belediye ve belediyeye bağlı kuruluşlara gelecek yıllara yaygın yüklenme imkân veren özel düzenleme uyarınca, söz konusu maddede belirtilen işler için gelecek yıllara yaygın hizmet yüklenmelerinin süresinin ilk mahalli idareler genel seçimlerini izleyen altıncı ayın sonunu geçmeyecek şekilde ihale yoluyla üçüncü kişilere gördürülmesine hukukî bir engel bulunmadığı ihaleye ait Teknik Şartname’de Kanun maddesine uygun olarak, ihale sözleşme süresi bitim tarihinin ilk mahallî idareler genel seçimlerini izleyen altıncı ayın sonunu geçmeyeceği hususuna da yer verildiği dikkate alındığında hizmeti alımının * gün sürecek şekilde ihaleye çıkarılmasında hukuka aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından,  hizmet ihalesi süresinin 3 yılı aştığından bahisle anılan ihalenin iptaline ilişkin Kurul kararında hukuka uygunluk, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır

Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2020/3690 E.  ,  2021/91 K.

“İçtihat Metni”

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2020/3690
Karar No:2021/91

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …Yazılım ve Bilişim Tek. Tic. A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …

MÜDAHİL (DAVALI YANINDA): … Geçiş Sistemleri ve Biletleme Teknolojileri A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

İİSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İzmir Büyükşehir Belediyesi Elektrik, Su, Havagazı, Otobüs ve Troleybüs (ESHOT) Genel Müdürlüğü’nce 21/05/2020 tarihinde gerçekleştirilen “Akıllı Ücret Toplama Sistemi İşletim” hizmeti ihalesine ilişkin olarak, davacı şirket tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusu neticesinde ihalenin iptaline dair Kamu İhale Kurulu’nun (Kurul) … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; uyuşmazlığa konu ihaleye ilişkin olarak, davacı şirket tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusunun, “İdari Şartname’nin 2.1-B maddesinde işin süresinin 1452 gün olarak belirtildiği, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 61. ve 67. maddeleri uyarınca belediye bütçelerinin azami 3 yıllık hazırlanabileceği, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5. maddesi uyarınca ödeneği olmayan hiçbir iş için ihaleye çıkılamayacağı, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi Kontrol Kanunu’nun 28. maddesinin de bu durumu destekler nitelikte olduğu”na ilişkin 4. iddiası; “Sözleşme Tasarısı’nın 9. maddesinde yer alan 1452 günlük düzenlemenin 5018 sayılı Kanun’un 28. maddesi ve 5393 sayılı Kanun’un 67. maddesi gereğince kanuna aykırı olduğu, anılan ihalenin 3 yılı geçen hizmeti içermesinin mümkün olamayacağı”na ilişkin 9. iddiası ve “İlgili mevzuat gereğince ihalenin 3 yıldan fazla bir alımı kapsayamayacağı”na ilişkin 11. iddiasının birlikte incelenmesi sonucunda Kurul tarafından ihalenin iptaline karar verilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı; 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 61. maddesinde belediye bütçesinin malî yıl ve izleyen iki yıl içindeki gelir ve gider tahminlerini gösterecek şekilde hazırlanacağı belirtilerek, 67. maddesinde belirtilen hizmetlerin ihale yoluyla üçüncü şahıslara gördürülmesinde gelecek yıllara yaygın yüklenmelere girişilebilmesine izin verildiği, ancak söz konusu yüklenmelerin süresine ilişkin olarak açık bir düzenlemeye yer verilmediği; 5393 sayılı Kanun’un 67. maddesinin gerekçesinde, “Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa uygun olarak birden fazla yıla sarkan park, bahçe ve havuz bakımı; araç kiralama, temizlik ve yemek hizmetleri; bilgisayar, faks, fotokopi gibi teknolojik ürünlerin bakım ve onarımı gibi işlerde, süresi ilk mahallî idareler genel seçimlerini izleyen altıncı ayın sonunu geçmemek üzere gelecek yıllara yaygın yüklenme imkânı getirilerek hizmetlerin etkili, verimli ve ekonomik olarak sunulması imkânı getirilmektedir.” açıklamasına yer verildiği; 5393 sayılı Kanun’un 67. maddesinin gerekçesinden, 67. maddede yer alan hükümlerin, 5393 sayılı Kanun ile 5018 sayılı Kanun arasında paralellik sağlamak amacıyla getirildiğinin anlaşıldığı; 5018 sayılı Kanun’da ise, gelecek yıllara yaygın yüklenmelerde, finansal kiralama suretiyle temin edilecek mal ve hizmetler hariç olmak üzere, yüklenme süresinin 3 yılı geçemeyeceği ilkesinin benimsendiği; 5393 sayılı Kanun’un 67. maddesi çerçevesinde, gelecek yıllara yaygın hizmet yüklenmelerinin süresinin ilk mahalli idareler genel seçimlerini izleyen altıncı ayın sonunu geçmemek üzere belirlenmesinin amacının, seçim sonrasında iş başına gelecek yeni yönetimin hareket alanının, önceki yönetim tarafından girişilen yıllara yaygın yüklenmelerle kısıtlanmasının önüne geçmek olduğu, 5018 sayılı Kanun’un 28. ve 5393 sayılı Kanun’un 61. maddelerine aykırı şekilde, 3 yılı aşan gelecek yıllara yaygın hizmet yüklenmelerine olanak tanımak olmadığının değerlendirildiği; bu durumda, 5393 sayılı Kanun’un 61. maddesi uyarınca, belediye bütçelerinin azami 3 yıllık yapılabileceği kuralı, 4734 sayılı Kanun’un 5. maddesi uyarınca ödeneği olmayan hiçbir iş için ihaleye çıkılamayacağı ilkesi, 5018 sayılı Kanun’un 28. maddesi uyarınca gelecek yıllara yaygın yüklenmelerin süresinin 3 yılı geçemeyeceği kuralı ile 5393 sayılı Kanun’un 67. maddesinin gerekçesi birlikte değerlendirildiğinde, 5393 sayılı Kanun’un 67. maddesinin belediyelere 3 yılı geçen gelecek yıllara yaygın yüklenmelere girişmelerine olanak sağlayacak şekilde yorumlanamayacağı, başvuruya konu “Akıllı Ücret Toplama Sistemi İşletim” hizmeti alımı için 1452 gün sürecek şekilde ihaleye çıkılmasının mevzuata aykırı olduğu anlaşıldığından, dava konusu Kurul kararının ihalenin iptaline ilişkin kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Öte yandan, davacı şirketin şikâyet başvurusundan vazgeçtiğinin Kurul kararında yer almamasının usuli eksiklik olduğuna yönelik itirazı, 4734 sayılı Kanun’un 56. maddesinde, bu Kanun’da belirtilen sürelere ve usule uyulmadan sözleşme imzalanmış olması veya itirazen şikâyet başvurusundan feragat edilmesinin itirazen şikâyet başvurusunun incelenmesine ve 54. maddede sayılan kararlardan birinin alınmasına engel teşkil etmeyeceği açıkça düzenlendiğinden; 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 55. maddesi uyarınca ihale ilanında yer alan dokümana ilişkin olarak itiraz başvuru süresinin 10 gün olarak belirlendiği, ESHOT Genel Müdürlüğü tarafından 07/04/2020 tarihinde ilana çıkıldığı, ilanda işin süresinin 1452 gün olduğunun, dolayısıyla son başvuru süresinin 17/04/2020 tarihi iken, 23/04/2020 tarihinde yapılan şikâyet başvurusunun süre yönünden reddine karar verilmesi gerektiği iddiası ise, Kamu İhale Kurulu’nca tutulan ön inceleme tutanağından şikâyet başvurusunun süresinde yapıldığı anlaşıldığından yerinde görülmemiştir.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, itirazen şikâyet başvurusundan vazgeçilmesine rağmen, Kurul kararında vazgeçme dilekçesine atıfta bulunulmaksızın ihalenin 3 yıldan fazla süreyle düzenlenemeyeceği gerekçesiyle ihalenin iptaline karar verildiği, feragatin gerekçeli kararda yer almamasının usule yönelik bir eksiklik olduğu, ihale süresine ilişkin düzenlemeye ihale ilanında da yer verildiğinden şikâyet başvurusunun süre yönünden reddi gerektiği, ihalenin ilan tarihi olan 07/04/2020 tarihinden itibaren 10 gün içinde en geç 17/04/2020 tarihine kadar şikâyet başvurusunda bulunulması gerekirken 23/04/2020 tarihinde şikâyet başvurusunun yapıldığı, başvurunun süre yönünden reddi gerekirken ihalenin iptaline karar verildiği, 5018 sayılı Kanun uyarınca merkezi yönetim kapsamında kalan idareler için ihale süresinin 3 yıl olarak sınırlandığı, yerel yönetimler için 3 yıllık süre sınırının bulunmadığı, ihalenin hasılat paylaşımı üzerinden düzenlendiği, bütçesinin kendi içerisinde bulunduğu, ödenek gerektirmeyen bir hizmet türü olduğu, plan ve bütçe onayının üst makamlardan alındığı, 5018 sayılı Kanun’un merkezi yönetim bütçelerini düzenleyen 28. maddesinin ihaleyi gerçekleştiren idare nezdinde uygulanmasına olanak bulunmadığı, 5393 sayılı Kanun’un 67. maddesinde yer alan tek kısıtlamanın ilk mahalli idareler genel seçimlerini izleyen altıncı ayın sonunu geçmeyeceğine ilişkin olduğu, Teknik Şartname’nin 4. maddesinde, ihale sözleşmesi süresinin bitim tarihinin ilk mahalli idareler genel seçimlerini izleyen altıncı ayın sonunu geçemeyeceğinin belirtildiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, 4734 sayılı Kanun’un 56. maddesinin 3. fıkrası uyarınca itirazen şikâyet başvurusundan feragat edilmesinin başvurunun incelenmesine ve 54. maddede sayılan kararlardan birinin alınmasına engel teşkil etmeyeceği, itirazen şikâyet başvurusunun süresinde olduğunun ön inceleme tutanağında açık bir şekilde belirtildiği, idarelerin mal ve hizmet alımları için yıl bütçesinde ödeneği bulunması ve merkezi yönetim kapsamındaki idareler için Cumhurbaşkanlığı’nın onayının alınması koşuluyla finansal kiralama suretiyle temin edileceklerde dört, diğer usullerle temin edileceklerde ise üç yılı geçmemek üzere üst yöneticinin onayıyla yıllara yaygın yüklenmeye girişebilmelerine imkân tanındığı, İdari Şartname’de ve Sözleşme Tasarısı’nda işin süresinin 1452 gün olduğunun belirtildiği, 5393 sayılı Kanun’un 61. maddesinde, belediye bütçesinin mali yıl ve izleyen iki yıl içindeki gelir ve gider tahminlerini gösterecek şekilde hazırlanacağı belirtilerek 67. maddesinde belirtilen hizmetlerin ihale yoluyla 3. kişilere gördürülmesinde gelecek yıllara yaygın yüklenmelere izin verildiği ancak söz konusu yüklenmelerin süresine ilişkin olarak açık bir düzenlemeye yer verilmediği, 67. maddesinin gerekçesinden, 67. maddede yer alan hükümlerin 5393 sayılı Kanun ile 5018 sayılı Kanun arasında paralellik sağlamak amacıyla getirildiğinin anlaşıldığı, 5018 sayılı Kanun’da gelecek yıllara yaygın yüklenmelerde, finansal kiralama suretiyle temin edilecek mal ve hizmetler hariç olmak üzere, yüklenme süresinin 3 yılı geçmeyeceği ilkesinin benimsendiği, 67. maddedeki düzenlemenin amacının, seçim sonrasında iş başına gelecek yeni yönetimin hareket alanının önceki yönetim tarafından girişilen yıllara yaygın yüklenmelerle kısıtlanmasının önüne geçmek olduğu, 5018 sayılı Kanun’un 28. ve 5393 sayılı Kanun’un 61. maddesine aykırı şekilde, 3 yılı aşan gelecek yıllara yaygın hizmet yüklenmelerinin mümkün olmadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
Müdahil tarafından, davacı şirketçe itirazen şikâyet başvurusundan feragat edilmiş ise de, davalı idarece 4734 sayılı Kanun’un 56. maddesinin 3. fıkrası uyarınca itirazen şikâyet başvurusu hakkında karar verilmesinin hukuka uygun olduğu; davacı şirketçe yapılan şikâyet başvurusunun süresinde olduğu, 7226 sayılı Kanun’un Geçici 1. maddesi uyarınca zorunlu idari başvuru sürelerinin 13/03/2020-30/04/2020 tarihleri arasında durdurulduğu, bu tarihler arasında kalan ihale ilanına karşı yapılan şikâyet başvurusunun da süresinde olduğunun açık olduğu, mahalli idarelerin de 5018 sayılı Kanun’un 28. maddesinin 5. fıkrası kapsamında yer aldığı, fıkrada belirtilen mal ve hizmetler için merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri için Cumhurbaşkanı, diğer idareler için üst yöneticinin onayıyla gelecek yıllara yaygın yüklenmelere girişilebileceğinin belirtildiği, 5393 sayılı Kanun’un 61. maddesi uyarınca, belediye bütçelerinin
azami 3 yıllık yapılabileceği kuralı, 4734 sayılı Kanun’un 5. maddesi uyarınca ödeneği olmayan hiçbir iş için ihaleye çıkılamayacağı ilkesi, 5018 sayılı Kanun’un 28. maddesi uyarınca gelecek yıllara yaygın yüklenmelerin süresinin 3 yılı geçemeyeceği kuralı ile 5393 sayılı Kanun’un 67. maddesinin gerekçesi birlikte değerlendirildiğinde, idarelerin ilk mahalli idareler genel seçimini izleyen altıncı ayın sonunu geçmemek üzere ihaleye çıkabileceklerine ilişkin hükmün, gelecek yıllara yaygın yüklenmelerin 3 yılı geçemeyeceği kuralının bir istisnasını teşkil etmemesi nedeniyle, ihale dokümanında bu kurala aykırı olarak işin süresinin 1452 gün olarak belirlenmesinin açıkça hukuka aykırı olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Elektrik, Su, Havagazı, Otobüs ve Troleybüs (ESHOT) Genel Müdürlüğü’nce 21/05/2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Akıllı Ücret Toplama Sistemi İşletim” hizmeti ihalesine ilişkin olarak davacı şirket tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusunun, “İdari Şartname’nin 2.1-B maddesinde işin süresinin 1452 gün olarak belirtildiği, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 61. ve 67. maddeleri uyarınca belediye bütçelerinin azami 3 yıllık hazırlanabileceği, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5. maddesi uyarınca ödeneği olmayan hiçbir iş için ihaleye çıkılamayacağı, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi Kontrol Kanunu’nun 28. maddesinin de bu durumu destekler nitelikte olduğu”na ilişkin 4. iddiası; “Sözleşme Tasarısı’nın 9. maddesinde yer alan 1452 günlük düzenlemenin 5018 sayılı Kanun’un 28. maddesi ve 5393 sayılı Kanun’un 67. maddesi gereğince kanuna aykırı olduğu, anılan ihalenin 3 yılı geçen hizmeti içermesinin mümkün olamayacağı”na ilişkin 9. iddiası ve “İlgili mevzuat gereğince ihalenin 3 yıldan fazla bir alımı kapsayamayacağı”na ilişkin 11. iddiasının birlikte incelenmesi sonucunda, Kurul’un … tarih ve … sayılı kararıyla; 5393 sayılı Kanun’un 61. maddesi uyarınca, belediye bütçelerinin azami 3 yıllık yapılabileceği hükmü, 4734 sayılı Kanun’un 5. maddesi uyarınca ödeneği olmayan hiçbir iş için ihaleye çıkılamayacağı ilkesi, 5018 sayılı Kanun’un 28. maddesi uyarınca gelecek yıllara yaygın yüklenmelerin süresinin 3 yılı geçemeyeceği hükmü ile 5393 sayılı Kanun’un 67. maddesinin gerekçesi birlikte değerlendirildiğinde, 5393 sayılı Kanun’un 67. maddesinin belediyelere 3 yılı geçen gelecek yıllara yaygın yüklenmelere girişmelerine olanak sağlayacak şekilde yorumlanamayacağından, başvuruya konu “Akıllı Ücret Toplama Sistemi İşletim” hizmeti alımı için 1452 gün sürecek şekilde ihaleye çıkılmasının mevzuata aykırı olduğu gerekçesiyle ihalenin iptaline karar verilmesi üzerine, davacı şirket tarafından anılan Kurul kararının ihalenin iptaline ilişkin kısmının iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
Anayasa’nın 127. maddesinde, “Mahalli idareler; il, belediye veya köy halkının mahalli müşterek ihtiyaçlarını karşılamak üzere kuruluş esasları kanunla belirtilen ve karar organları, gene kanunda gösterilen, seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan kamu tüzelkişileridir.
Mahalli idarelerin kuruluş ve görevleri ile yetkileri, yerinden yönetim ilkesine uygun olarak kanunla düzenlenir.
Mahalli idarelerin seçimleri, 67. maddedeki esaslara göre beş yılda bir yapılır. Kanun, büyük yerleşim merkezleri için özel yönetim biçimleri getirebilir.” kuralı yer almaktadır.
13/07/2005 tarih ve 25874 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Gelecek yıllara yaygın hizmet yüklenmeleri” başlıklı 67. maddesinde, “Belediyede belediye meclisinin, belediyeye bağlı kuruluşlarda yetkili organın kararı ile park, bahçe, sera, refüj, kaldırım ve havuz bakımı ve tamiri; araç kiralama, kontrollük, temizlik, güvenlik ve yemek hizmetleri; makine-teçhizat bakım ve onarım işleri; bilgisayar sistem ve santralleri ile elektronik bilgi erişim hizmetleri; sağlıkla ilgili destek hizmetleri; fuar, panayır ve sergi hizmetleri; baraj, arıtma ve katı atık tesislerine ilişkin hizmetler; kanal bakım ve temizleme, alt yapı ve asfalt yapım ve onarımı, trafik sinyalizasyon ve aydınlatma bakımı, sayaç okuma ve sayaç sökme-takma işleri ile ilgili hizmetler; toplu ulaşım ve taşıma hizmetleri; sosyal tesislerin işletilmesi ile ilgili işler, süresi ilk mahallî idareler genel seçimlerini izleyen altıncı ayın sonunu geçmemek üzere ihale yoluyla üçüncü şahıslara gördürülebilir.” kuralına yer verilmiştir.
Kanun’un 67. maddesinin gerekçesinde, “Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa uygun olarak birden fazla yıla sarkan park, bahçe ve havuz bakımı; araç kiralama, temizlik ve yemek hizmetleri; bilgisayar, faks, fotokopi gibi teknolojik ürünlerin bakım ve onarımı gibi işlerde, süresi ilk mahallî idareler genel seçimlerini izleyen altıncı ayın sonunu geçmemek üzere gelecek yıllara yaygın yüklenme imkânı getirilerek hizmetlerin etkili, verimli ve ekonomik olarak sunulması imkânı getirilmektedir.” açıklamasına yer verilmiştir.
5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 3. maddesinde, “Münhasıran bu Kanunun uygulanmasında;
a) Genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri: Uluslararası sınıflandırmalara göre belirlenmiş olan, merkezî yönetim kapsamındaki kamu idareleri, sosyal güvenlik kurumları ve mahallî idareleri,
b) Merkezî yönetim kapsamındaki kamu idareleri: Bu Kanun’a ekli (I), (II) ve (III) sayılı cetvellerde yer alan kamu idarelerini,
… ifade eder.” tanımlarına yer verilmiş; “Gelecek yıllara yaygın yüklenmeler” başlıklı 28. maddesinde, “Merkezî yönetim kapsamındaki kamu idareleri, bir malî yıl içinde tamamlanması mümkün olmayan yatırım projeleri için gelecek yıllara yaygın yüklenmeye girişebilir.
…
(Ek fıkra: 22/12/2005-5436/10 md.; Değişik: 25/4/2007-5628/2 md.) Yılı bütçesinde ödeneği bulunması ve merkezî yönetim kapsamındaki idareler için Cumhurbaşkanlığı’nın onayıyla; satın alma suretiyle edinilmesi ekonomik olmayan her türlü makine-teçhizat, cihazlar ve taşıtlar ile hava ambulansı ve yangınla mücadele amacıyla hava ve deniz araçlarının kiralanması veya finansal kiralama suretiyle temini; afet ve acil durumlar için kurulan lojistik depoların işletilmesiyle ilgili hizmetleri, yemek (beşinci fıkra kapsamındaki yemek hizmetleri hariç) ve personel taşıma hizmetleri, 16/06/2005 tarihli ve 5369 sayılı Kanun’a göre sağlanan sabit ve ankesörlü telefon hizmetleri ile acil yardım çağrıları hizmetleri, internet erişim hizmetleri, deniz haberleşmesi ve seyir güvenliği haberleşme hizmetleri, 05/11/2008 tarihli ve 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu kapsamındaki elektronik haberleşme hizmetleri, elektrik ve doğalgaz alımları, harita, plan, proje, etüt ve müşavirlik hizmetleri, 17/02/2011 tarihli ve 6114 sayılı Kanun’a göre yapılan sınav işlemleri ile sınırlı olmak üzere basım, dağıtım, nakil, kamera kaydı ve izlenmesi ile sınav güvenliği ve gizliliği kapsamındaki alımlar, ulusal araştırma geliştirme kurumlarının süreli ve süresiz yayın alımları, orman ağaçlandırma ve amenajman işleri, kit karşılığı cihaz, ilaç, tıbbi cihaz, aşı ve anti-serum alımı için; süresi üç yılı geçmemek, finansal kiralama suretiyle temin edileceklerde ise dört yıl olmak üzere üst yöneticinin onayıyla gelecek yıllara yaygın yüklenmeye girişilebilir. (Ek cümle: 20/08/2016-6745/57 md.) Bu fıkrada sayılanlar dışında, birden fazla yıla yaygın olması zorunluluğu bulunan veya ekonomik olan diğer mal ve hizmet alımlarını, yüklenme süresi 3 yılı geçmemek üzere belirlemeye ve bu fıkrada belirlenen süreleri beş katına kadar artırmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir…” kuralı yer almıştır.
İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2. maddesinde, “2.1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: Akıllı Ücret Toplama Sistemi İşletim
b) Miktarı ve türü: 1452 günlük akıllı ücret toplama sistemi işletim hizmetinin teknik özellikleri ve detay bilgileri Teknik Şartnamede belirtilmiştir…”; Teknik Şartname’nin “Devir Süresi, İşin Başlangıç Tarihi ve İşin Süresi” başlıklı 4. maddesinde, “İşin süresi sözleşme imzalandıktan sonra;
4.1. Sözleşmenin imzalanmasından itibaren işin başlangıç tarihine kadar 120 (yüz yirmi) takvim günü “Hazırlık Aşaması ve Mevcut EÜTS’nin Devir Alınması İşlemleri”
4.2. Hazırlık Aşaması ve Mevcut EÜTS’nin Devir Alınması İşlemleri’nin bitmesinin ardından 1452 (bin dört yüz elli iki) takvim günü “İşletme Aşaması”dır (işin bitim tarihine kadar). İhale sözleşmesinin süresinin bitim tarihi 5393 Sayılı Belediye Kanunu’nun 67. maddesinde belirtildiği üzere ilk mahallî idareler genel seçimlerini izleyen altıncı ayın sonunu geçmeyecektir.” kurallarına yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
5393 sayılı Kanun’un 67. maddesinde, belediye ve belediyeye bağlı kuruluşların gelecek yıllara yaygın hizmet yüklenmelerine ilişkin olarak özel bir düzenlemeye yer verilmiştir.
Söz konusu düzenlemeyle, anılan maddenin gerekçesinde de belirtildiği üzere, bu madde kapsamında belirtilen işlere ilişkin olarak belediyelere gelecek yıllara yaygın yüklenme imkânı getirilmiştir.
5393 sayılı Kanun’un 67. maddesinde, belediye ve belediyeye bağlı kuruluşların gelecek yıllara yaygın hizmet yüklenmelerinin ihale yoluyla üçüncü kişilere gördürülmesi konusunda iki tür sınırlamaya yer verilmiştir. Bu sınırlamalardan birincisi, ihale yoluyla üçüncü kişilere gördürülecek işlerin maddede sayılan “park, bahçe, sera, refüj, kaldırım ve havuz bakımı ve tamiri; araç kiralama, kontrollük, temizlik, güvenlik ve yemek hizmetleri; makine-teçhizat bakım ve onarım işleri; bilgisayar sistem ve santralleri ile elektronik bilgi erişim hizmetleri; sağlıkla ilgili destek hizmetleri; fuar, panayır ve sergi hizmetleri; baraj, arıtma ve katı atık tesislerine ilişkin hizmetler; kanal bakım ve temizleme, alt yapı ve asfalt yapım ve onarımı, trafik sinyalizasyon ve aydınlatma bakımı, sayaç okuma ve sayaç sökme-takma işleri ile ilgili hizmetler; toplu ulaşım ve taşıma hizmetleri; sosyal tesislerin işletilmesi” ile ilgili işlerden olması; ikincisi ise, sayılan işlerin süresinin ilk mahalli idareler genel seçimlerini izleyen altıncı ayın sonunu geçmemesi gerektiğine ilişkindir.
5018 sayılı Kanun’un 28. maddesinin 1. fıkrasında ise, merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin bir mali yıl içinde tamamlanması mümkün olmayan yatırım projeleri için gelecek yıllara yaygın yüklenmeye girişebileceği belirtildikten sonra, 5. fıkrasında, yine merkezi yönetim kapsamındaki idarelerin anılan fıkrada sayılan işleri için gelecek yıllara yaygın yüklenmeye girişilebilmesi hususunda birtakım kurallara yer verilmiştir.
Aktarılan mevzuat uyarınca, genel yönetim kapsamındaki bir kamu idaresi olan belediyelerin gelecek yıllara yaygın yüklenmeleri konusunda, merkezi yönetim kapsamındaki idarelerin gelecek yıllara yaygın yüklenmelerine ilişkin kuralların yer aldığı 5018 sayılı Kanun’un 28. maddesinin 5. fıkrası kapsamında değerlendirilmesi mümkün olmadığından, bu fıkrada öngörülen sınırlamalara da tâbi olmayacağı açıktır.
Bu kapsamda, mahalli idare seçimlerinin beş yılda bir yapıldığı hususu da dikkate alınmak suretiyle, belediye ve belediyeye bağlı kuruluşlara gelecek yıllara yaygın yüklenme imkân veren özel düzenleme uyarınca, söz konusu maddede belirtilen işler için gelecek yıllara yaygın hizmet yüklenmelerinin süresinin ilk mahalli idareler genel seçimlerini izleyen altıncı ayın sonunu geçmeyecek şekilde ihale yoluyla üçüncü kişilere gördürülmesine hukukî bir engel bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, ihaleye ait Teknik Şartname’de, 5393 sayılı Kanun’un 67. maddesine uygun olarak, ihale sözleşme süresi bitim tarihinin ilk mahallî idareler genel seçimlerini izleyen altıncı ayın sonunu geçmeyeceği hususuna da yer verildiği dikkate alındığında, ESHOT Genel Müdürlüğü tarafından, “Akıllı Ücret Toplama Sistemi İşletim” hizmeti alımının 1452 gün sürecek şekilde ihaleye çıkarılmasında hukuka aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından, “Akıllı Ücret Toplama Sistemi İşletim” hizmet ihalesi süresinin 3 yılı aştığından bahisle anılan ihalenin iptaline ilişkin Kurul kararında hukuka uygunluk, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. DAVA KONUSU İŞLEMİN İPTALİNE,
4. Ayrıntısı aşağıda gösterilen ilk derece ve temyiz yargılama giderleri toplamı …-TL ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
5. Davalı yanında müdahil tarafından yapılan toplam …-TL yargılama giderinin müdahil üzerinde bırakılmasına,
6. Posta giderleri avansından artan tutarın taraflara ve istemi hâlinde ilk derece aşamasında kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının davacıya iadesine,
7. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
8. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 14/01/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.