, 4734 sayılı Kanun’un 55. maddesine aykırı olarak geçici teminatın irat kaydedilmesi işlemine karşı idareye şikâyet başvurusu yapılmadan Kurum’a başvuru yapıldığı tespit edilerek İhalelere Karşı Yapılacak İdari Başvurulara Ait Yönetmeliğin 18. maddesinin 2. fıkrası uyarınca başvurunun öncelikle idareye gönderildiği ve idarenin kaydına 22.07.2006 tarihinde girdiği, idare tarafından şikâyet başvurunun reddedilmesi üzerine Kamu İhale Kurumu tarafından verilen dava konusu kararda özetle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 15/1-e maddesi uyarınca, Mahkemede dava açılan 24.02.2005 tarihinin Kamu İhale Kurumu’na başvuru tarihi olarak kabul edilmesi gerektiği, 4734 sayılı Kanunun 55. maddesine aykırı olarak geçici teminatın irat kaydedilmesi işlemine karşı idareye şikâyet başvurusu yapılmadan Kurum’a başvuru yapıldığının anlaşıldığı, bu itibarla başvurunun öncelikle idareye gönderildiği ve idarenin kaydına 22.07.2006 tarihinde girdiği, dolayısıyla davacı şirket tarafından 22.02.2005 tarihinde öğrenilen şikâyete konu-işleme karşı idareye başvuru süresi olan 15 günlük süreden çok sonra 22.07.2006 tarihinde başvurulduğundan, Kamu İhale Kurumu’na itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabilmesinin ön koşulunun, İdareye usulüne uygun olarak şikâyet başvurusunda bulunulması gerektiği belirtilerek başvurunun süre yönünden reddine karar verildiği, İhalelere Karşı Yapılacak İdari Başvurulara Ait Yönetmeliğin 28. maddesinde öngörülen koşullar oluştuğundan iddiaların incelenmesine geçilmesine karar verildiği, davacı şirketin ihaleye teklif verdiği aşamada kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olmadığına ilişkin beyanda bulunduğu, ancak 2001/9. aya ilişkin prim borcunun bulunduğunun idare tarafından tespit edildiği, bu nedenle incelemeye konu ihalede idarece yapılan işlemin yerinde olduğu tespit edilerek iddiaların yerinde bulunmadığına karar verildiği anlaşılmaktadır.

İdari yargı yerlerinde dava açılmadan önce idari bir kuruluşa başvurulmasının yasa ile öngörülmesi durumunda, bu başvuru yerine getirilmeden dava açıldığında idari merci tecavüzü söz konusu olacaktır. Bu durumda da, dava dilekçesinin görevli idari kuruluşa gönderilmesine karar verilmesi gerekmekte olup, yargıya başvuru tarihinin, merciine başvuru tarihi olarak kabul edilmesi, Mahkeme tarafından verilen merciine tevdi kararı üzerine, başvurulması gereken merciye doğrudan veya başka kurum eliyle iletilen başvuru tarihinin, dava tarihi olarak kabul edilmesi zorunludur.

Olayda, davacı şirketin geçici teminatının gelir kaydedilmesine ilişkin 17.02.2005 tarih ve 583 sayılı yazının, davacı şirket tarafından 22.02.2005 tarihinde öğrenildiği, bunun üzerine idareye şikâyet başvurusunda bulunulması gerekirken doğrudan Manisa İdare Mahkemesine 24.02,2005 tarihli dilekçe ile dava açıldığı, anılan dava hakkında Manisa İdare Mahkemesi’nin 28.03.2006 tarih ve E.2006/724, K:2006/659 sayılı kararı ile, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 15/1-e maddesi uyarınca dava dilekçesinin Kamu İhale Kurumu’na tevdiine karar verildiği, bu karar üzerine, Kamu İhale Kurumu’nun, 4734 sayılı Kanun’un 55. maddesine aykırı olarak geçici teminatın irat kaydedilmesi işlemine karşı idareye şikâyet başvurusu yapılmadan Kuruma başvuru yapıldığından başvurunun öncelikle ihaleyi yapan İdareye gönderildiği; idarenin şikâyet başvurusunu reddi üzerine yapılan itirazen şikâyet başvurusunun ise, şikâyet başvurusunun idarenin kaydına 22.07.2006 tarihinde girdiği, bu nedenle 22.02.2005 tarihinde öğrenilen işleme karşı süresinde şikâyet başvurusunda bulunulmadığından bahisle süre yönünden reddedildiği görülmektedir.

2577 sayılı Kanun’un 15/1-e maddesindeki düzenleme uyarınca, merciine tevdi kararı ile gönderilen dava dilekçesinin tarihinin, Kurum eliyle iletilse bile, başvuru yapılması zorunlu olan yere yapılan başvurunun tarihi’ olarak kabul edilmesi gerektiğinden, Manisa İdare Mahkemesi’nin merciine tevdi kararı ile Kamu İhale Kurumu’na gönderilen dava dilekçesinin tarihi olan 24.02.2005 tarihinin, şikâyet başvurusunun tarihi olarak kabul edilmesi gerekirken Kamu ihale Kurumu tarafından, şikâyet başvuru tarihinin Kurum’un dilekçeyi idareye iletmesi üzerine kayda giriş tarihi olan 22.07.2006 tarihini kabul ederek, süresinde yapılmayan şikâyet başvurusu üzerine yapılan itirazen şikâyet başvurusunun da süresinde olmadığı ve bu nedenle iddiaların incelenmesi suretiyle başvurunun değerlendirilmesi yönündeki dava konusu Kurul kararında hukuka uygunluk görülmemiştir.

Öte yandan, Kamu ihale Kurumu tarafından, süresinde yapılan başvurunun, itirazen şikâyet başvurusu olarak incelenmek suretiyle yeniden ele alınması söz konusu olacağından, uyuşmazlığın esası hakkında bu aşamada bir değerlendirme yapılmasına olanak bulunmamaktadır.

Bu durumda; dava konusu Kamu İhale Kurulu kararının iptali gerekirken davanın reddi yolunda hüküm kuran İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.” denilerek “temyiz isteminin kabulüne, Ankara 6. İdare Mahkemesinin 19.09.2008 tarih ve E:2006/2356, K:2008/1312 sayılı kararının bozulmasına, yeniden karar verilmek üzere dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine” karar verilmiştir.