Uygulama ihale İşi kapsamında imalat kalemi miktarlarında %20’den fazla artış olmasına karşın, bu iş kalemlerine ait sözleşme birim fiyatlarının revize edilmeden ödenmesi sonucu kamu zararına sebebiyet verildiği iddiası (Sayıştay K)
| Kamu İdaresi Türü | Genel Bütçe Kapsamındaki İdareler |
|---|---|
| Yılı | 2019 |
| Dairesi | 3 |
| Karar No | 368 |
| İlam No | 28 |
| Tutanak Tarihi | 15.12.2020 |
| Kararın Konusu | İhale Mevzuatı ile İlgili Kararlar |
Revize Birim Fiyat
………… Ltd. Şti. yükleniminde bulunan ………… TL sözleşme bedelli “………… Uygulama İşi” kapsamında “………… Yapılması” ve “………… Yapılması” imalat kalemi miktarlarında %20’den fazla artış olmasına karşın, bu iş kalemlerine ait sözleşme birim fiyatlarının revize edilmeden ödenmesi sonucu ………… TL tutarında kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasıyla ilgili olarak dosyada mevcut bilgi ve belgeler değerlendirilmiştir.
İdare ile Yüklenici arasında ………… tarihinde imzalanan Sözleşmenin 28 inci maddesinde;
“Sözleşme eki birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her hangi bir iş kaleminin miktarında, işin devamı sırasında % 20’yi aşan artışın meydana gelmesi ve bu artışın aynı zamanda sözleşme bedelinin yüzde 1’ini geçmesi halinde, artışın sözleşme bedeli içindeki payı nispetinde ilgili iş kalemine ait birim fiyat aşağıda gösterildiği şekilde revize edilir ve bu iş kaleminin yüzde yirmi artışı aşan kısmına revize birim fiyat üzerinden ödeme yapılır.
R=Fx[1–(AxF)/S]
S=Sözleşme bedeli ( TL),
F=İş kaleminin sözleşme birim fiyatı (TL / ….),
A=İş kaleminde meydana gelen artış miktarı (Adet, mt, m2 vb.),
R=Revize birim fiyat (TL / ….)”
hükümlerine yer verilmiştir.
Anılan işe ait Sözleşme eki birim fiyat teklif cetvelinde yer alan “………… Yapılması” imalat kaleminin söz konusu cetvelde ………… m2 olarak öngörülen miktarı, keşif artışı ile birlikte 2 nolu hakediş itibarıyla ………… m2’ye yükselmiş, böylelikle %20’nin üzerinde yaklaşık %82 oranında imalat artışı gerçekleşmiştir.
Yine, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan “………… Yapılması” imalat kaleminin söz konusu cetvelde ………… kg olarak öngörülen miktarı, keşif artışı ile birlikte 2 nolu hakediş itibarıyla ………… kg’a yükselmiş, böylelikle %20’nin üzerinde yaklaşık %82 oranında imalat artışı gerçekleşmiştir.
Dolayısıyla % 20’nin üzerindeki söz konusu imalat artışı miktarları için, yukarıda yer verilen Sözleşme hükmü uyarınca revize birim fiyatlar üzerinden ödeme yapılması gerekmektedir.
Oysa yukarıda belirtilen sözleşme hükümlerine aykırı olarak birim fiyat teklif cetvelindeki fiyatlar üzerinden ödeme yapılması ile, 10.12.2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 71 inci maddesinde; “… kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunmasıdır.” şeklinde tanımlanan kamu zararına sebebiyet verilmiştir.
5018 sayılı Kanunun “Harcama talimatı ve sorumluluk” başlıklı 32 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan; “Harcama yetkilileri, harcama talimatlarının bütçe ilke ve esaslarına, kanun ve diğer mevzuata uygun olmasından, ödeneklerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından ve bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken diğer işlemlerden sorumludur.” hükmü ile “ Giderin gerçekleştirilmesi” başlıklı 33 üncü maddesinde yer alan;
“ Bütçelerden bir giderin yapılabilmesi için iş, mal veya hizmetin belirlenmiş usul ve esaslara uygun olarak alındığının veya gerçekleştirildiğinin, görevlendirilmiş kişi veya komisyonlarca onaylanması ve gerçekleştirme belgelerinin düzenlenmiş olması gerekir. Giderlerin gerçekleştirilmesi; harcama yetkililerince belirlenen görevli tarafından düzenlenen ödeme emri belgesinin harcama yetkilisince imzalanması ve tutarın hak sahibine ödenmesiyle tamamlanır.
Gerçekleştirme görevlileri, harcama talimatı üzerine; işin yaptırılması, mal veya hizmetin alınması, teslim almaya ilişkin işlemlerin yapılması, belgelendirilmesi ve ödeme için gerekli belgelerin hazırlanması görevlerini yürütürler.
…
Gerçekleştirme görevlileri, bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken iş ve işlemlerden sorumludurlar.
…”
hükmü uyarınca gerek ilişikli ödeme emri belgesini imzalayan Harcama Yetkilisi ile Gerçekleştirme Görevlisinin; gerekse hakediş raporunu düzenleyen ve onaylayanların mevzuata aykırı olarak yapılan ödeme nedeniyle doğrudan sorumlulukları bulunmaktadır.
Ancak, revize birim fiyat yapılmaması sonucu oluşan ………… TL tutarındaki kamu zararı, yasal faizi ile birlikte ………… tarihli ve ………… numaralı Muhasebe İşlem Fişi ile tahsil edildiğinden, bu tutar için ilişilecek husus kalmadığına ve yapılan tahsilatın ilamda gösterilmesine, 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55 inci maddesi uyarınca ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.